Poeziya
İtmiş yaddaşların kodu
(Aşıq Ədalətin ölüm xəbərindən doğan yazı) 1985-ci ilin bir payız axşamı həyat Bakı filarmoniyasının zalında şaman sehrinə bənzər bir ovsunla donmuşdu. Dirilik nişanəsi bircə səhnədə vardı. Onu da tam ayırd edə bilmirdin – gah vardı, gah yox. Bəzən donu açılır, canlanırdı, bəzən də tərpənməz olurdu....
Yaspersi yaralamaq (Süsən-Sünbül əhvalatı)
İBRAHİMXƏLİL Orda ayla, illə, burda müxtəsər dillə… …qədim Afinada hətta kasıb ailənin də qulu var imiş. Üstəlik də evin alaqapısında zəncirlənmiş it əvəzinə divara zəncirlənmiş qapıçı-qul otururmuş. Və bu qullar arsında arada-sırada qul-filosoflar da olurmuş: misilləmə misal üçün, qədi...
Qəbrin nurla dolsun, azman türk ozanı Dədə Ədalət!
Fəzail İsmayıl Böyükkişi Haqq aşığı Dədə Ədalət Məhəmmədəli oğlu – saz havalarının bənzərsiz və yaradıcı ifaçısı sentyabrın 14-də Bakıda, iyirmi ilə qədər kirayədə qaldığı mənzildə uzun sürən amansız xərçəng xəstəliyindən sonra haqq dünyasına qovuşdu… Ədaləti xalqımız 4-5 yaşında ilahi y...
Sazın, sözün fatehi, yaxud Haqq aşığı Dədə Ədalət
Azman türk ozanı Ədalət Məhəmmədəli oğlu Nəsibov saz havalarının nadir ifaçısı kimi hələ uşaq yaşlarından xalqımızın sevimlisi olub. Azərbaycan türk ölkəsidir. Türkün də ruhu sazdır. Bunu dünya fatehi Çingiz xan belə deyirdi: “Saz türkün ruhudur. Türk ruhdan düşəndə altındakı at çapmır”. Deməli, tür...
Qardaşım ədəbiyyat (litera)
İBRAHİMXƏLİL “Dəli könül” (“Deli gönül”; ssenari müəllifi Rahşan Çiğdem İnan) filmində belə bir epizod var: məktəbin ədəbiyyat müəllimi istefa edir və onun yerinə… adam tapılmır; özü də o boyda İstanbulda! Bizim kənd kimi kiçik yaşayış məntəqəsindən (canım bala vətənim Dəllər!) yeddi nəfər ədə...
Vətənə güllə atmaq (transalp)
İBRAHİMXƏLİL “Güllə” demiş… Unudulmaz N.Nekrasovun “в кармане моем миллон” (“Cibimdə bir milyon var”) misli-fəvvarə misrasını oxuyanda nə Mirzə Qələm, nə də mən buna qətiyyən inanmamışdıq. Ona görə yox ki, Nekrasov misilli şairlərin belə, cahıl cibləri çox vaxt “sökük” olurdu, bəlkə də daha ar...
Həkim-şair Fəzail İsmayıl Böyükkişinin 60 illiyinə
Adil QEYBULLA professor Fəzaili ilk dəfə tələbə skamyasından odlu-alovlu, sazlı-sözlü, aşırı dərəcədə duyğusal, duyğusal olduğu qədər də əqidəli, vətənini, millətini sevən şair kimi tanıdım. Hər ikimiz Tibb Universitetinin müalicə fakültəsində oxuyurduq, hər ikimiz də eyni yataqxanada, eyni mərtəbəd...
“Mən də sənin kimi təkəm, tənhayam…” (Şeirlər)
Fəzail BÖYÜKKİŞİ MƏNİ Yeri-göyü, ərşi-gürşü yaradan, Vətən qınağına gətirmə məni. Millətin dərdinə çarə qılmasam, Millətin çiynində götürmə məni. Arazdan çağlayan harayam, hayam, Bu qatı zülmətdə Günəşəm, Ayam. Mən də sənin kimi təkəm, tənhayam, Gözündən, könlündən itirmə məni. Tanıdım doğman...
Ujurumda yaz havası (trayektoriya)
İBRAHİMXƏLİL Fəxri Uğurlunun sədazən sözü var: deyir ki, Tolstoyun “Hərb və sülh”ünü oxumaq hər adama qismət olmur. Eynən həmin oxşar minvalla, Sınıq körpünün bəri üzündə, Əyriqarın ətəklərinə yaxın indi belə məlum olur ki, Məmməd İsmayılı oxumaq da hər adama qismət olmurmuş. Misilləmə misal üçün, ə...
Bir udumluq sevgi (Şeirlər)
Ələsgər TALIBOĞLU Bir udumluq sevgi Mənim tanrım gözəllikdir, sevgidir. Hüseyn Cavid Bir udumluq sevgiyə möhtacam yaranışdan. Elə sevgi umuram atdığım hər qarışdan. Körpə ana südünə hər an təşnə olan tək, Təşnədir məhəbbətə köksümdəki bu ürək. Sevgisiz getmək olmaz
Odissey Əyriqarda (eponim)
İBRAHİMXƏLİL Adının mənası baxımından Zahid Sarıtorpağın ədəbiyyatımızda nə boyda abidliyi-asketliyi var – bilmirəm. Onu bilirəm ki, bir vaxtlar Bakıda “Çinar pöhrələri”, “Bahar çiçəkləri”, “Yeni səslər”, “Gənc istedadlar” adlı almanaxlar işıq üzü görürdü və bu toplularda Akif Səmədin, Əhməd Oğuzun,...
Yenə yay gələcək… (Dostum Zakir Sadatlının əziz xatirəsinə)
İyirmi il əvvəl “Za rubejom” qəzetindən Ölümlə bağlı maraqlı bir esseni tərcümə eləmişdim. Müəllifi də yadımdan çıxıb, o qəzet də indi bilmirəm hardadır. Dostum Zakir Sadatlı haqqında bu yazını qələmə almaq istəyəndə o tərcümə yadıma düşdü. Əvvəl fikirləşdim ki, Ölümlə bağlı “ağıllı fikirlər”in dost...
Oğuldərə kəndinin istedadlı şair oğlu
Gənc yazar Seyid Maliki bir müddət olar tanıyıram. Köçkünlük həyatı yaşayır. Laçının Oğuldərə kəndindən köçkün düşəndə beş yaşı vardı. O vaxtdan Biləsuvar rayonunun Arazbarı kəndində məskunlaşıblar. Taleyinə köçkünlük yazılmış bu istedadlı gənc artıq ali təhsil alıb, müəllim işləyir. Ürəyində Laçın ...
Stokholm suvenirləri (trauer)
İBRAHİMXƏLİL “Rusca-azərbaycanca lüğət”də (“Elm” nəşriyyatı, Bakı – 1978) “suvenir” sözü dilimizdə “yadigar”, “yadigarlıq şeylər” kimi verilib. Amma “Məktəblinin alınma sözlər lüğəti” (Moskva, “Prosveşeniye” nəşriyyatı – 1990) iddia edir ki, “suvenir”i “yadigar”la birlikdə, yəni söz birləşməsi olara...
Mövlud Mövludun xatirəsinə
Sən özünü göydən atdın, Göydə quşlar hanı bəs? Sənə sağlıq deyilmişdi, O alqışlar hanı bəs? Sən özünü gecə atdın, Quşlar yatan çağ olub, Göydə yarasalar uçub, Bir də bayquşlar olub. Kor yarasa yaxın gəlməz, Bayquş görsə tutarmı heç? Uçan adam ağla gəlsə, Qalan quşlar yatarmı heç? Sən özünü yerə atdı...
Yetim Gürcü (boheme)
İBRAHİMXƏLİL “Bohema”nın nə olduğunu bilmədiyim illərdə (təəssüf ki, bu söz 1975-ci ildə “Elm” nəşriyyatının buraxdığı “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”nə daxil edilməmişdi) unudulmaz müəllimim İsrail Mustafayev məndən xahiş elədi ki, mümkünsə, İosif Qrişaşvilinin 1977-ci ildə Tbilisinin ...
Ramiz Rövşən oxucularla görüşəcək
Dekabrın 15-i Azərbaycanın böyük şairi Ramiz Rövşənin 70 yaşı tamam olur. Novator.az xəbər verir ki, bu münasibətlə dekabrın 14-ü Bakıda şairin oxucularla görüşü olacaq. Görüş Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda keçiriləcək. Tədbir saat 14-də başlanacaq. 1946-cı ildə Bakının Əmircan kən...
Ağa Laçınlını xatırlayarkən
Adil CƏMİL Quş qanadında ötən illər dostlarımızı, doğmalarımızı əlimizdən alır, yeri görünən bu insanları ancaq xatirələrimizdə yaşadırıq – yaşada biliriksə… Yadımdan çıxmayan, yaddaşımdan silinməyən belə insanlardan biri istedadlı şair, folklorşünas alim Ağa Laçınlıdır. Azərbaycanın dilbər gu...
Fikrət Sadıq vəfat edib
Şair, publisist, əməkdar mədəniyyət işçisi, prezidentin fəxri təqaüdçüsü Fikrət Sadıq noyabrın 16-da vəfat edib. Xəbəri AZƏRTAC yayıb. Fikrət Sadıq 1930-cu il mayın 30-da Şamaxı şəhərində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) filologiya fakültəsini bitirib. Ədəbi fəaliyyətə təl...
Daha küçənizə gəlməyəcəyəm… (Taleh Həmidin şeirləri)
Şair, publisist və jurnalist Taleh Həmid 64 yaşında vəfat edib. 1952-ci ildə Şəmkir rayonunun Dəllər Cəyir kəndində doğulan Taleh Həmid Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin məzunudur. “Ulduz” jurnalının şöbə müdiri, “Yeni fikir” qəzetinin baş redaktoru, “Müstəqil qəzet”in təsisçisi ...