Pandemiya düşüncələri necə dəyişir? – “The Guardian”
Böyük Birtaniyanın “The Guardian” qəzetində pandemiyanın Avropa əhalisinin əhvalına, düşüncəsinə təsiri haqqında məqalə dərc olunub. “Pandemiya avropalıları uydurma fərziyyələrə inanmağa vadar edir” başlıqlı məqalənin müəllifi Con Henlidir. Müəllif məqaləsində CEVİPOF Siyasi Tədqiqatlar Mərkəzinin və “Opinionway” Sosioloji Araşdırmalar Mərkəzinin keçirdiyi sorğulara əsaslanıb. Novator.az saytı məqaləni ingilscədən çevirərək təqdim edir.
Geniş miqyaslı tədqiqatlar nəticəsində əldə olunan məlumatlar göstərir ki, pandemiyanın hökm sürdüyü bu bir il avropalıların əksəriyyətini bezdirib və onların bədbinliyə qapılmasına səbəb olub. İnsanlar mövcud böhranı aradan qaldırmaq üçün hökumətin gördüyü tədbirləri getdikcə daha çox tənqid etməyə və uydurma fərziyyələrə daha çox inanmağa başlayıblar.
Fransanın CEVİPOF Siyasi Tədqiqatlar Mərkəzi Fransa, Almaniya, İtaliya və Böyük Britaniyada 8000-ə yaxın insanın iştirakı ilə sorğu keçirib.
Sorğu göstərib ki, bu dörd ölkənin hər birində, xüsusilə də Fransada koronavirus və peyvənd barədə yayılan uydurma fərziyyələrə inananların sayı artıb.
Fransada respondentlərin 36%-dən çoxu, İtaliya və Almaniyada 32%-i, Böyük Britaniyada 31%-i hesab edir ki, səhiyyə qurumları əczaçılıq şirkətləri ilə əlbir olaraq peyvəndlə bağlı riskləri ört-basdır etməyə çalışır.
Fransada respondentlərin 42%-i, Böyük Britaniyada 41%-i, İtaliyada 40%-i, Almaniyada 39%-i hökumətin vətəndaşlara nəzarət etmək üçün qəsdən belə situasiya yaratdığını düşünür.
Sorğu Avropanın şimal və cənub ölkələrində əhalinin sosial və siyasi etimad göstəricilərində kəskin fərqin olduğunu da üzə çıxarıb.
Araşdırılan dörd ölkənin pandemiya dövründəki təcrübələri bir-birindən fərqlənir.
Ötən ilin yazında virusun tüğyan etdiyi İtaliya ehtiyat tədbirləri həyata keçirməklə getdikcə normal həyata qayıtmağa çalışır.
Pandemiyanın ikinci dalğasının birincidən daha ölümcül olduğu Almaniya və Böyük Britaniya isə hələlik normal həyata qayıtmaqda çətinlik çəkir. Fransa pandemiyanın üçüncü dalğasının ondan yan keçəcəyinə ümid edir.
Avropanın sözügedən dörd ölkəsinin əhalisinin əhvalını bir sözlə belə ifadə edə bilərik: onlar mövcud vəziyyətdən beziblər.
Fransızların 41%-i bezib. Ötən ilin fevralında bu əhvalda olan fransız respondentlərin sayı 28% idi.
Sorğuda ilk dəfə iştirak edən İtaliyada bezənlərin sayı 40%-dir.
Böyük Britaniyada bezənlərin sayı 19%-dən 31%-dək, Almaniyada 7%-dən 15%-dək artıb.
Düşdüyü durumu depressiv hesab edənlərin sayı Fransada 12% artaraq 34%-ə çatıb.
İtaliyada bu göstərici 24% təşkil edib.
Almaniyada durumu depressiv hesab edənlərin sayı iki dəfə çoxalaraq 14%-ə qalxıb.
Böyük Britaniyada bu rəqəm cüzi artaraq 16% olub.
Məsələyə münasibət bildirən CEVİPOF-un analitiki Bruno Kotre pandemiyanın insanları hər yerdə narahat etdiyini deyib: “Fransızlara gəlincə, sorğunun nəticələri onların qaşqabaqlı və həyəcanlı baxışlarını kifayət qədər düzgün əks etdirir. Şübhə dolu fikirlər onları rahat buraxmır”.
Almanlardan hökumətin pandemiya ilə əlaqədar gördüyü tədbirlərin onları qane edib-etmədiyi soruşulub.
Respondentlərin 56%-i bu tədbirlərlə tam və ya qismən razılaşdığını bildirib. Ötən ilin aprelində bu göstərici 74% idi.
Böyük Britaniyada da görülən tədbirlərdən razı qalanların sayı azalıb: 69%-dən 48%-ə düşüb.
Fransada hökumətin gördüyü işlərdən razılıq edənlərin sayı ötən il 39% olduğu halda, bu il 37% təşkil edib.
İtaliyada bu göstərici 52%-dir.
CEVİPOF-un tədqiqatçısı Jil İvaldi belə göstəricilərin həm müvəqqəti, həm struktur faktorlarından qaynaqlandığını deyib.
O bildirib ki, hökumətin pandemiyaya qarşı mübarizədə nə qədər obyektiv tədbirlər görməsindən asılı olmayaraq İtaliyada siyasətə inam hər zaman aşağı səviyyədə olub.
Ancaq inamsızlıq Fransada daha aydın gözə çarpır, bu, insanların fikirlərində özünü daha aşkar büruzə verir.
Bu il yanvarın 20-dən fevralın 11-dək “Opinionway” Sosioloji Araşdırmalar Mərkəzinin keçirdiyi sorğu zamanı fransızların 39%-i, britaniyalıların 30%-i, italyanların 27%-i, almanların isə 24%-i siyasətə etibar etdiklərini bildirib.
Fransada respondentlərin 25%-i, İtaliyada 31%-i, Almaniyada 8%-i, Böyük Britaniyada 11%-i siyasətlə bağlı fikirlərini daha kəskin şəkildə ifadə edib. Onlar siyasətdən iyrəndiklərini vurğulayıblar.
Avropanın bu dörd ölkəsində hökumətə və dövlət orqanlarına fərqli münasibət respondentlərin pandemiya üzündən yaranmış iqtisadi çətinliklərlərlə bağlı narahatlıqlarında da öz əksini tapıb.
Fransa və İtaliyada vəziyyətdən narahatlıq ifadə edənlər çoxluq təşkil edib.
İtaliyada respondentlərin 90%-ə qədəri, Fransada isə 84%-i postpandemiya dövründə ölkədəki iqtisadi durumdan olduqca narahat olduqlarını deyib.
Bu cür düşünənlər Böyük Britaniyada respondentlərin 80%-ni, Almaniyada 72%-ni təşkil edib.
Peyvəndlənmə ilə bağlı sorğuda da fransızların ona şübhə ilə yanaşdığı məlum olub.
Fransada respondentlərin yalnız 49%-i COVİD-19 əleyhinə peyvənd olunacağını, yaxud artıq peyvənləndiyini bildirib.
Bu göstərici Böyük Britaniyada 80%, İtaliyada 76%, Almaniyada 66% təşkil edib.
Bu dörd ölkədə vaksinasiyadan imtinanın əsas səbəbi (58%) peyvəndin yan təsirlərindən qorxudur.
İnsanların 54%-i vaksinlərin kifayət qədər araşdırılmadığını, 25%-i isə onların effektivliyinə şübhə ilə yanaşdığını söyləyib.
Respondentlərin 16%-i peyvəndlərə ümumiyyətlə etibar etmədiyini bəyan edib.
Con Henli
Mənbə: Theguardian.com
