Gender
Qadınlar haqqında haqsız mühakimə yürüdən kişilərə
Xuana İnes de la Krus 1651-ci ildə Mexiko yaxınlığındakı Nepantla kəndində doğulub. Valideynləri rəsmi nikahda olmadığından qeydiyyata “Kilsə uşağı” kimi düşən Xuana oxumağı çox erkən yaşlardan öyrənib. Qeyri-adi yaddaşa, xüsusi istedad və qabiliyyətə malik qızcığaz qısa müddətdə latın dilini öyrənə...
Traktat dilində poeziya
Ziqmund Freydin psixoanaliz təlimi haqqında bir neçə kəlmə Fəxri Uğurlu Müəllifini unutduğum bir fikir var, deyirdi ki, iyirminci əsrin taleyini üç yəhudi müəyyənləşdirib: siyasətdə – Karl Marks, elmdə – Albert Eynşteyn, incəsənətdə – Ziqmund Freyd. Xeyli şişirdilmiş olsa da, bu fikirdə gerçək payı ...
11 ayın populyar adları
2023-cü ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycanda doğulmuş 1463 qıza Zəhra adı verilib. Novator.az Ədliyyə Nazirliyinə istinadla bildirir ki, 1279 nəfər Məryəm, 1228 nəfər Zeynəb adı alıb. Populyar adların ilk onluğunda Aylin (1188 uşaq), Nilay (1070), Fatimə (1032), Ayla (981), Mələk (951), İnci (8...
Boşanma statistikası
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, 2023-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanda 16226 boşanma qeydə alınıb. Bu, 2022-ci ilin eyni dövrünə nəzərən 31,3 faiz çoxdur. Hər 1000 nəfərə boşanma oktyabrın 1-nə 2,1 göstərilib. Novator.az bildirir ki, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bə...
Nikah 15 faiz azalıb, boşanma 31,3 faiz artıb
Dövlət Statistika Komitəsi 2023-cü il oktyabrın 1-nə Azərbaycan əhalisinin rəsmi sayını 10 milyon 168 min 369 nəfər göstərib. Hesabata görə, yanvar-sentyabr aylarında ölkədə 85352 doğulan körpə, 45016 ölüm halı, 39134 nikah, 16226 boşanma qeydə alınıb, daimi yaşamaq üçün 2860 nəfər gələn, 1972 nəfər...
İman cəngavəri, əxlaq zadəganı
Migel de Servantesin “Lamançlı Don Kixot” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bütün dünyada bundan dərin, bundan güclü əsər yoxdur. Bu, hələlik insan fikrinin ən son, ən böyük sözüdür, bu, insanın ifadə eləyə biləcəyi ən acı bir istehzadır. Bir gün yerdə məhşər qopsa, bəşəriyyət Allahın qarşısında hesabat ...
Bir sülalənin intiharı
Vilyam Şekspirin “Hamlet” faciəsi haqqında Fəxri Uğurlu Zamanın bağı qırılıb. Dünənlə bugünün, bugünlə sabahın arasında əlaqə itib. Günlər təsbeh dənələri kimi dörd bir yana səpələnib. Xaos dumanı kainatı bürüyüb, bu dumanda nə keçmiş görünür, nə də gələcək. Hamlet məhz belə şəraitdə, belə bir zəmin...
İlin və beş ilin populyar adları
2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda doğulan 1317 qıza Zəhra adı verilib. Novator.az Ədliyyə Nazirliyinə istinadla bildirir ki, 1139 uşağa Məryəm, 1094 uşağa Zeynəb adı məsləhət görülüb. Populyar qız adlarının ilk onluğunda Aylin (1062 uşaq), Nilay (934), Fatimə (913), Ayla (881), Mələ...
Ağıldan müdrik gözəllik
Tomas Mannın “Venesiyada ölüm” novellası haqqında Fəxri Uğurlu Prussiya kralı Fridrixin həyatından bəhs eləyən “Mayya” adlı romanın, “Ruh və incəsənət” adlı sanballı traktatın, bir sıra başqa şöhrətli əsərin müəllifi Qustav Aşenbax dincəlmək üçün İtaliyanın Venesiya şəhərinə yollanır. Burada o, Lido...
İran təranələri
Bircə Hamımızın içində bir Təbriz sevdası, Təbriz yanğısı var. Uşağıydım, kəndimizdə, nənəm demiş, “demaqrat” Saleh vardı. Yaxşı sənətkarıydı. Nənəm dalınca qardaşlarımdan birini yollardı: – Denən, Saleh, durma gəl, hanamın qolu sozalıb. Saleh çaparaq gəlib arvadın hanasını sazlayar, qollarını...
…öl içində!
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanına əlavələr silsiləsindən Bircə Yenə komalaq evimizdəyik – atamın bir düzəngahda qurub getdiyi yuvamızda, əlləriylə dikəltdiyi enli uzun çardağımızın altında. Sabah atama il verəcəyik. Yenə bütün ağırlıq sonbeşiyimiz Rüfətin, əmim balalarının, camaatın çiyinlərindədi...
Nobel sülh mükafatı Nərgizə verildi
2023-cü ilin Nobel sülh mükafatı iranlı hüquq müdafiəçisi Nərgiz Məhəmmədiyə verilib. Qərarı oktyabrın 6-sı Osloda Norveç Nobel Komitəsi açıqlayıb. Nərgiz Məhəmmədi qadınların zülmə məruz qalmasına qarşı apardığı mübarizəyə, insan hüquq və azadlıqlarının təşviqinə verdiyi töhfəyə görə bu mükafata la...
Maral üçün nekroloq
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk” romanına əlavələr silsiləsindən Bircə Şəhər yuxuluykən yola çıxdıq. Yolumuz çox uzağıdı. Qorxulu virusun qulaqları bizim şəhərdə də çıxmışdı. İki gündən sonra ciddi karantin başlanacaqdı… Mən, Cavid, bir də Rüfətin qızı Aytac. Uşaqlarım üçün yaxşı yol hazırlığı görmü...
Dünya mediasından
Rusiya cəmiyyətində növbəti hərbi səfərbərlik ehtimalının çox müzakirə olunması hakimiyyəti narahat etməyə başlayıb. Ona görə də Rusiyanın Prezident Administrasiyası media qurumlarına səfərbərlik mövzusuna mümkün qədər toxunmamağı, hətta şayiələri də təkzib etməməyi tapşırıb. Çünki səfərbərliklə bağ...
Doqquz ayın populyar adları
Novator.az 2023-cü ilin populyar adlarının siyahısına nəzər salıb. Ədliyyə Nazirliyinin təqdim etdiyi statistikaya görə, yanvar-sentyabr aylarında 1190 qıza Zəhra adı verilib. Məryəm adı 1023, Zeynəb adı 975 uşağa məsləhət görülüb. İlk onluqda Aylin (958 uşaq), Nilay (837), Fatimə (823), Ayla (793),...
Hicab üsyanının ili: İran hara gedir?
İranda gənc kürd qadın Məhsa Əmininin ölümü ilə başlanıb bir neçə ay davam etmiş etiraz hərəkatının ilidir. Bu bir ildə ölkədə nələr dəyişib? ABŞ-ın “Reuters” agentliyinin şərhi bu sualı əhatə edir. Novator.az-ın məlumatına görə, agentlik hadisələrin xronologiyasına nəzər salaraq xatırladır ki, 22 y...
Qadınları xilas etməyə 360 milyard dollar gərəkdir
“Qadınların 90 faizindən çoxu gender bərabərsizliyi hökm sürən, xanımların imkanları məhdud ölkələrdə yaşayır”. Novator.az-ın məlumatına görə, BMT baş katibinin gender bərabərliyi, qadınların hüquq və imkanlarının genişləndirilməsi üzrə müavini, “BMT-Qadınlar” kimi tanınan qurumun icraçı direktoru S...
Boşanmada 40 faiz artım
2023-cü il avqustun 1-nə Azərbaycan əhalisinin (Rusiya hərbçilərinin nəzarətində olan ərazidəki əhali çıxılmaqla) sayı 10 milyon 157 min 406 nəfərə çatıb. Novator.az-ın məlumatına görə, hesabatı yayan Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, yanvar-iyul aylarında 64627 doğum, 35142 ölüm halı, 29191 n...
Dünya mediasından
Sentyabrın 1-dən Rusiyanın orta məktəblərində tarix fənninin yeni dərsliklərlə tədrisinə başlanıb. Almaniyanın “Doyçe Velle” (“Deutsche Welle”) kanalı həmin dərsliklərin məzmununa nəzər salıb. Kanalın internet səhifəsində yerləşdirilmiş şərhdə deyilir ki, Rusiyada 10-11-ci siniflər üçün tarix dərsli...
Çində qadınların əl-qolu açılır – “Nyu-York Tayms”
Çində fərdi mənzili olan, özünə ev almaq istəyən qadınların sayı artır. Novator.az-ın məlumatına görə, ABŞ-ın “Nyu-York Tayms” qəzetində dərc edilmiş yazıda qeyd olunur ki, 2020-ci ilə aid tədqiqat Çində daşınmaz əmlak sahibi olan, tək yaşayan qadınların sayının on il əvvələ nəzərən 6,9 faizdən 10,3...