Din
Oxunduqca yazılan roman
Andre Jidin “Saxta pul kəsənlər” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Herman Hessenin ardınca ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı 1947-ci ildə fransız yazıçısı Andre Jidə verilmişdi. Onda yetmiş səkkiz yaşlı Jid vur-tut dörd ili qalmış ömrünün qürub çağını yaşayırdı, çox düşdüyünə görə mükafatı almağa belə gedə b...
Gələcəkdə yazılmış kitab
Herman Hessenin “Muncuq oyunu” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bəşəriyyətin yeni minilliyə qədəm qoymasıyla ötən əsrin sonlarında vaxtı keçmiş (yaxud da keçməkdə olan) kimi görünən anti-utopik roman janrı Haksli, Zamyatin, Oruell, Bredberi kimi yazıçıların yaradıcılığından nümunələr hesabına yenidən ak...
Suriyada yeni geyim qaydaları qüvvəyə minib
Suriyada ictimai çimərliklər və üzgüçülük hovuzları üçün yeni geyim qaydaları qüvvəyə minib. İyunun 10-da açıqlanan qərara əsasən, qadınlardan burkini və ya bədəni tam örtən xələt geyinmələri tələb olunur. Novator.az-ın məlumatına görə, ABŞ-ın CNN kanalı bildirir ki, bu qaydalar ötən ilin dekabrında...
Həcc ziyarəti: zəvvarların sayı niyə azalıb?
Builki Həcc ziyarətinə 1 milyon 673 min 230 zəvvar qatılıb. Novator.az-ın məlumatına görə, “Assoşieyted Press” (“Associated Press”) agentliyi yazır ki, pandemiya dövrünü çıxsaq, bu, son 30 ilin ən aşağı göstəricisidir. 2024-cü ildə zəvvarların sayı 2025-ci illə müqayisədə təqribən 160 min nəfər çox ...
Dublin yəhudisinin odisseyası
Ceyms Coysun “Uliss” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bizim uşaqlıq, yeniyetməlik çağlarımızda dini kitablar əlçatan deyildi. Ona görə də dini mətnlərlə, dini mədəniyyətlə tanışlığımız ya marksizm mövqeyindən yazılmış tənqidçi, təftişçi kitablar, ya da klassik şairlərin, yazıçıların əsərləri vasitəsilə ...
Keçmişi indiyə çağırmaq
Marsel Prustun “İtkin zamanın sorağında” epopeyası haqqında Fəxri Uğurlu Gəncliyimin ucsuz-bucaqsız kainatda özümə bir istinad nöqtəsi tapmaq üçün həqiqət sorağına çıxdığım illərində yollar, cığırlar, izlər məni tez-tez hansısa filosofun qapısına aparırdı. Onların arasında antik filosoflar da vardı,...
Viran vücuddan qaçış
Akutaqava Rünoskenin həyatıyla sənətinin qovuşağında Fəxri Uğurlu Akutaqavanın meydana çıxmasıyla yapon ədəbiyyatı Qərb ədəbiyyatına möhkəm tellərlə calandı, yapon nəsri dünya ədəbi prosesinin tamhüquqlu üzvünə, danılmaz faktına çevrildi. Onun yaradıcılığı milli köklərdən şirə çəksə də, qol-budağını...
Zərər-ziyansız yaşamağın düsturu
Hekayənin qəhrəmanı tabutqayıran Yakov ömrü boyu əlləşib-vuruşub tabut düzəltməklə, arabir məclislərdə skripka çalmaqla baş girləsə də, evində içməli çaya belə qənaət eləsə də, yenə bu həyatdən nəf götürə bilmir ki, bilmir, hər dəfə gəlir-çıxarını hesablayanda filan qədər ziyana düşdüyünü görüb qəzə...
Saxta səadətin cəriməsi
Gi de Mopassanın “Boyunbağı” novellası haqqında Fəxri Uğurlu Novella janrıyla bağlı məndə ilk təsəvvürü bu unudulmaz əsər yaradıb. Mopassanın Bakıda 1980-ci ildə çapdan çıxmış qırmızı üzlü novellalar toplusundakı hekayələri oxuduqca kitaba salınmış qəribə yazıların niyə hekayə, povest yox, məhz nove...
Bir nəslin xəstəlik tarixçəsi
Emil Zolyanın “Ruqon-Makkarlar” silsiləsindən son romanı “Doktor Paskal” haqqında Fəxri Uğurlu Təqribən iyirmi ilə yazılmış iyirmi cildlik “Ruqon-Makkarlar” roman silsiləsi, ailə-nəsil dastanı ədəbiyyatda naturalizmin müntəxəbatı, manifesti sayıla bilər. Ancaq istər Emil Zolya, istərsə də onun təmsi...
Düşmənlərin əbədi izdivacı
Qustav Floberin “Salambo” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Onu tarixin dərinliyinə çəkən iki başlıca səbəb vardı: biri havasıyla nəfəs aldığı burjua gerçəkliyinə patoloji ikrah duyduğuna görə keçmişdə sığınacaq axtarması, o biri ta gəncliyindən qədim tarixə qəribə bir doğmalıq, məhrəmlik hissi bəsləməsi...
Kilsədə metafizik macəra
Viktor Hüqonun “Paris Notr-Dam kilsəsi” romanı haqqında Fəxri Uğurlu İndi Parisin başlıca simvollarından sayılan, milyonlarla turistin ziyarət ocağına, dünya liderlərinin görüş yerinə çevrilmiş bu məbədi on doqquzuncu əsrin birinci yarısında köhnəliyin qalığı kimi paytaxtın yaraşığını pozduğuna görə...
Monastıra aparan orta yol
Stendalın “Parma monastırı” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Monastır təklik yurdu, kilsə cəmlik evidir. Monastır insanı insandan ayırır, kilsə insanları birləşdirir. Monastır poetik hücrə, kilsə mistik məkandır. Monastır dərdə dalmaqdan zövq alan bədbin şairlərin, taleyin cızdığı cığırdan sapan anarxis...
Uzun sürən xəstəlik
Qoderzi Çoxelinin “Küknarlara məktub” hekayəsi haqqında Fəxri Uğurlu Otuz beş il bundan qabaq Bakının ən böyük kitab evində Moskvadakı “Molodaya qvardiya” nəşriyyatının qrifiylə çapdan çıxmış “Palalelepiped” adlı uzun ensiz formatlı bir kitab gördüm. Titul səhifəsində kitabın gənc sovet yazıçılarını...
Yaratdığı dünyaya köçən yazıçı
Nodar Dumbadzenin “Mən, nənəm, İliko və İllarion” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Bu kitab məndən ötrü ədəbiyyatda səmimilik etalonudur. Ondakı halal, yumşaq, kədərli yumor, qəlbi dalamayan şux zarafatlar, iblisanə kinayədən, şeytani istehzadan xali müqəddəs gülüş janrın örnəyi kimi araşdırılmaq, öyrən...
Sükuta sığınmaq, zənciri qırmaq
Kamilo Xose Selanın “Paskual Duartenin ailəsi” romanı haqqında Fəxri Uğurlu İyirminci yüzil ispan nəsrinin Migel de Unamunodan sonrakı dövr üçün ən nüfuzlu imzası Kamilo Xose Seladır. Özünü Unamunonun şagirdi sayan Sela Nobel mükafatına layiq görülmüş ispan ədəbiyyatı nümayəndələrinin hələlik sonunc...
Heç bir dinin gücü yetməyən işin öhdəsindən sevgi asanlıqla gəlir
Kulis.az Ömər Xəyyamın Fəxri Uğurlu ilə müsahibəsini təqdim edir. – Fəxri müəllim, bu vaxtacan xeyli müsahibə vermisiniz. Demək olar, hamısını oxumuşam, fəqət elə məsələlər var ki, o məsələlər haqqında heç vaxt danışmamısınız və mən sizin məhz haman məsələlər haqqında fikirlərinizi öyrənmək is...
İran zindanından qurtulmuş italiyalı jurnalistin müsahibəsi
İranın Evin zindanından çıxan italiyalı jurnalist Sesiliya Sala ölkəsinə qayıdandan sonra məşhur “Che Tempo Che Fa” tok-şou proqramına müsahibə verib. Sesiliya Sala 2024-cü il dekabrın 19-da paytaxt Tehranda həbs olunub, islam respublikasının qanunlarını pozmaqda ittiham edilib. Jurnalist diplomatik...
Tailandda uyğur həyəcanı – “Assoşieyted Press”
On ildən çoxdur Tailandın paytaxtı Banqkokda saxlanan bir qrup uyğur bəyanat yayıb. Bəyanatda deyilir ki, Tailand hökuməti onları geriyə – Çinə deportasiya etməyə hazırlaşır. Uyğurların ailə üzvləri, digər uyğur fəallar bundan çox narahatdırlar, deportasiyanın işgəncəyə gətirib çıxaracağını dü...
Mücərrəd sevginin konkret ünvanı
Migel de Unamunonun “Duman” romanı haqqında Fəxri Uğurlu Klassik ispan söz sənəti üçün Servantes kimdirsə, iyirminci yüzilliyin ispan ədəbiyyatı üçün də Unamuno həmin fiqurdur. Onu böyük sələfinə çox tel bağlayır, ömrü boyu Don Kixot əhvalıyla yaşayıb, Don Kixot atmosferində nəfəs alıb, təkcə ölkəsi...