Yazarlar
Gülümsə qarşıla ayrılıqları… (Rable gülüşü)
İbrahimxəlil Mirzə Qələmə babası da çox deyirdi: – Bala, get stomatologiya oxu, biologiya, antropologiya oxu, nevrologiya, narkologiya, teologiya, urologiya oxu, amma filologiya oxuma. Misilləmə misal üçün, stomatoloqun gözəl imkanları olur. Axı adamın otuz iki dişi var. Hər adamın beş dişini çıxart...
Ruhlar da danışır
Rüfət Rüstəmov BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin Türk filologiyası kafedrasının müdiri, professor İşdən yorğun gəlmişdim, fikirləşdim ki, bir az yatım dincəlim. Evdə məndən başqa heç kəs yox idi. Nənələri nəvələrini gəzdirməyə aparmışdı. Sağolmuş nəvələrin tutduqlarını buraxmamaları, istədiklərini a...
Ruhlar da danışır
Rüfət Rüstəmov BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin Türk filologiyası kafedrasının müdiri, professor İşdən yorğun gəlmişdim, fikirləşdim ki, bir az yatım dincəlim. Evdə məndən başqa heç kəs yox idi. Nənələri nəvələrini gəzdirməyə aparmışdı. Sağolmuş nəvələrin tutduqlarını buraxmamaları, istədiklərini a...
Bulfüzul “burun”u (otolarinqologiya)
İbrahimxəlil İndi sizə coğrafiyadakı burundan – yəni qurunun dənizin içinə girən dağlıq, qayalıq hissəsindən dolayı (məsələn, Çelyuskin burnu, El-Abyad burnu, Prins Uels burnu, Bayron burnu və sairə və ilaxır), daha çox iybilmə və tənəffüs orqanından danışıram. Özü də necə iybilmə? Sanki ov itidir: ...
İntim dildə yaza bilmək
“Qarabağ Dekameronu” kitabından yol alan fikir yolçuluğu Vahid Qazi İntim mətnlər reklam işıqları kimidi, adama gəl-gəl deyir. Deyir, gəl, məni oxu! Özü də yaşa-filana baxmır. Hər yaşda adamı şirnikləndirir. Hərəni bir cür. Bax, elə o gün həkimə getmişdim. Gözləmə otağındakı masanın üstünə dü...
Pambığın ağır yükü
Rövşən Ağayev Dövlət başçısı 2016-cı ilin ilk rübünün iqtisadi yekunlarına həsr olunmuş hökumət iclasında ölkədə pambıq əkini sahəsini təxminən 3 dəfə (18 min hektardan 50 min hektara) artırmağın vacib olduğunu söyləyib. Hökumət əmindir ki, 2016-cı ildə bu vəzifəni yerinə yetirə bilsə, pambıq istehs...
Letargiyada erməni latayırları (kontrast)
İbrahimxəlil Yevgeni Reyn öz “Şifrovka”sında yarıörtülü və yarıhəzin belə yazır: …а я отвечу вам фонариком на Морзе... Di gəl ki, bu yerdə – Sınıq körpünün bəri üzündə, Əyriqarın ətəklərinə yaxın nə şifrlərlə, nə Morze əlifbasında, nə də nabəgah namələrlə danışmaq heç cür mümkün olmur (baxm...
Avropanın şüuraltısı
Azər Qaraçənli Avropanın müsəlman Şərqinə münasibətində ən böyük yanlışlığı ondadı ki, Avropa Məhəmmədi peyğəmbər kimi qəbul eləyə bilmir. Bu yanlışlıq indiyəcən çox bəla törədib, indi də törədir. Avropa Məhəmmədi peyğəmbər kimi qəbul eləyə bilmir. Qəbul eləyə bilmir ki, Tanrı bu dünyaya İsadan sonr...
Dünyanın dadi-büsat çömçəsi
(Aşıq Hüseyn Saraclı üçün ucqar havası) İbrahimxəlil Aşıq Murad yaxın qohumumdur; məni hər dəfə adımla yox, “dayıoğlu” deyə çağırır. O, dostları arasında “Kövrək Murad” kimi də tanınır. Çünki gəncliyində “Kövrək” təxəllüsü ilə qoşmalar, gəraylılar yazıb. Aşıq Hüseyn Saraclının sonuncu şəyirdi...
“Qwerty” və ya “123456”?
İsmayıl Rafiqoğlu Elektron ünvan, sosial şəbəkə, sayt və kompüterin özündə istifadə edilən parolların siyahısında nədənsə “qwerty”, “123456” kombinasiyasına həmişə rast gəlinir. İnsanlar “admin”, “password”, “test”, “windows” kimi gülməli parollardan da yararlanırlar. Kimsə itinin adını, kimsə də ad...
Zarafat (Hekayə)
Rüfət Rüstəmov BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin Türk filologiyası kafedrasının müdiri, professor Çox fikirləşdikcə görürük ki, doğrudan da söz bir dəryadır. Əgər desək ki, söz fikrin baş üzvüdür, yanılmarıq. İnsanoğlunun həyatda möcüzəyə inanması və ya inanmaması onun xarakteri ilə əlaqədardır. Məl...
Məhv olan ömür
Dekabrın amansız soyuq küləyi onun yenicə ağarmağa başlamış saçlarını üzünə dağıdır, işini görməyə mane olurdu. “Çörək ağacı”ndan möhkəmcə yapışıb, buzun üstündəki zir-zibili ehmalca bir yerə toplayırdı. Ayağındakı ayaqqabı, nazik paltosu yeni olsa da, şaxtanın malı deyildi. Elə uzaqdan tamaşa edird...
“Kuba dəftəri” – macəra içində demokratıya dərsliyi
Vahid Qazinin “Kuba dəftəri” kitabı fonunda əlifba və dil probleminə Güneydən baxış Duman Radmehr Jöteborq, İsveç Əlifba və o tay-bu tay söhbəti Türkiyə latın əlifbasına keçəndən sonra (1920-ci illərin sonu) İranda da əlifbanı dəyişmək ciddi mübahisə mövzusu idi. Rza şahın Atatürkü təqlid etd...
Can (aqape)
İbrahimxəlil Vahid Vəhdət Dünyasında (Vəhdət namazı da daxil) sonsuz hərəkətlər və sükunətlər, təsadüflər və zərurətlər, mahiyyətlər və təzahürlər içində can nədir? Əlbəttə, mən də bir cünun-məcnun can yiyəsi olaraq, mifoloji-dini baxışlara görə, ölümlə vücuddan ayrılan və qeyri-maddi varlıq...
Küy-kələk kintoları (Süsən-Sünbül əhvalatı)
İbrahimxəlil Alxan Binnətoğlunun “Teatr haqqında söhbətlər” adlı kitabında unudulmaz Sultanməcid Qənizadənin (1866-1937) bir şərhi verilib: şərhdə qeyd olunur ki, “Tiflisdə arsız kəslərə “kinto” deyilərmiş”. Təbii ki, söhbət XIX əsrdən gedir və burasını da toz-tozanaq tələsik əlavə edim ki, biz ço...
Ağlımızın dekorativ çiçəklənmə dövrü (Dördüncü yazı)
Oqtay Qorçu Beyin kosmik peykdir, beyin bizim ağlımızın mənbəyi və saysız-hesabsız informasiyaların, düşüncələrin yığnağı mədənidir. Mayası ağıl olan beynin bizlərə genetik miras olduğu həqiqətə daha yaxın ehtimallardan biridir. Böyük alman filosofu Kantın “Uşaqlarınıza verə biləcəyiniz ən qiymətli ...
Elmarı hifz elə
Nəyin xatirə olacağını heç vaxt bilmək mümkün deyil. Birdən bir adamla yaddaqalan gəzintiyə çıxırsan, ya dostlarınla gözəl bir məclisə toplaşırsan, üstündən illər ötür, baxıb görürsən o gəzintidən, o məclisdən yadında elə anlar qalıb ki, gəzintini, məclisi həmin anlara görə xatırlayacağını heç ağlın...
Dilimizi uçurumdan qoruyan (Tehran Vəliyevin xatirəsinə)
Fevralın 18-i görkəmli tərcüməçi, jurnalist, redaktor Tehran Vəliyevin doğum və ölüm günüdür. Tehran Vəliyev 1954-cü il fevralın 18-də Cəbrayıl rayonunun Mahmudlu kəndində doğulub, 2015-ci il fevralın 18-də 61 yaşında Bakıda dünyasını dəyişib. 1972-1977-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin ...
Salam, Gülsarı!
Vahid Qazi İsveçin meşə çığırlarında gəzməkdən, göllərin kənarında oturub əksi suya düşən ağacların ləpələrdə titrəyişinə tamaşa eləməkdən xoşum gəlir. Meşəylə gölün ünsiyyəti sevgililərin, sirdaşların söhbəti kimi tutur. Meşənin dövrələdiyi balaca göl, elə bilirsən, layla deyən ananın qoynundakı kö...
Borçalı butaforiyası (debüt)
İbrahimxəlil Allahın altındakı bütün yemlikli, yovşanlı, ya da yelkənli yerlər kimi Borçalı Süsən-Sünbülündə də boşqab dibi yalayanlar həmişə olub. Misilləmə misal üçün, bir də görürsən ki, həmin boşqab dibi yalayanların biri özündən otuz yaş kiçik olan gənc mirzələrin birinə “Dədə” deyə müraciət ed...