Qiymətə rəqabət əlacı
Natiq Cəfərli
Sosial şəbəkələrdə bu tip narazılıqlar artıb: filan mağazada alçanın kilosu 90 manat, çiyələyin kilosu 25 manat, filan restoranda kababın şişi 15-20 manatdır… Çox pis tendensiyadır, sovet dövründən qalma instinktlərdir, vətəndaşları sollaşdıran yanaşmadır. Ən əsası – problemin kökü kənarda qalır, hökumətin bacarıqsızlığı müzakirə olunmur, iş adamları, kiçik və orta biznes hədəfə gətirilir, mənasız “süni qiymət artımı” deyimi ortalığa atılır.
Sovet dövründə dükanlarda, kafe və restoranlarda qiymətləri dövlət tənzimləyir, nəticədə dükanlarda və yeməkxanalarda heç nə tapılmırdı.
Dövlət yalnız iki şeyə nəzarət edə bilər: qida təhlükəsizliyi və vergilərin doğru-düzgün ödənməsi. Qiymət artımının qarşısını almaq üçün rəqabət mühiti artırılmalı və iqtisadi qanunlar işə düşməlidir – bu isə hökumətin borcudur. Hökumət vergiləri salmaqla, rüsumları azaltmaqla, rəqabətli və ədalətli biznes mühiti yaratmaqla qiymət siyasətinə təsir edə bilər, amma etmir. Sonra da məmurlar, deputatlar məhz hökumətə lazım olan mənasız “süni qiymət artımı” deyimini ortalığa atıb məsuliyyətdən yayınırlar.
Pərakəndə satışda malı istənilən qiymətə satmaq olar, kafe və restoran yeməkləri istədiyi qiymətə sata bilər, təki alıcısı olsun və vergisini versinlər. Qiymətdə ağın çıxarılmaması üçün bir yol var: vergiləri salmaq, rüsumları azaltmaq, rəqabətli və ədalətli biznes mühiti yaratmaq…
Müəllifin başqa yazıları:
Sivil toplum, toplumla sivil davranış
Qiymət artımının sirr olmayan sirri
Siyasətdə sualtı qayıq taktikası
Vüsal Qasımlının müsahibəsinə qeydlər
Qiymət artımının əsas səbəbkarı
Nazirin istəyi, zəruri qeydlər
Fəlakətdən mümkün çıxış yolları
Avtoritarların ən zəif nöqtəsi
