Cəmiyyət
Həyatdakı “Vətəndaş A”lar
Vahid Qazi Vətəndaş – cahil düşüncənin, arxaik ənənələrin, zorakılığın, haqsızlığın Qanun, Ədalət, Haqq üzərində hakim olduğu cəmiyyətdə etirazçı-tənqidçi-maarifçi mövqe tutan, əməl sərgiləyən şəxsdir. Vətəndaşlıq – yaxanı kənara çəkmənin tam əksi olaraq toplum, yeri gəlsə, bəşər qarşısında insanın ...
25-ci ilin özəllikləri
2025-ci ilin iş günü sayılmayan dövlət bayramlarının siyahısı bəlli olub: Yeni il – 1-5 yanvar (çərşənbə-bazar); Qadınlar Günü – 8-10 mart (şənbə-bazar ertəsi); Novruz bayramı – 20-26 mart (cümə axşamı-çərşənbə); Ramazan bayramı – 30-31 mart (bazar-çərşənbə axşamı); Qələbə Günü – 9 may (cümə); Müstə...
Varlığın yaxasını açmaq
Fridrix Novalisin “Henrix fon Ofterdingen” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Saksoniya torpağında dağ mühəndisi sifətiylə çalışanda şair Novalis özü kimi yoxsullaşmış zadəgan olan mühəndis həmkarının evini tez-tez ziyarət eləyirdi. Kün ailəsinin Sofi adında on iki yaşlı qızı vardı. Qızcığaz savadsız idi,...
Qaranlıqlara elegiya
İbrahimxəlil Xəyalınıza Leonardo da Vinçiyə aid edilən “Madonna Litta” rəsm əsərində olduğutək, körpəsini əmizdirən bir ana gətirin. Körpə ana südündən doya-doya ulduzlarla dolu Süd Yoluna – Kəhkəşana, yəni, bizim Qalaktikaya baxır. Qalaktika da etimoloji mənbəyi olan qədim yunancada: “galaxias” – “...
Yoxluğun verdiyi azadlıq
Fridrix Hölderlinin “Hiperion, yaxud Yunan zahidi” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Folkner kimi şeiri tərgidib nəsrə keçən, Bunin kimi şeirlə nəsri paralel aparan (onun poeziyasının, yoxsa prozasının güclü olduğu bu gün də mübahisə mövzusudur), Rilke sayağı nəsri ikinci dərəcəli məşğuliyyət sayan şairl...
Ölüm statistikası
2024-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanda 43932 ölüm qeydə alınıb. Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına hər 1000 nəfərə 5,7 ölüm düşüb. 2002 və 2015-ci illərdə də göstərici eyni olub. Dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ildə, həmçinin 2005, 2006 və 2007-ci illərdə 1000 nəfərə...
Doğum statistikası (1991-2024)
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanda 77172 uşaq doğulub, 2023-cü ilin eyni dövrünə nəzərən 9,8 faiz azalma olub. Doqquz ayın yekununda hər 1000 nəfərə 10,1 doğum düşüb. Bu, 33 müstəqillik ilində ən aşağı göstəricidir. Dövlət müstəqilliyinin bərpa olun...
Səfər açıqlaması
Dövlət Sərhəd Xidməti bildirir ki, 2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycana 186 ölkədən 2 milyon 209,6 min əcnəbi gəlib. Hesabata görə, ziyarətçilərin 28,5 faizi Rusiya, 16,2 faizi Türkiyə, 9,1 faizi Hindistan, 8 faizi İran, 4,1 faizi Gürcüstan, 4 faizi Səudiyyə Ərəbistanı, 3,3 faizi Qazaxı...
33 ildə nikah və boşanmalar
2024-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanda 36651 nikah, 15964 boşanma qeydə alınıb, 1000 nəfərə 4,8 nikah, 2,1 boşanma düşüb. Rəsmi statistikaya görə, dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ildə 1000 nəfərə 10,4 nikah bağlanıb. 2011-ci il 1000 nəfərə 9,7 nikah, 1992 və 2007-ci illər ...
Əhali statistikası
2024-cü il oktyabrın 1-nə Azərbaycan əhalisinin sayı 10 milyon 214,4 min nəfər göstərilib. Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, Bakıda 2 milyon 349,8 min, Abşeron rayonunda 433,7 min, Sumqayıtda 427,6 min, Gəncədə 331 min, Lənkəranda 227,9 min, Masallıda 227,5 min, Cəlilabadda 218,7 min, Şəmkirdə...
Demoqrafik hesabat
2024-cü il oktyabrın 1-nə Azərbaycan əhalisinin sayı 10 milyon 214 min 441 nəfərə çatıb. Hesabatı yayan Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, yanvar-sentyabr aylarında 77172 doğum, 43932 ölüm, 36651 nikah, 15964 boşanma qeydə alınıb, 2218 nəfər daimi yaşamaq üçün Azərbaycana gəlib, 1787 nəfər ölkə...
Taleyə qarşı peyvənd
Pedro Kalderonun “Həyat yuxudur” dini-fəlsəfi pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Biz yuxularımızı əmələ gətirən cövhərdən yaranmışıq, bu miskin ömrümüz də yuxu haləsində keçir. Vilyam Şekspirin “Fırtına” tragikomediyasından Kalderon ispan ədəbiyyatının Servantesdən sonra dünya miqyaslı ən böyük fiqurudur. ...
Keçmişdə qalmış gələcək
Con Miltonun “İtirilmiş cənnət” dini-mistik dastanı haqqında Fəxri Uğurlu On yeddinci yüzillik Avropada yeni dünyaya, yeni tarixə keçid əsridir. Həm ictimai-siyasi, həm də elmi-mədəni sahədə bir sıra kəşflərin, ixtiraların – məsələn, Con Lokkun liberalizm siyasi-fəlsəfi nəzəriyyəsinin, Nyutonun fizi...
Vahidin sevinci
2012-ci ilin martı. Vahid Qazi yol üstündədir. Buna öyrəşmişik: gah Şərqə, gah Qərbə uçar Vahid, gah Şimala, gah Cənuba baş vurar, gah Kubadan, gah Afrikadan dönər, gah da yaxını – Qırğızıstanı dolaşıb qayıdar. Gedəndə yola salmaq, gələndə qarşılamaq adına oturarıq. Amma bu səfər başqa səfərdir. Vah...
Kainatın mühərriki ehtiraslar
Corc Qordon Bayronun “Don Juan” mənzum romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bayron klassik Avropa ədəbiyyatının sonbeşiyidir. Onun otuz altı illk natamam ömrü qoca qitədə həm ictimai-siyasi tarixin, həm də fikir tarixinin yeniləndiyi dövrə düşür. Fəlsəfi-estetik baxımdan klassik şairlərlə bir cəbhədə təmsil...
On ayın 20 adı
2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda doğulmuş 1498 oğlana Uğur adı qoyulub. Ədliyyə Nazirliyinin açıqladığı statistikaya görə, Əli adı 1164, Hüseyn adı 1155, Yusif adı 1010 uşağa məsləhət görülüb. İlk onluqda Raul (921 uşaq), Ömər (741), Murad (627), Məhəmməd (625), Tunar (578), Ayxan ...
Vasitə məqsədi doğrultmayanda
Fridrix Şillerin “Qaçaqlar” dramı haqqında Fəxri Uğurlu Klassik alman ədəbiyyatının iki zirvəsindən biri sayılan Şiller yaradıcılığa erkən başlamışdı. Qırx altı ildən də az çəkən ömründə onun qələmindən ondan çox dram əsəri, çoxlu şeir, məqalə, məktub çıxmışdı. Şillerin “Sevinc odası”na Bethovenin b...
Mehmanxana biznesinin durumu
Azərbaycan mehmanxanaları barədə hesabat yayılıb. Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, 2024-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında mehmanxanalarda 3 milyon 269 min gecələmə keçirilib, bunun 60,4 faizi Bakıda, 5,6 faizi Xaçmazda, 4,3 faizi Naftalanda, 4,3 faizi Qusarda, 4,3 faizi Qubada, 4 faizi Qəbələ...
186 ölkədən 1,9 milyon nəfər
2024-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycana 186 ölkədən 1 milyon 983,3 min nəfər əcnəbi gəlib. Dövlət Sərhəd Xidməti bildirir ki, onların 28,4 faizi Rusiya, 16,2 faizi Türkiyə, 9,1 faizi Hindistan, 8,1 faizi İran, 4,2 faizi Səudiyyə Ərəbistanı, 4,1 faizi Gürcüstan, 3,3 faizi Qazaxıstan, 2,9 f...
Nikah 10 faiz, boşanma 4,5 faiz azalıb
2024-cü il sentyabrın 1-nə Azərbaycan əhalisinin sayı 10 milyon 209 min 603 nəfərə çatıb. Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, yanvar-avqust aylarında 68129 doğum, 39684 ölüm, 30788 nikah, 14248 boşanma qeydə alınıb. Hesabata görə, 2023-cü ilin doqquz ayına nəzərən doğum 10,7 faiz, ölüm halları 3...