Nəsr
“Dorian Qreyin portreti” faciəsi – Heydər Əliyev sarayında
Oskar Uayldın unudulmaz faciəsi – “Dorian Qreyin portreti” sentyabrın 24-ü Bakıdakı Heydər Əliyev sarayında nümayiş olunacaq. Bu, ümumilikdə yeddi ölkədə səhnəyə çıxarılacaq tamaşanın ilk premyerasıdır. Tamaşa daha sonra Polşa, Şimali Makedoniya, Serbiya, Albaniya, Xorvatiya və Kosovoda nümayiş olun...
Cəhənnəmdən qaçış
Jan-Pol Sartrın “Milçəklər” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Modernist ədəbiyyat, modern fəlsəfə bir sıra tarixi-əfsanəvi qəhrəmana, dini-mifik süjetə yeni həyat, yeni məna-məzmun qazandırdı: Nitsşe yüz illər sonra Hörmüzd elçisi Zərdüştü, Freyd – tiran Edipi, Yunq – Əyyub peyğəmbəri yenidən fikir meydan...
Məşhur romanın dördüncü bölümü çapdan çıxdı
Yazıçı Bircənin məşhur “Cəhənnəmdən keçmiş mələk” adlı avtobioqrafik romanının dördüncü bölümü (“Yenidən cəhənnəmdə”) kitab şəklində nəşr olunub. Xatırladaq ki, əsərin birinci bölümü (“Yaranış”) 2017-ci, ikinci bölümü (“Cəhənnəm”) 2018-ci ildə, üçüncü bölümü (“Cəhənnəmdən cəhənnəmə”) isə 2024-cü ild...
Ölüm əleyhinə qiyam
Alber Kamünün “Taun” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bu yazını mənim ilk mətbu hekayəmə uğurlu yol diləmiş ustadım Elçinin əziz adına tapşırıram Kamü bu romanı dünya müharibəsinin şıdırğı vaxtında qələmə almışdı. Əsər davadan sonra – 1947-ci ildə işıq üzünə çıxarılmış, üstündən on il ötəndə “Yabançı” i...
Fələyin administrasiyası
Əsərin rəmzləri bir çox hallarda buradakı Qəsri xatırladır. Bu rəmzlərə gedən yolları tapmaq mümkün deyil. K. Qəsrə yol axtardıqca daha çox azır. Azadlığa can atdıqca onu daha çox itirir. K. hansı uzun bir yollasa gəlib Kəndə çıxıb. Kənddən Qəsrə getdiyi yolu sübut edir ki, o əslində bir dairə ətraf...
Dünyanı zəbt eləyən yumşaq güc
Fransua Moriakın “İlan yumağı” romanı haqqında Fəxri Uğurlu On doqquzuncu yüzilliyin Hüqo, Dikkens, Dostoyevski, Tolstoy kimi mistik-idealist (həm də ideoloji) yazıçılarının qoyduğu ənənənin iyirminci əsrin böyük qələm adamları arasında elə də çox ardıcılı meydana çıxmadı. Görünür, bunun bir səbəbi ...
Oxunduqca yazılan roman
Andre Jidin “Saxta pul kəsənlər” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Herman Hessenin ardınca ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı 1947-ci ildə fransız yazıçısı Andre Jidə verilmişdi. Onda yetmiş səkkiz yaşlı Jid vur-tut dörd ili qalmış ömrünün qürub çağını yaşayırdı, çox düşdüyünə görə mükafatı almağa belə gedə b...
Gələcəkdə yazılmış kitab
Herman Hessenin “Muncuq oyunu” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bəşəriyyətin yeni minilliyə qədəm qoymasıyla ötən əsrin sonlarında vaxtı keçmiş (yaxud da keçməkdə olan) kimi görünən anti-utopik roman janrı Haksli, Zamyatin, Oruell, Bredberi kimi yazıçıların yaradıcılığından nümunələr hesabına yenidən ak...
Dublin yəhudisinin odisseyası
Ceyms Coysun “Uliss” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bizim uşaqlıq, yeniyetməlik çağlarımızda dini kitablar əlçatan deyildi. Ona görə də dini mətnlərlə, dini mədəniyyətlə tanışlığımız ya marksizm mövqeyindən yazılmış tənqidçi, təftişçi kitablar, ya da klassik şairlərin, yazıçıların əsərləri vasitəsilə ...
Keçmişi indiyə çağırmaq
Marsel Prustun “İtkin zamanın sorağında” epopeyası haqqında Fəxri Uğurlu Gəncliyimin ucsuz-bucaqsız kainatda özümə bir istinad nöqtəsi tapmaq üçün həqiqət sorağına çıxdığım illərində yollar, cığırlar, izlər məni tez-tez hansısa filosofun qapısına aparırdı. Onların arasında antik filosoflar da vardı,...
Ağa Laçınlı: sözün ağası
Mayın 5-i şair, alim, pedaqoq Ağa Laçınlının 85 illiyidir. 1940-cı ildə Laçın rayonunun Oğuldərə kəndində doğulan Ağa Laçınlı Maksim Qorki adına Moskva Ədəbiyyat İnstitutunun poeziya fakültəsində ali təhsil alıb. “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetində ədəbi işçi, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının (Birliy...
Viran vücuddan qaçış
Akutaqava Rünoskenin həyatıyla sənətinin qovuşağında Fəxri Uğurlu Akutaqavanın meydana çıxmasıyla yapon ədəbiyyatı Qərb ədəbiyyatına möhkəm tellərlə calandı, yapon nəsri dünya ədəbi prosesinin tamhüquqlu üzvünə, danılmaz faktına çevrildi. Onun yaradıcılığı milli köklərdən şirə çəksə də, qol-budağını...
Karakasda poeziya həftəsi
Azərbaycan-Venesuela diplomatik münasibətlərinin 30 ili Bu ilin may ayında ölkələrimiz arasında diplomatik münasibətlərin 30 ili tamam olur. Ötən müddətdə sosial-siyasi, iqtisadi və digər sahələrdə əlaqələrimiz genişləndiyi kimi, xalqlarımız arasında mədəni münasibətlərin canlandırılıması və inkişaf...
Zərər-ziyansız yaşamağın düsturu
Hekayənin qəhrəmanı tabutqayıran Yakov ömrü boyu əlləşib-vuruşub tabut düzəltməklə, arabir məclislərdə skripka çalmaqla baş girləsə də, evində içməli çaya belə qənaət eləsə də, yenə bu həyatdən nəf götürə bilmir ki, bilmir, hər dəfə gəlir-çıxarını hesablayanda filan qədər ziyana düşdüyünü görüb qəzə...
Saxta səadətin cəriməsi
Gi de Mopassanın “Boyunbağı” novellası haqqında Fəxri Uğurlu Novella janrıyla bağlı məndə ilk təsəvvürü bu unudulmaz əsər yaradıb. Mopassanın Bakıda 1980-ci ildə çapdan çıxmış qırmızı üzlü novellalar toplusundakı hekayələri oxuduqca kitaba salınmış qəribə yazıların niyə hekayə, povest yox, məhz nove...
Bir nəslin xəstəlik tarixçəsi
Emil Zolyanın “Ruqon-Makkarlar” silsiləsindən son romanı “Doktor Paskal” haqqında Fəxri Uğurlu Təqribən iyirmi ilə yazılmış iyirmi cildlik “Ruqon-Makkarlar” roman silsiləsi, ailə-nəsil dastanı ədəbiyyatda naturalizmin müntəxəbatı, manifesti sayıla bilər. Ancaq istər Emil Zolya, istərsə də onun təmsi...
Humanist canavar
Rüfət Rüstəmov Yazıçı-publisist, BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin Türk filologiyası kafedrasının müdiri, professor İnsan tarixi keçmişini vərəqlədikcə gah sevinir, gah da kədərlənir. Bəzən düşünür ki, kaş o gözəl keçmişimi qaytara bilsəm. Təbii ki, bu bir xəyaldır, arzudur. İnsan yaxşı dərk edir k...
Düşmənlərin əbədi izdivacı
Qustav Floberin “Salambo” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Onu tarixin dərinliyinə çəkən iki başlıca səbəb vardı: biri havasıyla nəfəs aldığı burjua gerçəkliyinə patoloji ikrah duyduğuna görə keçmişdə sığınacaq axtarması, o biri ta gəncliyindən qədim tarixə qəribə bir doğmalıq, məhrəmlik hissi bəsləməsi...
İstənilən havada, istənilən məsafədə
İbrahimxəlil Dünyaya bədii ədəbiyyat pəncərəsindən baxmaqdan böyük səmimiyyət görmədim. İstənilən məsafədə, istənilən havada: duman, qar, yağış, fərq etməz, metrin, kilometrin, qısası, istənilən uzaqlığın poeziya-musiqi dolu könüllər üçün bir elə əhəmiyyəti qalmır. Çünki belədə könüldən-könülə həmiş...
Kilsədə metafizik macəra
Viktor Hüqonun “Paris Notr-Dam kilsəsi” romanı haqqında Fəxri Uğurlu İndi Parisin başlıca simvollarından sayılan, milyonlarla turistin ziyarət ocağına, dünya liderlərinin görüş yerinə çevrilmiş bu məbədi on doqquzuncu əsrin birinci yarısında köhnəliyin qalığı kimi paytaxtın yaraşığını pozduğuna görə...