• Rubrikalar
    • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi
.

  • Email
  • Facebook
  • RSS
  • Twitter
  • YouTube
  • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi

Şişmiş problem

  • 01 Mart 2021
  • Posted in ManşetTribunaYazarlar
0
SHARES
FacebookTwitterPinterest

Natiq Cəfərli

Prezidentin fevralın 26-da keçirdiyi mətbuat konfransı çox maraqlı idi, ciddi ip ucları, bölgənin, ölkənin gələcəyi ilə bağlı tezislər gördüm. Amma təəssüf ki, iqtisadi məsələlər, idarəetmə problemləri ilə bağlı yenə nəticələr haqqında fikir eşitdik, səbəblər kənarda qaldı.

Sitat: “Dövlət şirkətlərində idarəçilik sistemi axsayır. O, müasir tələblərə cavab vermir. Bu, ləngidici amildir və büdcədən vəsaitlərin sovrulması üsuludur. Bizdə praktik olaraq heç bir dövlət şirkəti, az istisnalar olmaqla, özünü dolandıra bilmir. Deməli, daim büdcədən dotasiyalar tələb edirlər”.

Bu nəticədir. Səbəblər nədir? Bu suala cavab yoxdur. Əslində illərdir səbəblər haqqında çox danışmışıq: əsas səbəb idarəetmə sisteminin zay olmasıdır. Bu sistem müasir tələblərə cavab vermir, çürüyüb, vəziyyəti şəxsləri dəyişməklə düzəltmək mümkün deyil. Dövlət şirkətləri sosial gərginliyin azaldılması və siyasi loyallığın təmin edilməsi üçün istifadə edilib – problem budur! Dövlət şirkətlərinin ştat cədvəllərini şişirtməklə əlavə dəyər yaratmayan iş yerləri yaradılırdı – bu iş yerlərində çalışanların çoxu dövlət şirkəti rəhbərliyinin qohum-əqrəbası, dost-tanışı idi. Dövlət şirkətlərinin rəhbərləri büdcəni sümürə-sümürə siyasi hakimiyyətə loyal olurdular – “çörəkverən” şirkət rəhbərləri öz yaxınlarını işə düzəltməklə onların da loyallığını təmin edirdi. Beləliklə, dövlət şirkətləri büdcəni söküb, korrupsiyaya bulaşıb hakimiyyətə loyal on minlərlə insan ordusu yaradırdılar. Bu, tək şirkətlərə aid deyildi, nazirliklər, idarələr də eyni məntiqlə idarə edilirdi.

Bir böyük beynəlxalq layihə çərçivəsində “Azərsu”da araşdırma aparırdım. Məlum oldu ki, 11 min işçisi var, amma bütün işi görmək üçün bundan 3 dəfə az işçiyə ehtiyac vardı.

Eyni yanaşma bütün dövlət şirkətlərinə aiddir, ştatlar şişirdilib, sabah effektiv idarəetməyə keçilsə, on minlərlə insan ixtisara düşməlidir – bu isə on minlərlə narazı elektorat deməkdir. Hakimiyyət düşünülməmiş addımları ilə belə vəziyyət yaradıb.

Vəziyyətdən çıxış yolu loyallığın siyasi yolla, ideoloji əsasla, proqram sənədləri ilə qazanılması, azad biznesə şərait yaradılmasıdır. Bu iş isə YAP-lıq deyil, bu təşkilat heç partiya da deyil, ona görə də ideoloji əsası olan yeni hakim partiya yaratsalar, bəlkə də sistemi yeniləməyə şans yaranar.

Bir şəxs həm prezident, həm də müxalifət partiyası lideri ola bilməz, bu mümkün deyil.

Prezident və hökumət də bir-birindən ayrılmalıdır, Prezident dövlət başçısı, ali baş komandan olmalı, hökumət isə proporsional əsasla seçilmiş parlamentdən çıxmalı, iqtisadi-sosial məsələlərlə məşğul olmalıdır.

Deməli, yeni konstitusiya, yeni parlament, yeni hökumət artıq olmazsa-olmazdır…

Müəllifin başqa yazıları:

İmic problemi

Bir millət, bir sistem

Nə etməli?

Virus dönəminin dərsləri

Gəlirsiz xərclər

“Bahalı manat” dalanı

Düşünmək üçün…

Sivil toplum, toplumla sivil davranış

Dəyişikliklərə hazırlaşmalı

Qalib kimi yaşamalı

Məcbur və məhkumuq

İanədə mədəniyyət

Koronavirus dalğasında…

Təhlükələrdən sığorta

İctimai nəzarət formulu

Gec olmasın…

Təhlükə zolağı

Ağıllı idarəçilik

Pensiyaçı azdırsa…

  • 01 Mart 2021

Evdən işləmək maaşa, karyeraya təsir edə bilərmi?

  • 01 Mart 2021

Son materiallar

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiya səfərbərliyə hazırlaşır? – “Bild” yeni məlumat əldə edib

comments
Dünyanın səsiManşetTribunaYazarlar

Təhlükə var

comments
ManşetXəbər

Gömrükdə xəta: Konstitusiya Məhkəməsi yeni qərar çıxardı

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Neftsiz ixracın lider ünvanları

Rəylər

Do not miss

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiya səfərbərliyə hazırlaşır? – “Bild” yeni məlumat əldə edib

Son materiallar

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiya səfərbərliyə hazırlaşır? – “Bild” yeni məlumat əldə edib

comments
Dünyanın səsiManşetTribunaYazarlar

Təhlükə var

comments
ManşetXəbər

Gömrükdə xəta: Konstitusiya Məhkəməsi yeni qərar çıxardı

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Neftsiz ixracın lider ünvanları

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Hacıqabuldan Rusiyaya mesaj

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiya ora 100 mindən çox qoşun yığıb – Jozep Borrel

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Media azadlığı: Azərbaycan 180 ölkə arasında 167-cidir

comments
ManşetXəbər

Səbinə Əvəzqızından təşəkkür

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Parad hazırlığına etiraz

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Gənclərdə pandemiya yorğunluğu – “Deutsche Welle”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşları

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiya Krımda yeni hərbi düşərgə salır – “Şpigel”

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Üsyanın şərhi

comments
ManşetŞərh

Avtomobil istehsalı???

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

“Ağıllı kənd”ə hazırıqmı?

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Sabiq səfir: “Rusiya beynəlxalq əhəmiyyətini itirmək riskinə gedir”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Yaxın ölkələrlə alış-veriş

comments
ManşetXəbər

Orta maaş hesabatı

comments
Dünyanın səsiManşetTribuna

Ərdoğanın kanal layihəsi və Montrö baryeri – “Bloomberg”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Nazir: “Rusiya Krımda nüvə silahı yerləşdirə bilər”

Copyright © 2020
  • Saytın xəritəsi
  • Əlaqə
  • Müəllif hüquqları
  • Haqqımızda