Poeziya
Əylən deyim Qıratın qiymətini…
Fəxri Uğurlu “Koroğlu” dastanı folklorumuzda, bütövlükdə ədəbiyyatımızda sufi-qızılbaş ruhunun ən parlaq ifadəsidir. Dastanda Səfəvi dövləti, qızılbaş ideologiyası birbaşa təbliğ olunmasa da, istər süjetlərdə, istərsə nəzm parçalarında ürfan havasını duymaq çətin deyil. Bu mənada “Koroğlu” şeirlərin...
İtirilmiş zamana səyahət
Bircə İşdə yıxılıb əməlli xəsarət aldım. Dalınca bərk xəstələndim, göy öskürəyə oxşayan bir ölət yapışdı boğazımdan. Hansı loğmana üz tutdumsa dərmanımı tapan olmadı. Bir gün oğlum məni Şuşaya səfər biletiylə müjdələdi: – Bax bu səfər səni sağaldacaq, heç olmasa özünü qoru o vaxtacan. Ehtiyatl...
İki islamın savaşı
Çaldıran döyüşünün 508-ci ildönümü ərəfəsində düşüncələr Fəxri Uğurlu Çaldıran döyüşü mistik islamla ortodoksal islamın, ürfanla şəriətin savaşıdır. Əbəs yerə bu döyüşün bir adını da “sufiqıran” qoymayıblar. Sultan II Bəyazidin zamanında Şah İsmayıl Osmanlı imperiyası ilə savaşa girməkdə maraqlı dey...
Əhməd Oğuzun xatirəsinə
Şair, publisist, kino xadimi Əhməd Oğuzun ölümündən bir il ötür. Əhməd Oğuz 1961-ci il noyabrın 13-də Qərbi Azərbaycanda, Dağ Borçalı mahalında doğulub. İndiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetini bitirib. Qubada və Qərbi Azərbaycanda dil-ədəbiyyat müəllimi, “Azərbaycan” qəzetinin (Sabir Rüstəm...
Ruhu bədəndən qovmaq!
Şər özü də bilmədən ölümünə can atır Fəxri Uğurlu İnsan tarix səhnəsinə çıxandan zülm də var, zülmə müqavimət də. Amma necə müqavimət? İsa peyğəmbər İncildə Tövratın “gözə göz, dişə diş” hökmünün əleyhinə çıxır, “zalıma müqavimət göstərməyin, sağ üzünüzə şillə vurulanda sol üzünüzü çevirin” deyir. B...
Dil bayramı
Fəxri Uğurlu Sözü müqəddəs tutmağın tərəfdarı deyiləm. Sözlə könül yıxmaq da, ev dağıtmaq da, qan salmaq da olar. Ancaq burası da var ki, müqəddəs duyğuları söz qədər sərrast ifadə eləyən ikinci bir alət yoxdur. İnsan ruhunu dilə də, səsə də, rəngə də büküb gün işığına çıxarmaq olar, fəqət qəlbin də...
Yazılanın yozulanı
Yazıya pozu olmasa da, yozu var Fəxri Uğurlu Müəllim, filosof, peyğəmbər öz təliminin yanlış yozulmasına, təhrif olunmasına görə məsuliyyət daşıyırmı? Tarixin, o cümlədən fikir tarixinin ən qəliz suallarından biri də budur. İsa peyğəmbər İncildə insanı qətlə yetirməyi birmənalı şəkildə, istisnasız q...
İki dünya arasında…
…Varmı azadlıq? Fəxri Uğurlu Böyük sufi şair, mütəfəkkir Mövlana Cəlaləddin Rumi deyirdi: “Allah insanı hər nəfəsdə yenidən yaradır”. Yəni ilahi iradənin təbiətə müdaxiləsi hüdudsuz, fasiləsizdir, Tanrının istəyi olmasa, bir yarpaq belə budağından qopmaz. Buradan da belə çıxır ki, insan o müt...
O yay axşamı yağış həsrətilə yanırdı hamı!
30 iyun – görkəmli şairimiz Əli Kərimin vəfatı günüdür. Novator.az saytı şair Mahir N. Qarayevin Əli Kərimin xatirəsinə yazdığı “Yağış” şeirini təqdim edir. YAĞIŞ O yay axşamı yağış həsrətilə yanırdı hamı! Yanırdı dünyanın torpağı, daşı, göylərin yalanı, düzü yanırdı; Ağlaya bilənin gözünün yaşı, ağ...
“Xosrov və Şirin” yeni libasda
Bəs Nizaminin romanlarını nə vaxt oxuyacağıq? Fəxri Uğurlu 1981-ci ildə Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 840 illiyi münasibətilə şairin əsərlərinin bədii tərcümələriylə yanaşı filoloji tərcümələri də nəfis tərtibatla nəşr olundu. Söhbət Nizaminin “Xəmsə” adı altında birləşdirdiyi beş poemasından,...
Hekayəmi İstanbulda xatırladım…
Fəxri Uğurlu 1986-cı ilin qızmar yay günlərində o vaxtkı Azərbaycan, indiki Bakı Dövlət Universitetinin şərqşünaslıq fakültəsinin türk bölümünə imtahan verməyə hazırlaşanda fakültənin fars şöbəsini seçmək imkanım da vardı. Ancaq seçmədim. Sovet imperiyasında yaşayan türklərdən dəmir pərdəylə aralanm...
“Gör nə günlərə qaldın”ın sözlərinin həmmüəllifi kimdir?
Əlirza Balayev, Əməkdar jurnalist Fikrət Əmirov zamanın bir daha yetirməyəcəyi dahi sənətkarlardandır. Heç şübhəsiz, bəstəkarın “Sevil” operası, “Min bir gecə” baleti, simfonik muğamları Azərbaycan musiqi sənətinin zirvəsində qərarlaşmış və dünyada tanınan möhtəşəm əsərlərdir. Sənətşünasların yekdil...
“Ah, bu sevgi əsdi-keçdi meh kimi!” (Lorkanın şeirləri)
5 iyun – 38 yaşında faşistərin qətlə yetirdiyi görkəmli ispan şairi Federiko Qarsia Lorkanın doğum günüdür. Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzi Mahir N. Qarayevin tərcüməsi və Ramiz Rövşənin redaktorluğu ilə Lorka yaradıcılığının mükəmməl cildini çapa hazırlayıb. Cildə əndəlüslü şairin məşhur “Kante x...
Məratibül-vücud, yaxud Beşmərtəbə varlıq evinin altıncı mərtəbəsi
Fəxri Uğurlu Homo-sapiensin yer üzündə yaşadığı həyat insan düşüncəsinin mərtəbələrinə uyğun mərhələlərə bölünür. Yəni təfəkkür ictimai həyatımızın mənbəyidir. Bəs təfəkkürün özünün qaynağı nədir – bu, artıq başqa söhbətin mövzusudur. Bu gün bizə şər kimi, şeytani düşüncə kimi görsənən fikir, ...
Könlüm kiçik Kərbəladı… (Şeirlər)
Seyid Malik 1987-ci ildə Laçın rayonunun Oğuldərə kəndində anadan olub. Laçın rayonu işğal ediləndən sonra, 1992-ildə ailəsi ilə birlikdə Biləsuvar rayonunda məskunlaşıb. İxtisasca müəllimdir. Ədəbi yaradıcılığa erkən yaşlarından başlayan Seyid Malik iyirmi ildən artıqdır dövri mətbuatda çıxış edir....
“Onda öz-özümə dedim ki, nə yaxşı atam ölüb”
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanının müəllifi Bircənin suallarına oğlu Cavid cavab verir. – Sən kimsən? – Bu sualı görəndə istədim ad-soyadımı yazıb keçəm növbəti suala, amma sonra fikirləşdim ki, belə yazsam mənə güləcəksən. Mən sənin fədakarlığın sayəsində bütün arzularına, xəyallarına...
Gəray Göyyurdun yeni kitabının təqdimatı keçirilib
Azərbaycan Yazıçılar Birliyində şair Gəray Göyyurdun “Dövlətim var, ordum var” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Tədbirdə Yazıçılar Birliyinin üzvləri, ziyalılar, ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər. Kitab 352 səhifədən ibarətdir, 2020-ci ildə “Nərgiz” nəşriyyatında 500 nüsxədə çap olunub...
Yaradanı yaradanlar
Ədəbiyyatda dini-mistik duyğunun ifadəsi haqqında Fəxri Uğurlu Həzrət Əlinin belə bir kəlamı var: “Mən doğulduğum gün öldüm”. Yəni əbədi, baqi aləmdən ölümlü, fani dünyaya gəldim. Buddanın ötən yazıda misal gətirdiyim kəlamını tərsinə çevirsək, Həzrət Əli məntiqiylə belə deyə bilərik: “Bizim həyatım...
Günəşin qatilliyi
Ədəbiyyatın panteistik gedişlərindən fraqmentlər Fəxri Uğurlu Budda fəlsəfəsinin mahiyyətini ifadə eləyən belə bir kəlam var: “Bizim varlığımız əbədi yoxluğumuz arasında qısa fasilədir”. XVII əsrin böyük yapon şairi, buddizmin ən yaxşı ifadəçilərindən biri Basönün məşhur hokkusu da elə bu kəlama il...
Fikrin libası
Ədəbi üslub həndəvərində gəzişmələr Fəxri Uğurlu Üslub fikrin, ideyanın libasıdır. Forma məzmunun əyninə oturmasa, sənət əsəri yaranmaz. Nə demək necə deməkdən əvvəl gəlir, forma məzmundan doğulur. Məsələn, “Hərb və sülh” əsərini bir cildə sığışdırmaq olarmı? Yeri gəlmişkən, Lev Tolstoy bu möhtəşəm ...