• Rubrikalar
    • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi
.

  • Email
  • Facebook
  • RSS
  • Twitter
  • YouTube
  • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi

Təhlükə zolağı

  • 17 Fevral 2021
0
SHARES
FacebookTwitterPinterest

Natiq Cəfərli

Birjalarda fəaliyyət göstərən bir neçə müştərim var, onlara əsasən həftəlik, təcili hadisələr olanda, xəbər axını sürətlənəndə isə günlük arayışlar yazıram. Danışığımız belədir: ancaq trendləri göstərirəm, qərarı özləri verir, çünki mən treyder deyiləm, analitikəm.

Fevralın 16-da bütün müştərilərimə eyni məzmunda məktub yazdım. Məğzi budur ki, dünya iqtisadiyyatı çox təhlükəli dövrə qədəm qoyub, texniki analizlərin və iqtisadi məntiqin qətli zamanındayıq. Bunun əsas səbəbi dünya ölkələrinin iqtisadiyyata səpdikləri 15 trilyon dollardır: ucuz pullar, demək olar faizsiz kreditlərdir ki, real iqtisadiyyata getmir, əksər vəsait investisiya fondlarına, banklara daxil olub spekulyativ bazarı qızışdırır. Bu gün birjalarda “nə qədər pisdirsə, o qədər yaxşıdır”, prinsipi işə düşüb – problemlər azalmır, dünya koronavirus fonunda daha sərt qapanır, iqtisadi münasibətlər və zəncirlər qırılır, Britaniyanın Avropa İttifaqından ayrılması böyük problemlər yaradır, sərhədlər daha sərt bağlanır, amma bütün dünya birjalarında güllük-gülüstanlıqdır, indekslər tarixi maksimumlardadır. Bu, məntiqli deyil, real deyil, yeni böyük “şarların”, “balonların” yaranması deməkdir və mütləq yeni böhran dalğalarını yaradacaq faktordur.

Bütün xammal qiymətləri şişir – amma dünyada ümumi daxil məhsul azalıb, aktivlik minimum səviyyədədir. Bu məsələ neft qiymətlərinə də aiddir, sadəcə bu sahə spesifikdir, əsl süni qiymət artımıdır, kartel sövdələşməsidir, əslində cinayətdir. OPEK+ ölkələri süni şəkildə hasilatı azaldıb qiyməti şişirdirlər, gün kimi aydındır ki, müvəqqəti məsələdir, amma hələ işləyir. Neftə tələbat artıbmı ki, qiymətlər şişsin?! Yox, artmayıb, bu il dünyada neftə tələbat 2019-cu ildən 7-8 milyon barrel az olacaq. Təsəvvür edin ki, hər hansı bir sahədə eyni məhsulu istehsal edənlər (məsələn, smartfonlar – bazarın 80 faizinə cəmi 3-4 şirkət nəzarət edir) birləşib deyirlər ki, camaat cəhənnəmə, gəlin sözü bir yerə qoyaq, istehsalı 20 faiz azaldaq ki, qiymət 20 faiz artsın. Bilirsiniz nə həngamə qopar? Bütün şirkətlərə cəzalar yağar, antiinhisar orqanlar o şirkətləri didər. Amma neftdə bu işləyir – yığışırlar, deyirlər ki, gəlin süni qiymət artıraq, hasilatı süni azaldaq, qoy istehlakçılar daha baha benzin alsın. Bu, cinayətdir, əsl kartel sövdələşməsi nümunəsidir. Ona görə də an yetişən kimi OPEK-lə də bağlı bənzər qərarlar alınacaq, indi ona görə qərarlar yoxdur ki, bu, ABŞ istehsalçılarına sərf edir – OPEK+ hasilatı azaldır, qiymət qalxır, şist neft hasilatı daha rentabelli olur, qiymətlər yenidən düşməyə başlayır. İndi də eyni şey olacaq, bu gün 63 dollar olan neft cəmi iki-üç aya yenidən 50-55 dollar dəhlizinə qayıdacaq.

Başqa bütün əmtəələrdə də eyni vəziyyətdir – bu gün mis qiymətləri tarixi maksimuma qalxıb, araşdırırsan ki, səbəbi nədir, ehtimallar və şayiələrdən başqa heç nə yoxdur, guya Çində istehsal yüksələcək, ona görə də xammal bahalaşır. Çin istehsalı artıra bilər, amma kimə satacaq? Dünya hələ qapalı, tələb hələ çox aşağıdır axı. Deməli, süni balonlar yaranır, səhm bazarı ancaq “havayı pullara” görə şişir, şayiələrdən və primitiv manipulyasiyalardan qidalanır. Sabah o havayı pullar bazarlardan çəkilməyə başlayan kimi bütün balonlar bir-bir partlayacaq və dünya 2008-2009-cu illərdə baş verən böhranın daha böyüyünü yaşayacaq.

Ona görə müştərilərimə də dedim: bəli, indi riskli pul qazanmaq olur, əsl zamanıdır, speklyativ dövrdür, amma orta-uzun dövrdə böyük böhrana da hazır olun…

Müəllifin başqa yazıları:

İmic problemi

Bir millət, bir sistem

Nə etməli?

Virus dönəminin dərsləri

Gəlirsiz xərclər

“Bahalı manat” dalanı

Düşünmək üçün…

Sivil toplum, toplumla sivil davranış

Dəyişikliklərə hazırlaşmalı

Qalib kimi yaşamalı

Məcbur və məhkumuq

İanədə mədəniyyət

Koronavirus dalğasında…

Təhlükələrdən sığorta

İctimai nəzarət formulu

Gec olmasın…

Əməkhaqqı göstəriciləri nəyə işarədir?

  • 17 Fevral 2021

İş elanı

  • 17 Fevral 2021

Son materiallar

comments
ManşetTribuna

“Dedilər təyyarə bileti hazırdır, çıx get”

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Consonu kim əvəz edə bilər? – “Əl-Cəzirə”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

“Reuters”: Rusiya istefanı toy-bayram edir

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Finlandiya parlamenti Rusiya sərhədində baryerlər qurmağa səs verdi

Rəylər

Do not miss

comments
ManşetTribuna

“Dedilər təyyarə bileti hazırdır, çıx get”

Son materiallar

comments
ManşetTribuna

“Dedilər təyyarə bileti hazırdır, çıx get”

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Consonu kim əvəz edə bilər? – “Əl-Cəzirə”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

“Reuters”: Rusiya istefanı toy-bayram edir

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Finlandiya parlamenti Rusiya sərhədində baryerlər qurmağa səs verdi

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Ermənistan hərbi xidmətə çağırış qaydasını yeniləyir

comments
ManşetXəbər

Tofiq Yaqubludan piket təşəbbüsü, rəsmi müraciət

comments
ManşetXəbər

Avropa Məhkəməsindən Rafiq Tağı qərarı

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Boris Conson istefaya razılaşdı

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Aclıq hesabatı: 2,3 milyard nəfər qıtlıq çəkir

comments
ManşetŞərh

Bahalığın çarəsi

comments
ManşetXəbər

Azərbaycan nefti 7 gündə 8 dollardan çox ucuzlaşıb

comments
ManşetXəbər

Mühakimə təxirə düşüb

comments
ManşetXəbər

Sükutun 4 il 4 ayı

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Baş nazirin başı gedir?

comments
AktualDünyanın səsiManşetXəbər

Ermənistan bazarı bir ildə nə qədər bahalaşıb?

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiyanın saxta xəbərlərinə görə yeni qanun təklif olunur

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Uyğur qətliamının ildönümü qeyd olunub

comments
AktualManşetXəbər

Arif Hacılıdan çağırış

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

ABŞ səfiri Çini Rusiyanın yalanlarını təkrarlamaqda ittiham edib

comments
ManşetXəbər

Hərbi toplanış bilgisi

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Yoluxma dalğası, aktiv xəstələr

comments
ManşetXəbər

Yarım illik icra, yenilənən plan

comments
ManşetXəbər

Sıfırlı siftə

comments
Dünyanın səsiManşetTribuna

Ukraynanın bərpasını indidən planlaşdırın – “Bloomberg”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Ukraynanın işğal və döyüş bölgələri

comments
AktualManşetXəbər

Hakimin səlahiyyət müddəti

comments
AktualManşetXəbər

Bağlı qapı mənzərəsi

comments
AktualManşetXəbər

Ləng metro

comments
ManşetXəbər

İşsizlikdən sığorta fondunun xərc istiqamətləri

comments
ManşetXəbər

Koronavirus statistikası

Copyright © 2020
  • Saytın xəritəsi
  • Əlaqə
  • Müəllif hüquqları
  • Haqqımızda