Gender
İlin və beş ilin populyar adları
2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda doğulan 1317 qıza Zəhra adı verilib. Novator.az Ədliyyə Nazirliyinə istinadla bildirir ki, 1139 uşağa Məryəm, 1094 uşağa Zeynəb adı məsləhət görülüb. Populyar qız adlarının ilk onluğunda Aylin (1062 uşaq), Nilay (934), Fatimə (913), Ayla (881), Mələ...
Ağıldan müdrik gözəllik
Tomas Mannın “Venesiyada ölüm” novellası haqqında Fəxri Uğurlu Prussiya kralı Fridrixin həyatından bəhs eləyən “Mayya” adlı romanın, “Ruh və incəsənət” adlı sanballı traktatın, bir sıra başqa şöhrətli əsərin müəllifi Qustav Aşenbax dincəlmək üçün İtaliyanın Venesiya şəhərinə yollanır. Burada o, Lido...
İran təranələri
Bircə Hamımızın içində bir Təbriz sevdası, Təbriz yanğısı var. Uşağıydım, kəndimizdə, nənəm demiş, “demaqrat” Saleh vardı. Yaxşı sənətkarıydı. Nənəm dalınca qardaşlarımdan birini yollardı: – Denən, Saleh, durma gəl, hanamın qolu sozalıb. Saleh çaparaq gəlib arvadın hanasını sazlayar, qollarını...
…öl içində!
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanına əlavələr silsiləsindən Bircə Yenə komalaq evimizdəyik – atamın bir düzəngahda qurub getdiyi yuvamızda, əlləriylə dikəltdiyi enli uzun çardağımızın altında. Sabah atama il verəcəyik. Yenə bütün ağırlıq sonbeşiyimiz Rüfətin, əmim balalarının, camaatın çiyinlərindədi...
Nobel sülh mükafatı Nərgizə verildi
2023-cü ilin Nobel sülh mükafatı iranlı hüquq müdafiəçisi Nərgiz Məhəmmədiyə verilib. Qərarı oktyabrın 6-sı Osloda Norveç Nobel Komitəsi açıqlayıb. Nərgiz Məhəmmədi qadınların zülmə məruz qalmasına qarşı apardığı mübarizəyə, insan hüquq və azadlıqlarının təşviqinə verdiyi töhfəyə görə bu mükafata la...
Maral üçün nekroloq
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanına əlavələr silsiləsindən Bircə Şəhər yuxuluykən yola çıxdıq. Yolumuz çox uzağıdı. Qorxulu virusun qulaqları bizim şəhərdə də çıxmışdı. İki gündən sonra ciddi karantin başlanacaqdı… Mən, Cavid, bir də Rüfətin qızı Aytac. Uşaqlarım üçün yaxşı yol hazırlığı görmü...
Dünya mediasından
Rusiya cəmiyyətində növbəti hərbi səfərbərlik ehtimalının çox müzakirə olunması hakimiyyəti narahat etməyə başlayıb. Ona görə də Rusiyanın Prezident Administrasiyası media qurumlarına səfərbərlik mövzusuna mümkün qədər toxunmamağı, hətta şayiələri də təkzib etməməyi tapşırıb. Çünki səfərbərliklə bağ...
Doqquz ayın populyar adları
Novator.az 2023-cü ilin populyar adlarının siyahısına nəzər salıb. Ədliyyə Nazirliyinin təqdim etdiyi statistikaya görə, yanvar-sentyabr aylarında 1190 qıza Zəhra adı verilib. Məryəm adı 1023, Zeynəb adı 975 uşağa məsləhət görülüb. İlk onluqda Aylin (958 uşaq), Nilay (837), Fatimə (823), Ayla (793),...
Hicab üsyanının ili: İran hara gedir?
İranda gənc kürd qadın Məhsa Əmininin ölümü ilə başlanıb bir neçə ay davam etmiş etiraz hərəkatının ilidir. Bu bir ildə ölkədə nələr dəyişib? ABŞ-ın “Reuters” agentliyinin şərhi bu sualı əhatə edir. Novator.az-ın məlumatına görə, agentlik hadisələrin xronologiyasına nəzər salaraq xatırladır ki, 22 y...
Qadınları xilas etməyə 360 milyard dollar gərəkdir
“Qadınların 90 faizindən çoxu gender bərabərsizliyi hökm sürən, xanımların imkanları məhdud ölkələrdə yaşayır”. Novator.az-ın məlumatına görə, BMT baş katibinin gender bərabərliyi, qadınların hüquq və imkanlarının genişləndirilməsi üzrə müavini, “BMT-Qadınlar” kimi tanınan qurumun icraçı direktoru S...
Boşanmada 40 faiz artım
2023-cü il avqustun 1-nə Azərbaycan əhalisinin (Rusiya hərbçilərinin nəzarətində olan ərazidəki əhali çıxılmaqla) sayı 10 milyon 157 min 406 nəfərə çatıb. Novator.az-ın məlumatına görə, hesabatı yayan Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, yanvar-iyul aylarında 64627 doğum, 35142 ölüm halı, 29191 n...
Dünya mediasından
Sentyabrın 1-dən Rusiyanın orta məktəblərində tarix fənninin yeni dərsliklərlə tədrisinə başlanıb. Almaniyanın “Doyçe Velle” (“Deutsche Welle”) kanalı həmin dərsliklərin məzmununa nəzər salıb. Kanalın internet səhifəsində yerləşdirilmiş şərhdə deyilir ki, Rusiyada 10-11-ci siniflər üçün tarix dərsli...
Çində qadınların əl-qolu açılır – “Nyu-York Tayms”
Çində fərdi mənzili olan, özünə ev almaq istəyən qadınların sayı artır. Novator.az-ın məlumatına görə, ABŞ-ın “Nyu-York Tayms” qəzetində dərc edilmiş yazıda qeyd olunur ki, 2020-ci ilə aid tədqiqat Çində daşınmaz əmlak sahibi olan, tək yaşayan qadınların sayının on il əvvələ nəzərən 6,9 faizdən 10,3...
Ukraynalı uşaqların Belarus əsirliyi – “Wall Street Journal”
Rusiya işğal etdiyi Ukrayna ərazilərində oğurladığı uşaqların 2 mindən çoxunu dəmiryolu ilə Belarusa daşıyıb. Novator.az-ın məlumatına görə, ABŞ-ın “Wall Street Journal” qəzeti belə yazır. Mövzunu araşdıran qəzet Belarus hökumətinin açıq məlumatlarına, həmçinin ölkənin ən iri dövlət şirkətlərindən o...
Səkkiz ayın 20 populyar adı
2023-cü ilin yanvar-avqust aylarında Azərbaycanda doğulmuş 1057 qıza Zəhra adı verilib. Novator.az Ədliyyə Nazirliyinə istinadla bildirir ki, Məryəm adı 903, Aylin adı 844 qıza məsləhət görülüb. Populyar qız adlarının ilk onluğunda Zeynəb (834 uşaq), Nilay (741), Fatimə (718), Ayla (691), Mələk (679...
Dünya mediasından
“Wall Street Journal” qəzetinin “Putin, Priqojin və Qərbin xülyası” başlıqlı redaksiya məqaləsində deyilir ki, neçə ildir Rusiya prezidenti Vladimir Putinin rəqiblərinin meyiti ələ gəlir: “Muzdlu dəstənin başçısı Yevgeni Priqojinlə də belə oldu. Rəsmi xəbərə əsasən, o, Moskva yaxınlığında təyyarə qə...
Ailəyə qulluğa görə maaş verilsəydi…
ABŞ-ın Əmək Statistikası Bürosunun məruzəsinə görə, amerikalı qadınlar hər gün orta hesabla 52 dəqiqəni uşaqlara və ailənin başqa üzvlərinə qulluğa sərf edir. Bura qadınların həm evdə, həm də evdən kənarda göstərdiyi qulluq daxildir. Amerikalı kişilərin gün ərzində bu işlərə sərf etdiyi vaxt isə 26 ...
Doğumda üstün bölgələr
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, yanvar-iyun aylarında Azərbaycanda 53918 nəfər doğulub. Bu, 2022-ci ilin ilk yarısına nəzərən 12,3 faiz azdır. Hər 1000 nəfərə doğum sayı 10,7 göstərilir. Novator.az bildirir ki, Bakının Qaradağ rayonunda hər 1000 nəfərə 14,8, Yasamal rayonunda 12, Sura...
Boşanmanın çox olduğu bölgələr
2023-cü il iyulun 1-nə Azərbaycanda hər 1000 nəfərə 2,1 boşanma düşüb. Novator.az bildirir ki, Bakıda analoji göstərici 3,1 olub, yarım ildə paytaxtın Yasamal rayonunda hər 1000 nəfərə 4,3, Suraxanı rayonunda 3,9, Xətai, Qaradağ, Səbail rayonlarında 3,7, Nərimanov rayonunda 3,2, Nizami rayonunda 3, ...
Dünya mediasından
“Wall Street Journal” qəzetinin dərc etdiyi redaksiya məqaləsində deyilir ki, dünya gündən-günə daha təhlükəli olur. Bildirilir ki, növbəti böyük müharibənin ABŞ ərazisindən yan keçəcəyini düşünənlər yaxşı olardı Çinlə Rusiyanın Alyaska sahillərində keçirdiyi birgə hərbi dəniz təliminə nəzər salsınl...