Poeziya
Qaranlıqlara elegiya
İbrahimxəlil Xəyalınıza Leonardo da Vinçiyə aid edilən “Madonna Litta” rəsm əsərində olduğutək, körpəsini əmizdirən bir ana gətirin. Körpə ana südündən doya-doya ulduzlarla dolu Süd Yoluna – Kəhkəşana, yəni, bizim Qalaktikaya baxır. Qalaktika da etimoloji mənbəyi olan qədim yunancada: “galaxias” – “...
Yoxluğun verdiyi azadlıq
Fridrix Hölderlinin “Hiperion, yaxud Yunan zahidi” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Folkner kimi şeiri tərgidib nəsrə keçən, Bunin kimi şeirlə nəsri paralel aparan (onun poeziyasının, yoxsa prozasının güclü olduğu bu gün də mübahisə mövzusudur), Rilke sayağı nəsri ikinci dərəcəli məşğuliyyət sayan şairl...
Taleyə qarşı peyvənd
Pedro Kalderonun “Həyat yuxudur” dini-fəlsəfi pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Biz yuxularımızı əmələ gətirən cövhərdən yaranmışıq, bu miskin ömrümüz də yuxu haləsində keçir. Vilyam Şekspirin “Fırtına” tragikomediyasından Kalderon ispan ədəbiyyatının Servantesdən sonra dünya miqyaslı ən böyük fiqurudur. ...
Keçmişdə qalmış gələcək
Con Miltonun “İtirilmiş cənnət” dini-mistik dastanı haqqında Fəxri Uğurlu On yeddinci yüzillik Avropada yeni dünyaya, yeni tarixə keçid əsridir. Həm ictimai-siyasi, həm də elmi-mədəni sahədə bir sıra kəşflərin, ixtiraların – məsələn, Con Lokkun liberalizm siyasi-fəlsəfi nəzəriyyəsinin, Nyutonun fizi...
Kainatın mühərriki ehtiraslar
Corc Qordon Bayronun “Don Juan” mənzum romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bayron klassik Avropa ədəbiyyatının sonbeşiyidir. Onun otuz altı illk natamam ömrü qoca qitədə həm ictimai-siyasi tarixin, həm də fikir tarixinin yeniləndiyi dövrə düşür. Fəlsəfi-estetik baxımdan klassik şairlərlə bir cəbhədə təmsil...
Hindistan dərvişi
Rabindranat Taqorun “Gitancali” mistik toplusu haqqında Fəxri Uğurlu Taqor hind xalqının peyğəmbəridir – sözün həm məcazi, həm də gerçək mənasında. Hələ atası induizmə (onun fikrincə) sonradan sırınmış bütpərəstliyi, çoxallahlılığı inkar eləyir, ümməti qədim arilərin unudulmuş monoteist dünyagörüşün...
Şair Gəray Göyyurdun yubiley təqdimatı
Sentyabrın 5-də Gədəbəy rayonunun Aşıqlar Məktəbində şair Gəray Göyyurdun 60 illik yubileyi münasibətilə tədbir keçirilib. Tədbirdə şairin Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevə həsr etdiyi “Zəfər sənin zəfərindi, Sayın Ali Baş Komandan” adlı yeni şeir kitabı da təqdim olunub. Mədəniyyət Nazirliy...
Sel aparsın bu suyu…
Bu gün şair Salam Sarvanın doğum günüdür, 58 yaşı tamam olur. Yazıçı Fəxri Uğurlunun şairin 45 yaşına həsr etdiyi yazını Novator.az-ın oxucularının diqqətinə çatdırırıq. Dağlara çatan kimi bizə şərt qoyurdular: buraların havasını götürənəcən çayda çimmək, bulaqdan su içmək olmaz – arandan gəlmisiniz...
Poeziyamıza Laçın havası gətirən şair
Rafiq Yusifoğlu Ağa Laçınlının şeirlərini oxuyanda özümü əfsanəvi bir diyarda, Laçında, Həkəri şayının sahillərində, Minkənddə, Oğuldərədə hiss eləyirəm sanki. Elə bil ki, ciyərlərimə o dağların təmiz havası, gül-çiçəkli çəmənlərinin ətri dolur. Sarı Aşıq poeziyasından, Laçın folklorundan süzülüb gə...
Yaxşı adam
Xaqani Qayıblı – 60 İstəyən üçün bu dünyanın ən asan işi yaxşı adam olmaqdır! Əzəlində bir az enişi-yoxuşu var, amma həyat tərzinə çevirəndən sonra “yaxşı adam” kəlməsi boyuna biçilir. Özün öz əlinlə şərin yolunu bağlayırsan və ondan sonra ha istəsən, yenə də pis adam olammazsan. Beləsinin sal...
Sözü özünə bənzəyən şair
Əlisəmid Kürün 70 yaşına Fəxri Uğurlu Əlisəmidi ilk dəfə ötən əsrin səksəninci illərinin ikinci yarısında Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda, görkəmli şairimiz Məmməd İsmayılın rəhbərlik elədiyi “Gənclik” Ədəbi Birliyinin yığıncağında görmüşəm. Təxminən otuz üç yaşı olardı, necə deyərlər, laçın ...
Bədənin cəhənnəmindən ruhun cənnətinə
Aligyeri Dantenin “İlahi komediya” dini-mistik poeması haqqında Fəxri Uğurlu Bu ölməz alleqoriyanı xristianların müqəddəs kitabının təfsiri də saymaq olar. Hərçənd o müqəddəs kitabın heç bir bölümündə, fəslində cəhənnəmin, ərafın, ya cənnətin belə “dəqiq”, təfərrüatlı, təfsilatlı təsviri verilməyib....
Qəm-qüssə, kədər şairi
Mahir N.Qarayevin şeirlər toplusu barədə düşüncələr Zərdüşt Əlizadə Həyat rəngarəng və əsrarəngizdir, insan sevinc və nikbinlik, kədər və bədbinlik üçün səbəbi eyni asanlıqla tapa bilir, bu, onun özünün istəyindən asılıdır. İnsan var heç cür və heç nəyə sevinə bilmir, daim hüzn içindədir, insan va...
Ayaq saxla, zaman, dayan, an, sən gözəlsən!
İohann Volfqanq Hötenin “Faust” dramatik poeması haqqında Fəxri Uğurlu Özünün şah əsəri üzərində işə başlayanda Höte iyirmi yaşını yenicə adlamışdı. Əsəri başa çatdıranda isə müəllifin ölümünə bir il qalırdı. Bu minvalla Hötenin poeması fasilələrlə aşağı-yuxarı altmış ilə yazılmışdı. Əsərin janrı ha...
Dünya duysun, qəhrəmandı millətim
Gəray Göyyurd POEMA Xalqımızın qəhrəman oğlu Natiq Qasımovun əziz xatirəsinə sayğılarla! Proloq Ürəyində haqq sevgisi sönmədi, Yurd eşqiylə daim yandı millətim. Azadlığa, ədalətə təşnədi, Haqsızlığa bir üsyandı millətim. Bu millətə gəlir qüvvət, güc haqdan, Tarix boyu çıxıb min-min sınaqdan! Sal qay...
Qoy bitsin bu sevginin mənə açdığı savaş
Fransisko Qomes de Kevedo 1580-ci ildə Madriddə, kübar kastiliyalı ailəsində doğulub. Uşaqlıq illəri valideynlərinin xidmət etdiyi Kral sarayında keçib. Əvvəl yezuit İmperiya məktəbinin müdavimi olub, sonra Valyadoliddə universitet təhsili alıb. Tələbə ikən müstəqil şəkildə fəlsəfənin əsaslarını, ər...
Qadınlar haqqında haqsız mühakimə yürüdən kişilərə
Xuana İnes de la Krus 1651-ci ildə Mexiko yaxınlığındakı Nepantla kəndində doğulub. Valideynləri rəsmi nikahda olmadığından qeydiyyata “Kilsə uşağı” kimi düşən Xuana oxumağı çox erkən yaşlardan öyrənib. Qeyri-adi yaddaşa, xüsusi istedad və qabiliyyətə malik qızcığaz qısa müddətdə latın dilini öyrənə...
İman cəngavəri, əxlaq zadəganı
Migel de Servantesin “Lamançlı Don Kixot” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bütün dünyada bundan dərin, bundan güclü əsər yoxdur. Bu, hələlik insan fikrinin ən son, ən böyük sözüdür, bu, insanın ifadə eləyə biləcəyi ən acı bir istehzadır. Bir gün yerdə məhşər qopsa, bəşəriyyət Allahın qarşısında hesabat ...
Bir sülalənin intiharı
Vilyam Şekspirin “Hamlet” faciəsi haqqında Fəxri Uğurlu Zamanın bağı qırılıb. Dünənlə bugünün, bugünlə sabahın arasında əlaqə itib. Günlər təsbeh dənələri kimi dörd bir yana səpələnib. Xaos dumanı kainatı bürüyüb, bu dumanda nə keçmiş görünür, nə də gələcək. Hamlet məhz belə şəraitdə, belə bir zəmin...
İran təranələri
Bircə Hamımızın içində bir Təbriz sevdası, Təbriz yanğısı var. Uşağıydım, kəndimizdə, nənəm demiş, “demaqrat” Saleh vardı. Yaxşı sənətkarıydı. Nənəm dalınca qardaşlarımdan birini yollardı: – Denən, Saleh, durma gəl, hanamın qolu sozalıb. Saleh çaparaq gəlib arvadın hanasını sazlayar, qollarını...