Gender
Kişi əmrinə möhtac kişi düşməni
Avqust Strindberqin “Fröken Jüli” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu İntibah dövrü dramaturgiyasının zirvəsi Vilyam Şekspir deyirdi ki, dünya bir teatr səhnəsidir, biz də o teatrın aktyorlarıyıq. Avropada “yeni dramın” banisi Henrik İbsen bir az da irəli gedib həyatı kukla teatrına, insanları da fələyin oy...
Kuklaxana
Henrik İbsenin “Oyuncaq ev” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Advokat Torvald Helmerin ailəsi milad bayramına hazırlaşır. Torvaldın xanımı Nora ərinə, üç övladına bahalı bayram hədiyyələri almaqla yenə tələfxərcliyə yol verib. Ancaq qadın bu dəfə əlini əsdirməyib, ürəkli tərpənib, çünki onun əri yeni ildə...
Təkliyinə çarmıxlanmış nəsil
Qabriel Qarsia Markesin “Yüz ilin tənhalığı” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Markesin xüsusilə də bu romanındakı üslubu misilsizdir. Əsərdəki şirəli cümlələrin parıltısı gerçəkdən göz qamaşdırır. Əgər Folknerin cümləsi düzənlik boyu ağır-ağır irəliləyən nəhəng çayın təmkinli axışıyla müqayisə olunursa,...
Gözləməklə keçən ömür
Dino Bussatinin “Tatar çölü” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Əslində, bu romanın adı “Tartari səhrası” kimi tərcümə olunmalıdır. Əski Avropanın xəritələrində, coğrafi əsərlərində Xəzərdən şərqə doğru nəhəng əraziləri, Türküstandan Sibirə qədər uzanan çölləri, səhraları Tartari (yaxud Tartariya, rus var...
Demoqrafik göstəricilər (1991-2024)
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, 2024-cü ilin yanvar-fevral aylarında Azərbaycanda hər 1000 nəfərə 10,2 doğum, 6,2 ölüm, 4 nikah, 2,1 boşanma qeydə alınıb. Novator.az bildirir ki, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ildə hər 1000 nəfərə 26,6 doğum düşüb. 1992-ci ...
Puç ömrün aqibəti
Lev Nikolayeviç Tolstoyun “İvan İliçin ölümü” povesti haqqında Fəxri Uğurlu 1869-cu ildə Lev Tolstoy yeni mülk almaq üçün Penza quberniyasına səfərə çıxdı. Axşamların birində yolunun üstündəki Arzamas adlı əyalət şəhərinin mehmanxanasına düşən yazıçı gecə qaldığı otaqda bərk sarsıntı, dərin nevroz k...
Kir götürməyən ruhun gücü
Çarlz Dikkensin “Oliver Tvistin macəraları” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Ədəbiyyatın gücünü ölçən cihaz olsaydı, o, dünya romançılığına təsiri baxımından tək-tək qələm adamından geri qalardı. Zahirən sosial macəralar ustasına, uşaqlar üçün əyləncəli kitablar yazan müəllifə bənzəsə də, Dikkens adı Hü...
Demoqrafik hesabat
2024-cü il fevralın 1-nə Azərbaycan əhalisinin sayı 10 milyon 183 min 661 nəfərə çatıb. Hesabatı yayan Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, yanvar ayında 8389 doğum, 5518 ölüm halı, 3657 nikah, 1729 boşanma qeydə alınıb. 2023-cü ilin ilk ayına nəzərən doğumun 15,7 faiz, ölüm hallarının 5,9 faiz, ...
Panteizm tanrısının xəstəlikləri
Hamsunun “Pan” romanı, adından da göründüyü kimi, başdan-ayağa panteizm saplarıyla toxunub. Sivilizasiyadan, saxta şəhər mühitindən qaçan leytenant Qlan meşədə bir daxmaya çəkilib ovçuluğa qurşanır, bitkilərlə, heyvanlarla qohumlaşır, lal-kar təbiətlə doğmalaşır, meylini meşəyə salır. İnsanlarla mün...
Qadınlar statistikada
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, Azərbaycanın ümumi təhsil müəssisələrində müəllimlərin 82,7 faizi, orta ixtisas təhsil müəssisələrində 79,4 faizi, ali təhsil müəssisələrində 58,7 faizi, həkimlərin üçdə ikisi, elmi işçilərin 59,2 faizi qadınlar, ümumi təhsil müəssisələri şagirdlərinin ...
Məşhur romanın üçüncü bölümü çapdan çıxdı
Bircənin məşhur “Cəhənnəmdən keçmiş mələk” adlı avtobioqrafik romanının üçüncü bölümü (“Cəhənnəmdən cəhənnəmə”) kitab şəklində nəşr olunub. Xatırladaq ki, əsərin birinci bölümü (“Yaranış”) 2017-ci, ikinci bölümü (“Cəhənnəm”) 2018-ci ildə ayrıca kitab kimi işıq üzü görmüşdü. Yaxın aylarda əsərin dörd...
Uçmaq istəyən balıq
Cerom Devid Selincerin “Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Selincerin tərcüməyə çətin gələn dünya şöhrətli əsərlərini dilimizə uğurla çevirmiş Tehran Vəliyevin ruhu şad olsun! Folkner çağdaşlarına tərif deməkdə xəsis idi, söhbətlərində daha çox bəyəndiyi, dönə-dönə oxuduğu k...
Boşanmanın çox olduğu bölgələr
2023-cü ildə Azərbaycanda hər 1000 nəfərə 2,1 boşanma qeydə alınıb. Bakıda bu göstərici 3,1 həddində rəsmiləşib, paytaxtın Yasamal rayonunda 4,4, Qaradağ rayonunda 4, Xətai və Suraxanı rayonlarında 3,6, Nərimanov və Səbail rayonlarında 3,3, Nəsimi rayonunda 2,9, Nizami rayonunda 2,8, Binəqədi rayonu...
Nikah göstəriciləri
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, 2023-cü ildə Azərbaycanda 54200 nikah qeydə alınıb (2022-ci ilə nəzərən 13,1 faiz az), hər 1000 nəfərə 5,3 nikah düşüb. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ildə hər 1000 nəfərə 10,4 nikah rəsmiləşib. 1992 və 2007-ci illər hər 1000...
1941-ci ildən bəri…
Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, 2023-cü ildə Azərbaycanda hər 1000 nəfərə 2,1 boşanma qeydə alınıb. Novator.az bildirir ki, bu, 1941-ci ildən bəri ən yüksək göstəricidir. Həmin il hər 1000 nəfərə 2,3 boşanma düşdüyü açıqlanıb. Dövlət müstəqilliyinin bərpa olunduğu 1991-ci ildə hər 100...
Nikah azalıb, boşanma artıb
2024-cü il yanvarın 1-nə Azərbaycan əhalisinin sayı 10 milyon 180 min 770 nəfərə çatıb. Hesabatı yayan Dövlət Statistika Komitəsi bildirir ki, 2023-cü ildə 112620 doğum, 60150 ölüm, 54200 nikah, 21688 boşanma qeydə alınıb, 3638 nəfər daimi yaşamaq üçün Azərbaycana gəlib, 2483 nəfər ölkədən gedib. 20...
Adsız məzara işləyən tarix
Viktor Hüqonun “Səfillər” roman-epopeyası haqqında Fəxri Uğurlu Lev Tolstoy bu əsəri on doqquzuncu əsrin başlıca romanı saydığını demişdi, “Hərb və sülh”ün formasını da məhz ondan təsirlənib tapmışdı, üstəlik, Hüqonu Dikkenslə bir sırada “dini ruhu olan yazıçı” adlandırmışdı. Dostoyevski “Səfillər”d...
İlk ayın populyar adları
2024-cü ilin ilk ayının populyar adları açıqlanıb. Novator.az Ədliyyə Nazirliyinə istinadla bildirir ki, yanvarda doğulan 46 qıza Məryəm, 45 qıza Nilay, 41 qıza Zeynəb adı verilib. İlk onluqda Ayla (39 uşaq), Zəhra (37), Fatimə (36), İnci (35), Melisa (34), Aylin (32), Mələk (31) adları da var. Oğla...
Boşanma 31,3 faiz artıb
Dövlət Statistika Komitəsi 2023-cü il dekabrın 1-nə Azərbaycan əhalisinin rəsmi sayını 10 milyon 176 min 811 nəfər göstərib. Hesabata görə, 2023-cü ilin yanvar-noyabr aylarında ölkədə 103367 uşaq doğulub, 54794 ölüm halı, 49549 nikah, 19761 boşanma qeydə alınıb. Novator.az bildirir ki, 2022-ci ilin ...
Qırmızı qanın qara fəsadları
Stendalın “Qırmızı və qara” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Yeni romanın banisi Stendaldır. Avropada psixoloji roman janrının bünövrəsi onun yaratdığı “Qırmızı və qara” əsəriylə qoyulub. Ancaq Şekspir siqlətli bir yazıçının sağlığında qədri-qiyməti bilinməyib. Çox təəssüf ki, əksər dahilərin, banilər...