Yazarlar
“Şairəm, siz məni qınamazsınız”
Novator.az saytı bu il yanvarın 9-da 66 yaşında vəfat etmiş xalq şairi Zəlimxan Yaqubun bir neçə şeirini oxucuların diqqətinə çatdırır. Şairəm, siz məni qınamazsınız Ey məni duyanlar, məni sevənlər, Ömrüm bağçasında bahar-yazsınız. Telləri gümüşdən, üzü sədəfdən, Siz mənim qəlbimdə dinən sazs...
Ağlımızın dekorativ çiçəklənmə dövrü (Birinci yazı)
Oqtay Qorçu Bu ağılla, bu düşüncəylə hara gedirik, bir Allah bilir… Şüur insana Tanrı payıdır, bunu danmaq mümkün deyil. Bəşərin əşrəfi olan insanla bərabər yer üzündəki bütün canlı məxluqatın zehni, əqli dərəcəsi isə, sözsüz ki, ətraf mühitin nizamı ilə həmahəngdir. Yer üzünün, mövcud nizamın...
Bayatılarda şükür
Azər Qaraçənli Çoxu nisgilli olsa da, bayatılarda nikbinlik də az deyil. Nikbin bayatıların içində şükranlığa rast gəlmək çətin deyil. Reyhanı əkdim düzə, Göyrədi, qalxdı dizə. Allah, sənə çox şükür, Yar üzün çördü bizə[1]. Aynanı qoydum düzə, Şövqü düşsün Təbrizə, Şükür, pərvərdigara, İşimiz düşüb ...
Neyron yuvaları nişangah altında (innovasiya)
İbrahimxəlil Bir vaxtlar Hələb bazarlarında – olsun Dəməşq, misilləmə misal üçün, ya da Bağdad bazarları – nələr yox imiş? O necə deyərlər, quş iliyi, can dərmanı! Quş iliyi, can dərmanı olan yerlərdə də serotonin (həzz hormonları) azlığından şikayətmi ola bilərdi?.. Amma elə ki, bu qədər məsafə ma...
Sərçələr qaldı (Qarabağ söhbətləri)
“Qarabağ söhbətləri”nin əvvəli: • Fevral 1988 • Balalar • Adamlar • Niyyət • Bizim sinif • Mahnılar • Almatıya məktub • Güllələr, toylar, şəkillər Hikmət Sabroğlu Bu söhbət 89-cu ilin yayında Şuşada olub. Şəhərdə veyllənirdik: Bazarbaşı-Meydan, Meydan-Bazarbaşı… *** Şuşalılar Bazarba...
“Kitabi-Dədə Qorqud”da şükür
Azər Qaraçənli “Kitabi-Dədə Qorqud”un[1] “Duxa qoca oğlu Dəli Domrul boyu”nda[2] deyilir Oğuz ərlərindən olan Dəli Domrul bir quru çayın üstündə körpü saldırmışdı. Körpüdən keçəndən otuz üç axça, keçməyəndən döyə-döyə qırx axça alırdı. Bunu niyə belə eləyirdi? Ona görə ki “Məndən dəli, məndən güclü ...
Hikmət (Hikmət Sabiroğlunun 50 yaşına sözardı)
Fəxri Uğurlu Qəzetimiz çapına ara vermişdi. Bir balaca yer kirələyib redaksiyanın yükünü-ağırlığını ora yığmışdıq. Anbara çevirdiyimiz o bir cüt otağı qəzetin xatirə muzeyi kimi hər gün ziyarətə gəlir, dərdləşib-söhbətləşib dağılışırdıq. Belə səmərəsiz günlərin birində yenə o “muzeydə”, muzeydən də ...
Gerçək SSRİ və gerçək Rusiya…
Rövşən Ağayev Acemoğlu və Robinsonun “Xalqlar niyə uduzur?” əsərində sovetlərlə bağlı maraqlı qeydlər var. Müəlliflərin istifadə elədiyi faktlar göstərir ki, Əfqanıstana müdaxiləyə (1979-cu il) qədər SSRİ-nin iqtisadi imkanları Qərbin gözünə çox böyük görünüb – gerçəkdə olduğundan böyük. Müəll...
Güllələr, toylar, şəkillər (Qarabağ söhbətləri)
“Qarabağ söhbətləri”nin əvvəli: • Fevral 1988 • Balalar • Adamlar • Niyyət • Bizim sinif • Mahnılar • Almatıya məktub Hikmət Sabiroğlu Bu yaxınlarda ayaqüstü Zərdüşt Əlizadə oturan ofisdə oldum. Məni iki gəncə təqdim elədi, jurnalist olduğumu, “Azadlıq”ın yaxşı vaxtlarında orda işlədiy...
Nağıllarda şükür
Azər Qaraçənli “Naşükür qız” nağılında[1] deyilir əyyami qədimdə bir padşah varmış. Bu padşahın gözünün ağı-qarası, aman-zaman bircə qızı varmış. Bu qızın gözəllikdə tayı-bərabəri yoxumuş. Padşah qızını o qədər çox istəyirmiş ki, ondan ötrü ayrıca qəsr tikdiribmiş. Bu qıza qırx incə belli gözəl qull...
Süsən-Sünbüldə çaqqal ovu (lisenziyalı yazı)
İbrahimxəlil Bildiyiniz kimi, dostum Mirzə Qələm Süsən-Sünbüldə yaşayır. İyulda onlara qonaq getmişdim. İndi sizə haqqında danışmaq istədiyim qotur çaqqalı da qonaq getdiyim vaxtdan manşırlamışdım. Pipiyi qan xoruzu həmin çaqqaldan saldırdığım üçün, açığı, istəmədiyim halda – axı Mirzə Qələmin ailəs...
Darıxan səbir (Hikmət Sabiroğlunun 50 yaşına neçə günsə qalmış)
Vahid Qazi Bir dəfə jurnalist Sevinc İltifatqızı müsahibə üçün suallar göndərmişdi. Biri bu idi: “Azərbaycandakı dostlarınız sizin üçün darıxır. Siz necə? Azərbaycan üçün darıxırsınız?” Belə cavab vermişdim: “İki cür darıxmaq var: biri zamanı saatla, günlə ölçənlərin darıxmağıdı, o biri də illə, əs...
Almatıya məktub (Qarabağ söhbətləri)
“Qarabağ söhbətləri”nin əvvəli: • Fevral 1988 • Balalar • Adamlar • Niyyət • Bizim sinif • Mahnılar Hikmət Sabiroğlu İki il qabaq internetdə – çatda tanış olduğum bir zənən xeylağı Almatıdan yazır ki, niyə sizin erməniləri görən gözünüz yoxdur? “Qarabağ söhbətləri”ni oxuyub soruşur...
Əsatirlərdə, əfsanələrdə şükür
Azər Qaraçənli Şükür mövzusuna bağlılığı olan əsatirlərə (miflərə), əfsanələrə baxsaq, görərik onların çoxu naşükürlük haqqındadı. Bir əsatirdə deyilir qabaqlar buğda olmazmış, hər gün göydən un yağarmış, adamlar da unu yığıb çörək bişirərmiş. Bir gün bir uşaq özünü batırır, anası su gətirib əlinin ...
İbrahimxəlil süfrəsi (inversiya)
İbrahimxəlil Mən də deyirəm, ey dad-bidad, görəsən o adam niyə vaxtının çoxunu xüsusi parçadan tikilmiş süsənli süfrə başında keçirir? Sən demə, süfrədə oturmaq nə dünya illərinə, nə də axirət illərinə qarışmırmış. Baxın, bu barədə “Əl-İxtisas” nə yazır: “…süfrədə oturmağı uzadın; çünki həmin ...
Mahnılar (Qarabağ söhbətləri)
“Qarabağ söhbətləri”nin əvvəli: • Fevral 1988 • Balalar • Adamlar • Niyyət • Bizim sinif Hikmət Sabiroğlu Üstündən nə qədər ötüb, yaşımızın üstünə neçə yaş gəlib, bu illər ərzində başımız nə müsibətlər çəkib, amma məktəb xatirələri solub-solağımır, həmişə diridir. 1983-cü il sentyabrın 1-n...
Atalar sözlərində, deyimlərdə şükür
“Allaha şükür” kitabını bu linklərlə tam şəkildə oxu: • “Quran”da şükür • Peyğəmbərin şükürü • Peyğəmbərləri heyran eləyən şükürlər • Qəzalinin şükürü • Xaqaninin şükürü • Nizaminin şükürü • Tusinin şükürü • Xətainin şükürü • Füzulinin şükürü • Bakıxanovun şükürü • Atala...
Bizim sinif (Qarabağ söhbətləri)
Hikmət Sabiroğlu Orta məktəbdə “s” sinfi olmuşuq (“es” yox, “se” – ürəyimiz istəyən kimi səslənsin deyə söhbət boyunca elə bu cür də deyək: “se”). Bizimlə paralel iki sinif də vardı – “a” və “b”. Qaydaya görə, 9-cu sinifdən başlayaraq üç paralel sinifdən ikisi qalırdı. Məcburi tədbiriydi...
Zəmanələr və talelər toplusu
(Çingiz Hüseynovun “Минувшее – навстречу” memuarı haqda) Vahid Qazi Axır sözü əvvəl demək olmasın, Çingiz Hüseynovun 712 səhifəlik “Минувшее – навстречу” memuarında maraqla oxunmayası bir səhifə belə yoxdur. Kitabı oxusan, elə ilk fəslində 50-70 il qabağın Bakısına – İçərişəhərə, Bayırşəhərə ...
Bakıxanovun şükürü
Azər Qaraçənli “Biz həmişə özümüzdən yüksək adama baxıb eləcə üzdən gördüyümüzü düşünə-düşünə özümüzü bədbəxt sayırıq. Bu, doğru deyil. Bundan vaz keçməliyik, özümüzdən aşağı olanlara baxmalıyıq. Adamlar arasında bizdən fəqir, bizdən bədbəxt olanlara çox rast gələ bilərik. Ona görə də şikayət deyil,...