Yazarlar
Ujurumda yaz havası (trayektoriya)
İBRAHİMXƏLİL Fəxri Uğurlunun sədazən sözü var: deyir ki, Tolstoyun “Hərb və sülh”ünü oxumaq hər adama qismət olmur. Eynən həmin oxşar minvalla, Sınıq körpünün bəri üzündə, Əyriqarın ətəklərinə yaxın indi belə məlum olur ki, Məmməd İsmayılı oxumaq da hər adama qismət olmurmuş. Misilləmə misal üçün, əgər feysbuk üzrə “fəlsəfə doktoru” Mirzə Halaypozan Məmməd İsmayılı oxusaydı, bəlkə
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (31)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ Dekabrın ortalarına doğru qarladı. Elə bildim göydən nur, bərəkət yağır üstümə. Başıma ələnən qar, canıma əsən sazaq mənə bilmərrə əsər eləmirdi, təkcə əllərim üşüyürdü. Qışın o soyuğunda da içimdəki qaynar soba günü-gündən qızırdı. Evdəki işlərimi bitirən kimi düşüb otururdum yarpaqları tökülmüş nəhəng qovağın altında. Lopa-lopa yağan qar, yerlə göy
Anamın məktubları
Vahid QAZİ Ötən ay İsveçin Karlskrona şəhərində “Kitab və dəniz” (“Bok och Hav”) adlı ədəbiyyat festivalı oldu. Skandinaviyanın, başqa ölkələrin əlliyədək yazıçı-şairinin qatıldığı üç günlük festivala məni də çağırmışdılar. Festival ölkənin gəmiçilik tarixini əks etdirən muzeydə – Marinmuseumda keçirilirdi. Qaydalara görə, iştirakçılar özləri barədə, yazı-pozuları haqda danışmalı, kitablarını təqdim etməliydilər. Mövzunu konkretləşdirim deyə dəvət göndərən
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (30)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ Bütün bədənim şişmişdi. Ev işlərini güclə görürdüm, yeməkləri necəgəldi, başdansovdu bişirirdim. Gecə-gündüz tualetlə evin arasında yol ölçmək də məni lap bezdirmişdi. Evdən ayaqyoluya qədər, yalan olmasın, bir 300 addım məsafə vardı. Gecənin qaranlığında durub tualetə gedirdim, qayıdanda pilləkəni zor-güc qalxırdım, yatağıma çatmış-çatmamış yenidən geri qayıdırdım. Hamilə qadın nə qədər
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (29)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ Oktyabr ayı gəlmişdi. Hamiləliyimin altıncı ayındaydım. Getdikcə ağırlaşırdım. Qaynanam boş vaxtında baldızımın hələ doğulmamış üçüncü uşağına ipək üzlü yorğan-döşək sırıyırdı, əlindən bir iş gəlməyən soyuqqanlı qızını ləziz yeməklərlə bəsləyirdi. Məni isə heç adam yerinə də qoymurdu, deyirdi anana xəbər göndər, sənin üçün də o çalışsın. Bu sözlərin qarşılığında susub
Toğlugötürən (motiv)
Mövlud Mövludun xatirəsinə İBRAHİMXƏLİL Sizə həsb-hal haralardan xəbər verim – Hüznəfza tərəflərdən; Hüznəfza tərəflərdə kimdən – təğyiri-libas Toğludan… …O, dişləri çıxar-çıxmaz Anasını əmməyi tərgitdi; çünki Ağ Qoçun həyat hekayələri ona az qala ana südündən şirin gəlirdi. Bir dəfə Araz qırağında tanış olduğu Balaca Qara Balıq onun süddən tərgidiyini biləndə tən-dürüst soruşdu ki, axı onun
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (28)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ Havaların sərinləməsiylə hamiləliyi nisbətən rahat keçirməyə başlamışdım. İlk bir ayı dayanmadan qusdum, sonrakı ay qotur tutmuş kimi qaşındım – yadıma düşəndə indi də tüklərim ürpəşir – ən çox da göbəkdən aşağım qaşınırdı. İki ay da Emindən iyrəndiyimə görə qusdum. İndi elə bil azacıq babatlaşmışdım. İçimdə iki ürək döyünürdü. Ağ
Qurdların qurbanı əsgər (Hekayə)
Oqtay QORÇU 1945-ci ilin 12 iyununda evə buraxılan, üç gün sonra qatarla Bakıya yetişib bir neçə gün paytaxtda dincələn, sənədləri ilə bağlı bəzi işlərini həll edən, sinəsi qırmızı ulduzlu əsgər paltarından hələ də mərmi qoxusu getməyən, üst-başına palçıq qarışmış qan ləkələri hopan, yorğun-arğın canını, ney təki sızlayan, sərçə təki ürkək ürəyini gəmirən, iri gövdəsi təki
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (27)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ O “küçük əti” misalını Maral boşuna gətirməmişdi. Atası illər öncə maldarlıq təsərrüfatının başçısıymış. Bir il el yaylağa köçəndə bunun çobanlarından birinin arvadı boylu olar. Böyük naxırı çobanlar obadan uzaq dağlarda otararmışlar, qapıda qalan arıq-axsağı da bu yaşlı kişi arxaca yaxın yamaclara buraxıb həm mallara, həm də çoban dəyələrindəki arvad-uşağa
Bir udumluq sevgi (Şeirlər)
Ələsgər TALIBOĞLU Bir udumluq sevgi Mənim tanrım gözəllikdir, sevgidir. Hüseyn Cavid Bir udumluq sevgiyə möhtacam yaranışdan. Elə sevgi umuram atdığım hər qarışdan. Körpə ana südünə hər an təşnə olan tək, Təşnədir məhəbbətə köksümdəki bu ürək. Sevgisiz getmək olmaz
Əmanət amanatı (Cümhuriyyətin 99 yaşına)
I yazı Vahid QAZİ Azadlığın, köləliyin şəkli necədi sizin təsəvvürünüzdə, bilmirəm! Mənim xəyalımdakı azadlıq ucsuz-bucaqsız çiçəkli çəmənliyin günəşlə açılan səhərinə bənzəyir. Köləlik deyəndə isə gözümün qabağına bataqlıq meşəsinin şərqarışan alaqaranlığı gəlir. Eskizini qaralamağa cəhd elədiyim bu iki fərqli mənzərəni siz də fikrinizdə canlandırmağa çalışın! Özünüzü əvvəl günəşli çəmənlikdə, sonra bataqlıq alatoranlığında duyun! Alınırmı? Çiçəklərinə
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (26)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ İyunun əvvəlləri bir səhər yuxudan dözülməz ürəkbulanmayla oyandım. Özümü həyətə açılan pəncərəyə güclə çatdırdım. Mənə elə gəldi indicə daxili orqanlarım ağzımdan çölə töküləcək. Başı kəsilmiş mal kimi böyürürdüm. Düşündüm ya mənə möhkəm soyuq dəyib, ya da nədənsə zəhərlənmişəm. Ancaq az sonra toxtadım, halım özümə gəldi. O günü rahatlıqla başa
Min qəbirdən biri… Ata qəbri…
Oqtay QORÇU Min qəbrin yer aldığı torpaqda bir qəbir nişanəsi qoymaq istəyən, ilin ayrılığına dözməyib anasının son binəsinə sarı üz tutan, Binə yurdundakı məzarına qonşu düşən, haqq dünyasına qovuşanadək ümidi qan verən, min bir həsrətlə Laçın gözləyə-gözləyə, gözləyən gözləri yumulan bir qəbir var, ata qəbri… Mənim atamın qəbri… Ata-baba yurdundakı doğma qəbirlərin ziyarətinə gedə bilmədən,
Dərdin bir Loğman doğar
Ağa LAÇINLI Bilirəm, sən məndən bu cür uzaqdan-uzağa hal soruşmağı heç gözləməzdin, bunu heç ağlına da gətirməzdin. Yəqin danışan dalğalar, söz daşıyıb soraq aparan küləklər ayrılıq ağrısına bükülən salam kağızını sənə çatdıranda o düşmüş çiyinlərini çəkib deyəcəksən: mənim can hayına qalan yerimdə, canımnan əlləşən çağımda oğlum mənə uzaqdan-uzağa hava salamı göndərir. Deyəcəksən, ölmədim, bunu da
Odissey Əyriqarda (eponim)
İBRAHİMXƏLİL Adının mənası baxımından Zahid Sarıtorpağın ədəbiyyatımızda nə boyda abidliyi-asketliyi var – bilmirəm. Onu bilirəm ki, bir vaxtlar Bakıda “Çinar pöhrələri”, “Bahar çiçəkləri”, “Yeni səslər”, “Gənc istedadlar” adlı almanaxlar işıq üzü görürdü və bu toplularda Akif Səmədin, Əhməd Oğuzun, Murad Köhnəqalanın (onda Murad Mahmud), Qardaşxanın, Qəşəm Nəcəfzadənin (onda Nəcəfov), Ramiz Qusarçaylının, Səməd Qaraçöpün – arazbarı
Yenə yay gələcək… (Dostum Zakir Sadatlının əziz xatirəsinə)
İyirmi il əvvəl “Za rubejom” qəzetindən Ölümlə bağlı maraqlı bir esseni tərcümə eləmişdim. Müəllifi də yadımdan çıxıb, o qəzet də indi bilmirəm hardadır. Dostum Zakir Sadatlı haqqında bu yazını qələmə almaq istəyəndə o tərcümə yadıma düşdü. Əvvəl fikirləşdim ki, Ölümlə bağlı “ağıllı fikirlər”in dost ölümünə nə dəxli var? Ancaq görünür ki, çarəsizliyin qarşısında yeganə təsəlli
Bütün Mələklərin harayı
İmran BƏDİRXANLI Oxuculara hələlik birinci bölümü təqdim edilmiş “Cəhənnəmdən keçmiş mələk” avtobioqrafik romanı, mənə görə, XXI əsr Azərbaycan realist nəsrində hadisəyə çevrilməyə iddialıdır. Müəllifini şəxsən tanımadığım “Bircə” təxəllüslü nasirin qələminin məhsulu olan “Cəhənnəmdən keçmiş mələk” avtobioqrafik romanının birinci bölümünü Kulis.az saytından oxudum. Bəri başdan vurğulayım ki, əsər portalda (eləcə də, ona istinadla romanı yayımlayan digər saytlarda) minlərlə
Oğuldərə kəndinin istedadlı şair oğlu
Gənc yazar Seyid Maliki bir müddət olar tanıyıram. Köçkünlük həyatı yaşayır. Laçının Oğuldərə kəndindən köçkün düşəndə beş yaşı vardı. O vaxtdan Biləsuvar rayonunun Arazbarı kəndində məskunlaşıblar. Taleyinə köçkünlük yazılmış bu istedadlı gənc artıq ali təhsil alıb, müəllim işləyir. Ürəyində Laçın boyda dərd yükü daşıyır. İlk baxışdan sakit, son dərəcə mülayim təbiətli Malikin ürəyində güclü atəş
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (25)
Avtobioqrafik roman İkinci bölüm Müəllif: BİRCƏ Bir həftəni də beləcə küsülü kimi başa vurduq. Evdə məni qaynatamdan başqa heç kəs danışdırmırdı. Baldızım Bəsti də hər gün atası evinə gəlir, anasıyla elə hey nəsə pıçıldaşır, yeyir, içir, əri evə dönən saatlarda çıxıb gedirdi. Bədənimin qançırları solmuşdu, daha belimi də düzəldə bilirdim. Canım yavaş-yavaş sözümə baxırdı. Bütün
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanının müəllifi danışdı
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanının müəllifi Bircə Kulis.az saytına müsahibə verib. Müsahibəni Novator.az-ın oxucularına da təqdim edirik. – Sizinlə bağlı bizə ən çox bu sualı verirlər: Bircə kimdi? Deyəndə ki, özümüz də tanımırıq, inanmırlar. Gəlin elə bu sualdan başlayaq: kimdi Bircə? – Öncə mənim oxucularla ünsiyyətimə imkan yaratdığınız üçün saytınızın bütün kollektivinə dərin təşəkkürümü bildirirəm. Oxuyub