Virusla birgə
Natiq Cəfərli
Dünya koronavirus pandemiyasına münasibətini dəyişir: virusla birgə yaşamağın yollarını axtarırlar. Virusun təhlükəli Delta variantının tüğyan etdiyi ölkələrdən biri Rusiyadır, həm yoluxma, həm də ölüm sayında yüksək göstəricilər müşahidə olunur. Gündəlik ölüm sayı 800 ətrafındadır, heç pandemiyanın ən qızğın dövründə bu qədər insan ölmürdü. Amma bütün bunlara baxmayaraq Rusiya nə iqtisadiyyatını, nə də turizm sektorunu qapadır. Çünki bunun ciddi təsirinin olacağını gözləmir. Ölkə pandemiyanın indiki dalğasını vaksinasiyanın sürətlənməsi yolu ilə keçməyi, ümumiyyətlə, virusla birgə yaşamağın yollarını axtarır.
Britaniyada da virusun yayılma sürəti kəskin artıb, hər gün 30-50 min arası yoluxma var, amma hökumət iyulun 19-dan bütün karantin tədbirlərini ləğv edib, vaksinləmə yüksək səviyyədədir, 18 yaşdan yuxarı əhalinin 68 faizi ən azı bir doza peyvənd alıb.
Qapanma virusa dərman deyil, tam tərsinə, sərt karantin əks-effekt verir. Keçən ilin aprel-may aylarında bütün dünya virusla mübarizədə Gürcüstan möcüzəsindən danışırdı, amma ən sərt qapanma tədbirləri görən ölkələrdən olan Gürcüstan indi yoluxma sarıdan çox ağır durumdadır.
İlk vaxtlar qapanmaların məntiqi vardı: virusu tanımırdıq, xəstəxanalar hazır deyildi, dərman, süni tənəffüs aparatları çatışmırdı. Artıq il yarım keçib, xəstəliyin müalicəsi var, Azərbaycan peyvəndləmədə yaxın ölkələr içində ən yaxşı durumdadır, xəstəxanalar hazır, həkimlər təcrübəli, dərmanlar var, bütün bunlardan sonra qapanma söhbətləri absurddur.
Ötən il ümumi daxili məhsulu mənfi 4,3 faizlə bitirdik. Bu ilin əvvəlində durğunluq idi, amma son üç ayda təxminən 2 faiz artım müşahidə edirik, çünki iqtisadiyyat açılıb, insanlar özləri-özlərini dolandırmağa başlayıblar. Odur ki, qapanma haqda düşünməyi düzgün saymıram. Azərbaycan da digər ölkələr kimi virusla yaşamağın yollarını tapmalı, qapanmadan daha çox vətəndaş-dövlət məsuliyyətinin paralel həyata keçirilməsini öyrənməlidir – yəni hökumət öz üzərinə düşən işi məsuliyyətlə görməli, eyni zamanda vətəndaş da məsuliyyəti olmalı, qaydalara əməl etməlidir.
Qapanma çarə deyil, dərman deyil, insanları virusdan çox stress, işsizlik, gələcəyə inamsızlıq, sosial problemlər, artan qiymətlər öldürür…
Müəllifin başqa yazıları:
Sivil toplum, toplumla sivil davranış
Qiymət artımının sirr olmayan sirri
Siyasətdə sualtı qayıq taktikası
