Tribuna
Heç bir dinin gücü yetməyən işin öhdəsindən sevgi asanlıqla gəlir
Kulis.az Ömər Xəyyamın Fəxri Uğurlu ilə müsahibəsini təqdim edir. – Fəxri müəllim, bu vaxtacan xeyli müsahibə vermisiniz. Demək olar, hamısını oxumuşam, fəqət elə məsələlər var ki, o məsələlər haqqında heç vaxt danışmamısınız və mən sizin məhz haman məsələlər haqqında fikirlərinizi öyrənmək is...
Dağdağanın seyidliyi (Hekayə)
Bircə El yoluyla getməyə səbri çatmadı, özünü çəpərlərin dibindəki tikanlı keçalatlara vura-vura evə sarı götürüldü. Şoşaq Vəlinin yekə dağdağanına çatmamış bir ağız qusdu. Dadsız çayla yediyi pendir-çörək tikələri ağzından yerə düşən kimi qonşunun toyuq-cücəsi özünü yetirdi. Toyuqlar qusuntunun içi...
“Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır”
“Xalq qəzeti”nin ictimai-siyasi məsələlər şöbəsinin müdiri İmran Bədirxanlının 60 yaşı tamam olur. 1965-ci il yanvarın 25-i Xaçmazın Həsənqala kəndində doğulan İmran Bədirxanlı Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin məzunudur. “Səhər”, “Zaman”, “Həftə”, “Gün səhər” qəzetlərində, STV t...
Sosial medianın dezinformasiya gücü – “Forbes”
“Forbes” jurnalında dərc edilmiş “Satira, yoxsa dezinformasiya?” başlıqlı məqalədə deyilir ki, sosial mediada satira ilə dezinformasiyanın sərhədi get-gedə əriyib itir: “Zarafatla yazılmış bir qeydin faktiki xəbər kimi qəbul olunması halları getdikcə artır. Bu, Rusiyanın “Teleqram” kanalında daha qa...
Rusiyanın gizli müharibəsi – “Foreign Policy”
ABŞ-ın “Foreign Policy” jurnalında “Rusiya Ukrayna hüdudlarından kənarda gizli müharibəsini aktivləşdirir” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi Niderlandın Leyden Universitetinin professoru, terrorizm və siyasi zorakılıq məsələləri üzrə ekspert Bart Şuurmandır. Müəllif yazır ki, bu yaxınl...
Braziliyalı hakim Azərbaycanın vurulan təyyarəsi haqda məqalə yazıb
Braziliyanın federal məhkəmə hakimi, Braziliya Federal Məhkəmə Hakimləri Assosiasiyasının aviasiya hüququ komissiyasının koordinatoru Marselo Honorato Rusiya səmasında vurulmuş Azərbaycan təyyarəsi ilə bağlı məqalə yazıb. Aviasiya hüququ üzrə professor Marselo Honorato Rusiyada vurulmuş Azərbaycan t...
Mücərrəd sevginin konkret ünvanı
Migel de Unamunonun “Duman” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Klassik ispan söz sənəti üçün Servantes kimdirsə, iyirminci yüzilliyin ispan ədəbiyyatı üçün də Unamuno həmin fiqurdur. Onu böyük sələfinə çox tel bağlayır, ömrü boyu Don Kixot əhvalıyla yaşayıb, Don Kixot atmosferində nəfəs alıb, təkcə ölkəsi...
Şərab şüşəsində saxlanan zaman
Rey Bredberinin “Zəncirotu çaxırı” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Onu fantast yazıçı adlandırırlar, ancaq ona qalsa, gərək Füzuli də fantast şair sayıla. Bredberinin fantaziyası elmi yox, bədii fantaziyadır, onun fantastik çevrilmələri poetik təxəyyülün uçurduğu xəyallar, qanadı çıxmış obrazlardır, on...
Bizi böyüdən övlad
Hikmət Sabiroğlu “Azadlıq” qəzeti iş yeri yox, ocaq olub bizə, söndürülsə də, istisi canımızdan çıxmır. …1991-ci ildə BDU-nun jurnalistika fakültəsini bitirib “Azadlıq”a yollananda həm yarım ildir orada çalışan qrup yoldaşım Rövşən Əliyevə güvənirdim, həm də… Nəcəf Nəcəfov vardı. Hökumət...
Qardaşım Qalaktion (esse)
İbrahimxəlil Vaqif Bayatlı “Mən zalım adamam, kamança” şeirində “qardaşım ağaclar, bacım çiçəklər” deyir, ayrı bir şeirində də ayrıca “qardaşım torpaq” deyir. Keçib gəldiyi göyüzü kimidir şairin üzü – işığı saralar, buludu keçər. Hər gün könlümüzdən, ürəyimizdən göyüzünə dönmək ümidi keçər. Vaqif bə...
Böyüklər üçün uşaq kitabı
Antuan de Sent-Ekzüperinin “Balaca şahzadə” roman-pritçası haqqında Fəxri Uğurlu 1935-ci ilin sonlarında Ekzüperi bütün olan-olmazını toplayıb üstəlik də dostlarından borc götürmək hesabına aldığı şəxsi təyyarəsiylə Paris-Sayqon-Paris marşrutu üzrə aviasiya yarışına qoşuldu. Yarışın şərtinə görə, uç...
Ustadın ömürlük sualı
Azərbaycanın ictimai fikir tarixində silinməz iz qoymuş elə şəxsiyyətlər var ki, onların geniş təqdimata ehtiyacları yoxdur. Bircə adlarını çəkmək kifayət edər ki, xidmətlərini yada salasan və qürur duyasan. Görkəmli alim, publisist, pedaqoq, professor Şirməmməd Hüseynov kimi. Ömrünün 70 ilindən çox...
Ruhu üzünə çıxan dünya
Moris Meterlinkin “Göy quş” nağıl-pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Dünya ədəbiyyatının qızıl fonduna düşmüş elə əsərlər var, həm uşaq, həm böyük üçündür – Defonun “Robinzon Kruzo”su, Sviftin “Qulliver”i, Andersenin “Çılpaq kral”ı, Ekzüperinin “Balaca şahzadə”si kimi. Meterlinkin “Göy quş”u da bu qəbildən...
Həyatdakı “Vətəndaş A”lar
Vahid Qazi Vətəndaş – cahil düşüncənin, arxaik ənənələrin, zorakılığın, haqsızlığın Qanun, Ədalət, Haqq üzərində hakim olduğu cəmiyyətdə etirazçı-tənqidçi-maarifçi mövqe tutan, əməl sərgiləyən şəxsdir. Vətəndaşlıq – yaxanı kənara çəkmənin tam əksi olaraq toplum, yeri gəlsə, bəşər qarşısında insanın ...
Varlığın yaxasını açmaq
Fridrix Novalisin “Henrix fon Ofterdingen” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Saksoniya torpağında dağ mühəndisi sifətiylə çalışanda şair Novalis özü kimi yoxsullaşmış zadəgan olan mühəndis həmkarının evini tez-tez ziyarət eləyirdi. Kün ailəsinin Sofi adında on iki yaşlı qızı vardı. Qızcığaz savadsız idi,...
Qaranlıqlara elegiya
İbrahimxəlil Xəyalınıza Leonardo da Vinçiyə aid edilən “Madonna Litta” rəsm əsərində olduğutək, körpəsini əmizdirən bir ana gətirin. Körpə ana südündən doya-doya ulduzlarla dolu Süd Yoluna – Kəhkəşana, yəni, bizim Qalaktikaya baxır. Qalaktika da etimoloji mənbəyi olan qədim yunancada: “galaxias” – “...
İsveçdə ədəbiyyat mükafatları
Vahid Qazi Sizcə, Azərbaycanla eyni qədər – 10 milyon nəfər əhalisi olan İsveçdə hər il neçə ədəbiyyat müsabiqəsi keçirilir? Fikrinizdə bir rəqəm tutun… Kitabın, ədəbiyyatın İsveç toplumunun həyatında oynadığı rola aid çox yazmışam. Məsələn, ölkənin ikinci böyük şəhəri – Yöteborqda hər il keçi...
Yoxluğun verdiyi azadlıq
Fridrix Hölderlinin “Hiperion, yaxud Yunan zahidi” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Folkner kimi şeiri tərgidib nəsrə keçən, Bunin kimi şeirlə nəsri paralel aparan (onun poeziyasının, yoxsa prozasının güclü olduğu bu gün də mübahisə mövzusudur), Rilke sayağı nəsri ikinci dərəcəli məşğuliyyət sayan şairl...
Taleyə qarşı peyvənd
Pedro Kalderonun “Həyat yuxudur” dini-fəlsəfi pyesi haqqında Fəxri Uğurlu Biz yuxularımızı əmələ gətirən cövhərdən yaranmışıq, bu miskin ömrümüz də yuxu haləsində keçir. Vilyam Şekspirin “Fırtına” tragikomediyasından Kalderon ispan ədəbiyyatının Servantesdən sonra dünya miqyaslı ən böyük fiqurudur. ...
Keçmişdə qalmış gələcək
Con Miltonun “İtirilmiş cənnət” dini-mistik dastanı haqqında Fəxri Uğurlu On yeddinci yüzillik Avropada yeni dünyaya, yeni tarixə keçid əsridir. Həm ictimai-siyasi, həm də elmi-mədəni sahədə bir sıra kəşflərin, ixtiraların – məsələn, Con Lokkun liberalizm siyasi-fəlsəfi nəzəriyyəsinin, Nyutonun fizi...