• Rubrikalar
    • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi
.

  • Email
  • Facebook
  • RSS
  • Twitter
  • YouTube
  • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi
Seymur Kazimov

Peşəkar jurnalist olmağın yükü… Azərbaycanda

  • 23 Yanvar 2018
53
SHARES
FacebookTwitterPinterest

Seymur KAZIMOV

Bir qrup əsgər cəbhə bölgəsinə doğru hərəkət edir və sizi də onlarla getməyə səsləyir. “Təklifi qəbul etməsəniz sizin barənizdə nə düşünəcəklər?” kimi fikirlərdən uzaq olun. Sizin işiniz əsgərlərin vəzifəsindən kəskin fərqlənir. Onların işi vuruşmaq, ölümə getməkdirsə, jurnalistin işi sağ qalmaq və cəmiyyəti informasiya ilə təmin etməkdir.

Əmin olun ki, o əsgərlər jurnalistə nəyi və necə yazmaq barədə uzun-uzadı mühazirə deyə bilər.

Jurnalist həkimin yazdığı reseptə müdaxilə edə bilərmi, yəni “bu dərmanı çıxar, digərini yaz” kimi göstərişlər verə bilərmi? Təbii ki, yox. Amma istənilən həkim jurnalistin yazısını “cərrahiyyə stoluna” çıxarıb kəsib-doğraya bilər.

Prokuror da, polis də jurnalistin yazısını çox rahatlıqla ittiham edib, onu nişangaha çevirə bilər.

Müəllim də, fəhlə də, kənd təsərrüfatı mütəxəssisi də, hətta orta təhsili olmayan hər kəs jurnalistə “ağıl” öyrədə, üstəlik, “göstəriş” verə bilər.

Hakimiyyət nümayəndələrindən tez-tez eşidirik: “Azərbaycan mediasının əsas vəzifəsi milli maraqları qorumaqdır”. Sonra bunu da əlavə edirlər: “Media həm də milli təhlükəsizliyimizi qorumalı, haqq səsimizi dünyaya çatdırmalıdır”.

İstənilən məsuliyyəti jurnalistə çox asanlıqla yükləyə bilirlər. Jurnalistdən hamı hər şeyi tələb edir.

Jurnalisti asanca günahlandırmaq olur. Bir şəxsin problemini, dərdini işıqlandırırsan və ilk sualı bu olur: “Mənə kömək edəcəksən?” İzah edirsən ki, onun dərdini çəkib-göstərmək sənin vəzifəndir, ona köməyi əlaqədar təşkilatlar, şəxslər etməlidir. Yenə də günahkar jurnalist olur. “Onsuz da xeyri yoxdur, hər dəfə gəlib çəkirlər, axırda da heç nə olmur”. O qədər eşidirik bu sözləri…

Azərbaycan jurnalistinin yükü çox ağırdır. Ondan gözləntilər çox böyükdür. Bəzən dərdli, problemli insanların yazıq, eyni zamanda tənəli baxışları altında jurnalist çox əzilir. Bir tərəfdən öz işini görməyən, insanlara xidmət etmək əvəzinə vəzifəsindən sui-istifadə edən məmurlar, digər tərəfdən də insanları saatlarca danışdırıb, dərdini lentə alıb, ancaq efirə, qəzetə “hər şey yaxşıdır, xalq çox xoşbəxtdir” kimi yalan xəbər çıxaran həmkarlarımız. Bu iki tipin sərsəmliyi, səviyyəsizliyi sonda vicdanlı insanların başında çatlayır. İnsanlar jurnalistə  inanmır, onu da “səviyyəsizlərdən” biri sayırlar.

Yaxşı jurnalist istər bu insanlara, istər də ona irad tutub “yazmağı öyrədənlərə” etiraz etmir, edə də bilmir. Yalnız işini vicdanla görməli və cəmiyyətə yalan deməməli olduğunu anlayır. Jurnalist həkimin, müəllimin, hərbiçinin işini görə bilmədiyi kimi, bu şəxslər də gün ərzində informasiya tapmaq, onu bir neçə mənbədən dəqiqləşdirmək, faktları yoxlamaq kimi yükün altına girə bilməzlər.

Media insanlara təsir etmək və onları istiqamətləndirmək üçün bir platforma halına gəlib. Dünyanın müxtəlif yerlərində jurnalistikanın fəaliyyəti fərqli olsa da, onun prinsipləri eynidir – cəmiyyətə xidmət. Bu xidmət də ictimaiyyəti informasiya ilə təmin etməkdən ibarətdir. Azərbaycanda isə jurnalist həm cəmiyyətə informasiya verməlidir, həm digər peşə sahiblərinin tələb-təkliflərini nəzərə almalıdır, həm də vicdansız məmur və yalançı jurnalistlərin yükünü daşımalıdır. Yalnız azad mətbuat cəmiyyətə xidmət edə bilər. Məşhur amerikalı vəkil, oğul Uqo Blək (Hugo Black) “xidmət” məsələsini belə xarakterizə edib: “Azad mətbuatın məsuliyyətləri içərisində ən vacibi hökumətin hansısa bir orqanının insanları aldatmasının və onları uzaq yerlərə ölümə göndərməsinin qarşısını almaqdır…”

Müəllifin başqa yazıları:

Jurnalistika fakültəsi və “qabiliyyətli” tələbələr

Ədəbi dil normalarına əməl etməklə yalan danışmaq olarmı?

Jurnalist seçim qarşısında: vicdan, yoxsa pul?

Medianın yaratdığı “qəhrəman” və “düşmən” obrazlarının cəmiyyətə təsiri

Sosial medianın ənənəvi media üzərində qələbəsinin əsas səbəbləri

Azərbaycanda media niyə biznesə çevrilə bilmir?

“Ölü jurnalist material hazırlaya bilməz”

İtkin düşən alpinistlər, mübahisə edən nazirliklər, susqun media və bloqçular

5000-ci lisenziya kimə qismət oldu?

  • 23 Yanvar 2018

Hansı gündə doğulmağın nə fərqi var? (9)

  • 23 Yanvar 2018

Son materiallar

comments
ManşetXəbər

Dörd cəbhəçinin şikayəti, iki qərar

comments
ManşetXəbər

İlqar Məmmədov prezidentə üz tutub

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Zelenski NATO-ya iki yol göstərir

comments
ManşetXəbər

Tofiq Yaqublu Avropa Məhkəməsinə müraciət edib

Rəylər

Do not miss

comments
ManşetXəbər

Dörd cəbhəçinin şikayəti, iki qərar

Son materiallar

comments
ManşetXəbər

Dörd cəbhəçinin şikayəti, iki qərar

comments
ManşetXəbər

İlqar Məmmədov prezidentə üz tutub

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Zelenski NATO-ya iki yol göstərir

comments
ManşetXəbər

Tofiq Yaqublu Avropa Məhkəməsinə müraciət edib

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Türkiyənin razılığı Putinə zərbədir – “Nyu-York Tayms”

comments
ManşetXəbər

Büdcə yeniliyi son oxunuşdan keçdi

comments
ManşetXəbər

ADR Partiyasının sənədləri yenə geri qayıtdı

comments
ManşetTribunaYazarlar

Qaş qayırmağın göz çıxarması

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

NATO 32 yolunda

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Yaxın ölkələrdə nə qədər xəstə var?

comments
AktualDünyanın səsiManşetXəbər

Ukraynanın nə qədər ərazisi zəbt olunub?

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

NATO döyüş hazırlığını yeddi dəfədən çox artırır

comments
ManşetXəbər

Dotasiya alan və almayan bölgələr

comments
ManşetXəbər

Büdcə zərfi, icra qanunu

comments
Dünyanın səsiManşetTribunaYazarlar

Putinin yubatdığı qayıdış – “Financial Times”

comments
ManşetTribunaYazarlar

Sanksiya bataqlığı

comments
AktualManşetXəbər

Cəmil Həsənliyə Təbriz sorağı

comments
AktualManşetXəbər

Yarım ilin populyar adları

comments
ManşetXəbər

Kəlbəcərdə çıxış

comments
ManşetXəbər

26 iyun səfəri

comments
AktualAktual 2ManşetXəbər

Dünya futbol çempionatı

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Xalqların Rusiyaya münasibəti necə dəyişib? – Sorğu

comments
AktualDünyanın səsiManşetXəbər

Yaxın ölkələrdə benzin necəyədir?

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Rusiyaya təzyiq, Çinə nəzarət – “Reuters”

comments
AktualManşetŞərh

Dalana doğru

comments
AktualManşetXəbər

Dərs ili haçan başlasın? (Sorğunun nəticələri)

comments
ManşetXəbər

Avropa Məhkəməsindən yeni qərarlar gəlir

comments
ManşetXəbər

Manatdan baha valyutalar

comments
ManşetXəbər

Azərbaycanın koronavirus statistikası

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Avropa İttifaqı Ukrayna və Moldovaya namizəd statusu verdi

Copyright © 2020
  • Saytın xəritəsi
  • Əlaqə
  • Müəllif hüquqları
  • Haqqımızda