• Rubrikalar
    • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi
.

  • Email
  • Facebook
  • RSS
  • Twitter
  • YouTube
  • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi

Böyük pullar kimlərin işinə yarayıb?

  • 27 Mart 2019
  • Posted in AktualManşetTribunaYazarlar
7
SHARES
FacebookTwitterPinterest

Rövşən Ağayev

Azərbaycana böyük neft pullarının gəlməyə başladığı son 13 ildə (2005-2018-ci illər) ölkə iqtisadiyyatı real olaraq cəmi 2,3 dəfə böyüyüb. İqtisadiyyata yönəldilən resursların (200 milyard dollardan artıq) müqabilində bunu ciddi böyümə saymaq olarmı? Hər 10 dollar ən yaxşı halda 1 dollar milli gəlir yaradırsa, gizli iqtisadiyyat rəsmi iqtisadiyyatdan daha sürətlə böyüyürsə, iqtisadi sistemin nə dərəcədə effektiv çalışdığını dartışmağa ehtiyac var.

Real böyümə iqtisadiyyatın zənginləşmə səviyyəsini göstərir. Daha aydın mənzərə ev təsərrüfatı ilə müqayisədə yaranır. İxtiyari bir ailənin 2005-ci ildə 50 min dollar dəyərində bir mənzili və avtomobili vardı, bu gün həmin ailə 100 min dollarlıq sərvətə malikdir. İlk baxışdan ciddi böyümə kimi görünə bilər, çünki ailə öz sərvətini 2 dəfə artırıb. Amma onu da təsəvvür edin ki, 13 il ərzində həmin ailənin sərəncamından ən müxtəlif mənbələrdən (kredit, dost yardımı və s. formasında) sərmayə kimi azı 500-600 min dollar gəlib-keçib. Bu qədər geniş investisiya imkanları müqabilində ailə öz sərvətini cəmi 2 dəfə artıra bilib.

Azərbaycan iqtisadiyyatının real böyümə tempi ilə ən zəngin 10%-lik əhali qrupunun varlanma tempini müqayisə etmək də çox maraqlı olardı. Təəssüf ki, etibarlı və əhatəli milli statistika yoxdur. Nəzəri olaraq bu fərqi Mərkəzi Bankın pulkəsmə sürətinə nəzərən təsəvvür edə bilirəm: 2005-2018-ci illərdə Mərkəzi Bankın çap maşını hesabına iqtisadiyyata daxil olan pul kütləsinin həcmi 11 dəfə artıb. Bu qədər monetar genişlənmə milli iqtisadiyyatı real olaraq cəmi 2,3 dəfə, nominal olaraq 6,5 dəfə böyüdə bilib. Nominal böyüməyə baxdıqda çap maşınının sürətinin iqtisadiyyatın qiymət miqyasının sürətini az qala 2 dəfə arxada qoyduğunu görürük. Ən üst təpədəki zənginlərin varlanma sürətini də həmin çap maşının sürətinə yaxın təsəvvür edin. Monetar siyasət milli iqtisadiyyatdan çox onların işinə yarayıb…

Avropanın saat qərarı

  • 27 Mart 2019

Xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşları təltif olun...

  • 27 Mart 2019

Son materiallar

comments
Dünyanın səsiManşetTribuna

Ərdoğanın kanal layihəsi və Montrö baryeri – “Bloomberg”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Nazir: “Rusiya Krımda nüvə silahı yerləşdirə bilər”

comments
ManşetTribuna

Azərbaycanın mədəni-ictimai həyatında tatarlar

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Xarici ticarətin ilk rübü

Rəylər

Do not miss

comments
Dünyanın səsiManşetTribuna

Ərdoğanın kanal layihəsi və Montrö baryeri – “Bloomberg”

Son materiallar

comments
Dünyanın səsiManşetTribuna

Ərdoğanın kanal layihəsi və Montrö baryeri – “Bloomberg”

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Nazir: “Rusiya Krımda nüvə silahı yerləşdirə bilər”

comments
ManşetTribuna

Azərbaycanın mədəni-ictimai həyatında tatarlar

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Xarici ticarətin ilk rübü

comments
ManşetTribunaYazarlar

Bloqer – Niyazi Mehdinin yeni romanı

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

“Bayden gözünü Putinə zilləməlidir” – “Bloomberg”

comments
ManşetXəbər

Doğum 5,1 faiz azalıb, ölüm 30,2 faiz artıb

comments
ManşetXəbər

Ən yeni sosial-iqtisadi göstəricilər

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

“Putin istərdi ssenari təkrarlansın, ancaq Zelenski Saakaşvili deyil”

comments
Dünyanın səsiManşetTribunaYazarlar

Bu qədər bəsit!

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Yeni cərimələr, gözlənən qərarlar

comments
ManşetŞərh

Pulsuz maska təklifi

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Manatdan baha valyutalar

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Sonun əvvəli

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

ABŞ-da Rusiya təhdidi: Bayden fövqəladə vəziyyət elan etdi

comments
Dünyanın səsiManşetXəbər

Ərəfə

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

MDB arayışı

comments
Dünyanın səsiManşetŞərh

Hansı ölkədə neçə saat oruc tuturlar? – “Əl-Cəzirə”

comments
Dünyanın səsiManşetTribunaYazarlar

Daha soyuqqanlı…

comments
ManşetŞərh

Ödənişli ziyarətə etiraz, təklif

Copyright © 2020
  • Saytın xəritəsi
  • Əlaqə
  • Müəllif hüquqları
  • Haqqımızda