Gender
Azərbaycanda qadın-kişi nisbəti (1991-2023)
Azərbaycanın Dövlət Statistika Komitəsi 2023-cü il mayın 1-nə əhalinin 50,2 faizinin qadınlar olduğunu açıqlayıb, yanvar-aprel aylarında doğulanlar arasında oğlan uşaqlarını 53,2 faizlə üstün göstərib. Novator.az bildirir ki, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini bərpa etdiyi 1991-ci ilin əvvəlində əha...
BMT: müharibə Ukrayna əhalisini necə vurub?
2022-ci ilin fevralından güclənən Rusiya hərbi təcavüzünün Ukrayna əhalisinə təsiri ilə bağlı yeni hesabat hazırlanıb. Novator.az-ın məlumatına görə, BMT-nin 12 qurumunun iştirakı ilə ərsəyə gələn hesabatda qeyd olunur ki, total müharibə ilə üzləşmiş Ukraynada işsizlik səviyyəsi 2023-cü ilin sonuna ...
20 yaşadək şəxslərin sayı necə dəyişib? (1991-2022)
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ilin əvvəlində əhalinin 42,4 faizi 20 yaşadək şəxslər olub. Novator.az Dövlət Statistika Komitəsinə istinadla bildirir ki, 1995-ci ilin əvvəlində yaşı 20-dək şəxslərin ümumi əhalidə payı 41,6 faizə enib, 2000-ci ilin əvvəlinə 41,7 faizə yüks...
Müstəqillik dövründə doğum göstəriciləri necə dəyişib?
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, yanvar-aprel aylarında Azərbaycanda 37159 uşaq doğulub, 2022-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 8,3 faiz azalma qeydə alınıb. Novator.az bildirir ki, dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ildə doğum sayı 190353 göstərilib. 1995-ci ildə 143315 uşa...
ABŞ-da ilk dəfə müsəlman qadın federal hakim oldu
ABŞ tarixində ilk dəfə olaraq müsəlman qadın federal hakim postuna təsdiqlənib. Novator.az xəbər verir ki, söhbət əslən Banqladeşdən olan amerikalı hüquqşünas Nüsrət Cahan Çoudhuridən gedir. ABŞ-da federal hakim postuna namizədləri prezident irəli sürür. Namizədin təsdiqlənməsi məsələsinə Konqresin ...
Ərdoğanın arzusu, real statistika
İyunun 13-ü Bakıda azərbaycanlı həmkarı İlham Əliyevlə brifinq keçirən Türkiyə prezidenti Rəcəb Teyyub Ərdoğan deyib ki, ölkəsində hər ailədə azı üç, Azərbaycanda hər ailədə azı beş uşağın olmasını arzulayır. Novator.az-ın məlumatına görə, vətəndaş cəmiyyəti eksperti Samir Əliyev Türkiyənin Statisti...
Boşanma 1941-ci ildən bəri ən yüksək həddə çatıb
Dövlət Statistika Komitəsi 2023-cü il mayın 1-nə Azərbaycan əhalisinin hər 1000 nəfərinə boşanma sayını 2,1 göstərib. Novator.az bildirir ki, bu, 1941-ci ildən sonra ən yüksək rəqəmdir. Rəsmi əhali hesabatına görə, sovet dövrünə düşən 1935-ci ildə Azərbaycanda hər 1000 nəfərə 4,9 boşanma qeydə alını...
Dünya mediasından
ABŞ-ın Marşall Fondunun Demokratiya Uğrunda Alyans analitik qrupunun məruzəsində deyilir ki, Kremldən maliyyələşən kütləvi informasiya vasitələri Çinin sosial media platforması olan “TikTok”da milyonlarla insanın arasında təbliğat aparır. Bildirilir ki, “TikTok” platformasında Kremlin maliyyələşdird...
Kapridə ədəbsiz ölüm
İvan Alekseyeviç Buninin “San-Fransiskolu cənab” povesti haqqında Fəxri Uğurlu Bunin göründüyü qədər sadə yazıçı deyil. Çexovdan sonrakı dönəmdə rus ədəbiyyatının ən böyük hekayə ustası odur. Buninin dünyagörüşü də Turgenevin, Çexovun həyata baxışına yaxındır. Hətta bu üç yazıçı arasında düşüncə bən...
Avropa Bankında gender davası – “Politico”
ABŞ-ın “Politico” qəzetində “Avropa Mərkəzi Bankında böyük gender problemi” başlıqlı məqalə dərc olunub. Novator.az-ın məlumatına görə, məqalədə deyilir ki, Avropa Mərkəzi Bankının (AMB) gender planı – rəhbər vəzifələrdə qadınların təmsilçiliyini artırmaq, vakant iş yerlərinə qadınları cəlb et...
Çin rəhbərliyində qadın qalmayıb
“Çin Xalq Respublikasının idarəçilik sistemində qadınların sayının az olması narahatlıq doğurur”. Novator.az-ın məlumatına görə, BMT-nin Çinlə bağlı yeni hesabatında belə deyilir. Bildirilir ki, Çin parlamentində (Xalq Nümayəndələri Yığıncağı) deputatların yalnız 26,54 faizi qadındır: “Ölkənin idarə...
Uşaqları yeyən illər
Novator.az-ın məlumatına görə, rəsmi statistikaya əsaslanan Bakı Araşdırmalar İnstitutu bildirir ki, 1990-2021-ci illərdə Azərbaycan əhalisinin sayı 40,1 faiz artdığı halda uşaqların (18 yaşadək şəxslərin) sayı 6,1 faiz azalıb. Hesabata əsasən, 1990-cı ildə əhalinin sayı 7,2 milyon nəfər olub, 2021-...
Beş ayda ən çox qoyulan adlar
Novator.az Ədliyyə Nazirliyinin saytında populyar adların rəsmi siyahısına nəzər salıb. 2023-cü ilin yanvar-may aylarında Azərbaycanda doğulmuş qız uşaqlarına ən çox Zəhra adı qoyulub: 621 nəfər. Məryəm adı 543, Aylin adı 480 qıza məsləhət görülüb. İlk onluqda Zeynəb (451 uşaq), Nilay (423), Fatimə ...
Dünya mediasından
“Putin müharibəni Ukraynada rus mədəniyyətini və dilini neonasist təqibindən qurtarmaq cəhdi kimi qələmə verir. Əslində isə müharibə ən yaxşıların, düşünən beyinlərin rus torpağından qaçışını sürətləndirib”. Londonlu yazar Uilyam Feənin “The Guardian” qəzetində dərc etdirdiyi “Ukrayna müharibəsi rus...
Müstəqillik illərinin nikah statistikası
2023-cü ilin yanvar-mart aylarında Azərbaycanda 11870 nikah qeydə alınıb. Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, nikahlar 2022-ci ilin ilk rübünə nəzərən 20,3 faiz azalıb, əhalinin hər 1000 nəfərinə 4,7 nikah düşüb. Novator.az bildirir ki, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1...
Tehranda qiyamçı qəsəbəni uçururlar
2022-ci ilin sentyabrında gənc qadın Məhsa Əmininin ölümü dalğasında İranı bürüyən etiraz aksiyalarının qaynar nöqtələrindən biri də paytaxt Tehranın Ekbatan qəsəbəsi olub. İndi hakim rejim həmin qəsəbədə xüsusən üstüaçıq iaşə obyektlərini sökməklə məşğuldur. Əsas hədəf Kövsər bazarında gənc oğlan v...
Boşanmanın çox olduğu bölgələr
Dövlət Statistika Komitəsinin demoqrafik hesabatına görə, 2023-cü ilin ilk rübündə ölkədə 5118 boşanma qeydə alınıb. Bu, ötən ilin yanvar-mart aylarına nəzərən 33,3 faiz çoxdur. Novator.az bildirir ki, ilk üç ayda hər 1000 nəfərə 2 boşanma rəsmiləşib (ötən ilin eyni dövründə – 1,5). Bakıda bu ...
Paralel xətlərin kəsişməsində
Lev Tolstoyun “Anna Karenina” romanı haqqında Fəxri Uğurlu “Bütün xoşbəxt ailələr bir-birinə bənzəyir, bədbəxt ailələrinsə hərəsi bir cür bədbəxt olur”. Elə ilk cümlədəncə paralelizm, kontrast, qarşıqoyma. Xoşbəxt ailə, bədbəxt ailə. Tolstoy haqq yolunun, həqiqətin, Allahın birliyinə inanırdı. Xoşb...
Boşanmalar 33,3 faiz artıb
Azərbaycan əhalisinin sayı 2023-cü il aprelin 1-nə 10 milyon 138 min 585 nəfərə çatıb (Yuxarı Qarabağ bölgəsinin bir hissəsindəki əhalini çıxmaqla). Novator.az-ın məlumatına görə, hesabatı yayan Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, ilin ilk üç ayında 27753 doğulan körpə, 16672 ölüm halı, 11870 ni...
Türkiyə parlamentində qadın rekordu
Türkiyədə mayın 14-ü prezident seçkisi ilə birgə keçirilmiş parlament seçkisində 121 qadın mandat alır, zərif cinsin qanunverici orqanda təmsilçiliyi 20,1 faizə çatır. Bu, 1923-cü ildə respublika elan olunandan bəri ən yüksək həddir. Novator.az bildirir ki, ilkin hesabata görə, 600 nəfərlik Türkiyə ...