Tribuna
İsti suda soyuq günəş (Hekayə)
Zümrüd Yağmur Kiçik, yayda tozlu, qışda palçıqlı yolları olan kənddə yaşayırdım mən. O kənddə Cəmilə xala da yaşayırdı və əri Əfqan ildə bir dəfə Rusiyadan kəndə dönür, bir neçə ay kənddə qalıb yenə də Rusiyaya qayıdırdı. O geri döndükdən sonra aylar keçirdi və Cəmilə xalanın yenə balaca uşağı olurd...
Cəhənnəm – başqalarıdır
Jan-Pol Sartrın “Bağlı qapılar arxasında” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Sartr dünyada həm nasir, həm dramaturq, həm də filosof, esseist kimi tanınır. Onun külli yaradıcılığını gözdən keçirəndə bu xətlərdən hansınasa üstünlük vermək çətin görünür; yəni nasir Sartrı dramaturq Sartrdan (ya da tərsinə), f...
Tanrı sorağına çıxan bəndələr
Luici Pirandellonun “Müəllifini axtaran altı personaj” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Pirandello yeni Avropa dramaturgiyasının flaqmanlarından biridir. İyirminci əsr italyan ədəbiyyatının patriarxı altmış doqquz illik ömrü ərzində onlarla pyes, bir neçə roman, çoxlu novella yazıb. Ancaq o, dünya sənət ...
İt ağzında (Hekayə)
Bircə At qulağı kimi həmişə cüt gəzən, cüt yaşayan bacılar ayrı vaxt adam yerinə qoymadıqları dayanacaq gözətçisini yeltələyib şirin dillərini işə salmışdılar: – Ay Şəfi, nolar, bizi çıxart beşinci mərtəbəyə. – Lumu bacı, bax, işıqlar par-par yanır, dırmaşın yuxarı, – deyib qadının...
Gilənar qırğını
Anton Pavloviç Çexovun “Albalı bağı” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Çexov təkcə nəsrdə yox, dramaturgiya sahəsində də inqilab eləmiş yazıçıdır. O, Şekspirdən sonra pyesləri ən çox səhnələşdirilən dramaturq sayılır. Şekspirin otuz yeddi dram əsərinin müəllifi olduğunu, Çexovunsa dünyada əsasən dörd pyes...
Kənanın arzuları
Rüfət Rüstəmov Yazıçı-publisist, BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin Türk filologiyası kafedrasının müdiri, professor Kənan pəncərənin qabağında oturub qaranlığın necə çökməsini izləyirdi. Kənd həyatında axşamın bu saatları çox maraqlı idi. Axura gələn heyvanların səsli-küylü qaçışmaları, sahiblərini...
Əsl xoşbəxtlik
Hikmət Sabiroğlu …İçimizdə bir rahatlıq var. Hərdən yuxu kimi gəlir bu rahatlıq – düşmənin qovulduğu, çəkilib getdiyi yurd yerləri doğma ciyərlərlə nəfəs alır. Bir vaxt da hər şey yuxu kimi görünürdü – elimiz tapdaq altına düşmüş, çilik-çilik olmuşduq. O qara yuxudan çox yol gəldik, hamıya qis...
Qürubqabağı sevgi
Gerhart Hauptmanın “Günəş batana yaxın” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Henrik İbsenin Avropa dramaturgiyasında açdığı yolla gedən ən böyük sənətkarlardan biri də alman dramaturqu Hauptmandır. Emil Zolyadan başlanıb Avqust Strindberqdən keçən naturalizm ənənəsi “yeni dram”ın ən parlaq nümayəndələrindən ...
Görünənin görünməyən üzü
Yaxud Boris Yeltsinlə görüşü xatırladan “Satqınlar” Vahid Qazi 2004-cü ilin sentyabr ayında yazıçı dostumuz Fəxri Uğurlunun toyuna yığışmışdıq. Tanıdığım qələm əhlinin çoxu gəlmişdi. Dostlarla zarafatlaşıb dilxoşluq eləməkdən zövq alan vaxtlarım idi. Toyun axırına yaxın dostlarla havamızı dəyişib ye...
Nə vaxt yığışırıq?
28 may axşamıdır. Səhər görüş yeri olmuş meydan indi ayrılıq nöqtəsidir. Hamını yola salıb dayanacağa diklənirəm. *** …Bu, on iki ay səkkiz gündə dördüncü görüşdür. Gendən baxan bəxtəvər deyər. Bilməz yanımızdan ötmüş ömrü qovuruq, ildə dörd kərə yox, hər ay da toplaşsaq, itirilmişin əvəzi çıx...
Qadının kəşfi
Bernard Şounun “Piqmalion” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Müəllif bu əsərin janrını “beş pərdədən ibarət roman” kimi müəyyənləşdirib. İdeyası 1897-ci ildə yaransa da, əsər yalnız 1912-ci ildə, özü də vur-tut dörd aya qələmə alınıb. Bu pyes Nobel mükafatı laureatı Bernard Şounun yazdığı altmış üç dram ə...
“Cəhənnəmdən keçmiş mələk”: Bircənin fərqliliyi
Elxan Yurdoğlu, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, şair-publisist Dünyada elə insan tapmaq olmaz ki, sirli məqamlar onun üçün maraqlı olmasın. Bu, istər dünyanın sirləri olsun, istər ilahi möcüzələr, istər müqəddəs kitabların bizə təlqin etdiyi bilinməyənlər, istərsə də hər hansısa gizli imza....
Откуда идут «несчастья» Зангезурского коридора?
Шахин Джульфалы Три с половиной года Азербайджан настаивает на выполнении, а Армения отказывается от выполнения 9-го пункта «Заявления от прекращения огня в Нагорном Карабахе». Если исполнение первых восьми пунктов данного Заявления обеспечено Азербайджаном военно-политическими средствами, то в испо...
Kişi əmrinə möhtac kişi düşməni
Avqust Strindberqin “Fröken Jüli” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu İntibah dövrü dramaturgiyasının zirvəsi Vilyam Şekspir deyirdi ki, dünya bir teatr səhnəsidir, biz də o teatrın aktyorlarıyıq. Avropada “yeni dramın” banisi Henrik İbsen bir az da irəli gedib həyatı kukla teatrına, insanları da fələyin oy...
Poeziyamıza Laçın havası gətirən şair
Rafiq Yusifoğlu Ağa Laçınlının şeirlərini oxuyanda özümü əfsanəvi bir diyarda, Laçında, Həkəri şayının sahillərində, Minkənddə, Oğuldərədə hiss eləyirəm sanki. Elə bil ki, ciyərlərimə o dağların təmiz havası, gül-çiçəkli çəmənlərinin ətri dolur. Sarı Aşıq poeziyasından, Laçın folklorundan süzülüb gə...
Kuklaxana
Henrik İbsenin “Oyuncaq ev” pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Advokat Torvald Helmerin ailəsi milad bayramına hazırlaşır. Torvaldın xanımı Nora ərinə, üç övladına bahalı bayram hədiyyələri almaqla yenə tələfxərcliyə yol verib. Ancaq qadın bu dəfə əlini əsdirməyib, ürəkli tərpənib, çünki onun əri yeni ildə...
Tənha qu quşları
Rüfət Rüstəmov Yazıçı-publisist, BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin Türk filologiyası kafedrasının müdiri, professor Müharibədən söhbət düşəndə istər-istəməz insan bir anlığa fikrə dalır, özü müharibədə iştirak etməyən də kənardan eşitdiklərini xəyalından keçirir. Müharibə insanların mənəvi aləmini...
Təkliyinə çarmıxlanmış nəsil
Qabriel Qarsia Markesin “Yüz ilin tənhalığı” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Markesin xüsusilə də bu romanındakı üslubu misilsizdir. Əsərdəki şirəli cümlələrin parıltısı gerçəkdən göz qamaşdırır. Əgər Folknerin cümləsi düzənlik boyu ağır-ağır irəliləyən nəhəng çayın təmkinli axışıyla müqayisə olunursa,...
Gözləməklə keçən ömür
Dino Bussatinin “Tatar çölü” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Əslində, bu romanın adı “Tartari səhrası” kimi tərcümə olunmalıdır. Əski Avropanın xəritələrində, coğrafi əsərlərində Xəzərdən şərqə doğru nəhəng əraziləri, Türküstandan Sibirə qədər uzanan çölləri, səhraları Tartari (yaxud Tartariya, rus var...
Zərərdən o yana
Hikmət Sabiroğlu Düşmənin əməllərini bir daha gözdən keçirən dövlət məni zərərçəkən kimi tanıyıb. Söhbət Şuşada evimizin raket atəşi ilə külə dönməsindən gedir. 1992-ci ilin zərəri indi rəsmiləşir, daşı da çoxdan əriyib evimizin. Dünya malı gözümüzdə olmadı heç. Şuşanın işğalından sonrakı ilk günlər...