Ədəbiyyat
Dili yuxudan oyatmaq
Fəxri Uğurlu Atamın anası Rəhimə nənəm rəsmi adı çərşənbə axşamı olan ikinci günə tək günü, şənbəyə cumertəsi (cuma ertəsi) deyərdi. Bir işə başlayacaqdıqsa siftəni bu iki günün birində eləməliydik, yoxsa nənəm göyü başımıza uçurardı. Yayın ortalarında, həmin o düşərli günlərin birində məni kənd uş...
Yaxşı adam
Hikmət Sabiroğlu Eldar Həsənovu iki dəfə yaxından görmüşəm: 2002-ci ildə anasının yasında (onda bizimlə – bir-iki jurnalist – üzbəüz oturub söhbətləşib); 2016-cı ildə atasının hüzründə (onda sadəcə əl tutub başsağlığı vermişəm). Amma mənə çox doğma gəlir. Yaxşı adamdır Eldar Həsənov. Az...
Mən dənizi eşitdim
“Gəlmə” hekayə silsiləsindən Vahid Qazi Bəzən elə bilirsən göy üzünü quşlara sən bağışlamısan. Çiçəklər də gün işığını sənə görə tanıyıb. Adamların üzündəki təbəssüm də səndən qopandır. Körpələr qığıltısını, uşaqlar gülüşünü səndən alıblar. Aşiqlərə də görüş yerini sən nişan vermisən. Amma yenə azlı...
Tarixi əfsanəyə çevirən şəhər
Fəxri Uğurlu TÜRKSOY-un qərarıyla Şuşa şəhəri 2023-cü il üçün “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” seçilib. Çox haqlı, çox da insaflı qərardır. Şuşa torpağı, şükür Allaha, yiyəsinə qovuşdu. İndi qalır Şuşanın ruhunu özünə qaytarmaq. Əgər Şuşanın cismini qəhrəman əsgərlərimiz, sərkərdələrimiz azadl...
Varlığımızın evini abadlaşdıraq
Fəxri Uğurlu Dil millətin başlıca atributudur. Dil yoxsa, millət də yoxdur. Şairlərin, yazıçıların, söz üstündə əsənlərin əməyinə rişxəndlə baxanlara demək istərdim ki, varlığınızı onlara borclusunuz, onların çörəyini yeyirsiniz, çünki əgər milli ədəbiyyatımızın qol-qanad verdiyi bu dil olmasaydı, ...
Fərrux dağında məşqlər
Fəxri Uğurlu Fərrux dağı, nəhayət, öz dilində danışmağa başladı. Türk dillərinin ən lətifi, ən şirini, həm şeir, həm hökm dili Azərbaycan türkcəsində. O dağda, o zirvədə neçə nər igidimiz imperiya ordusunun qalıqları, imperializm maşalarıyla qovğada namərd gülləyə tuş gəlmişdi, oğullarımızın halal q...
Hörmüzdün səltənətinə xoş gəldiniz!
Fəxri Uğurlu Əgər islam dini yaşadığımız bölgəyə ayaq açmasaydı, biz zərdüşti olsaydıq, “Məlikməmməd”, “Cırtdan” kimi nağıllarımız dini rəvayət, müqəddəs mətn sayılacaqdı. Bir dindar müsəlman, ya xristian bu gün Nuh, İbrahim, Yusif, Əyyub, Yunis, Davud, Süleyman, Musa kimi peyğəmbərlər haqqında dini...
Rüstəm İbrahimbəyovun dönüşü
Onun imzası qardaşı Maqsudla birgə nəsrimizin altmışıncılar nəslinin pleyadasında qərar tutub. Hansı adlar var bu cərgədə – İsa Hüseynov, Sabir Əhmədli, Çingiz Hüseynov, Əkrəm Əylisli, Anar, Elçin, Yusif Səmədoğlu, İsi Məlikzadə, nəhayət, İbrahimbəyov qardaşları. Əsərlərini rusca qələmə alsala...
Universal zamanın sahilində
Fəxri Uğurlu Məşhur rus jurnalisti, tənqidçisi Aleksey Suvorin 1901-ci ildə yazırdı: “İndi bizim iki hökmdarımız var: biri çar II Nikolay, o biri Lev Tolstoy. Hansı daha güclüdür? Nikolay padşah Tolstoya heç nə eləyə bilməz, onun taxtını laxlada bilməz, ancaq Tolstoy istəsə, çar nəslinin xanədanını ...
Vacib olan duyğuları tərbiyələndirməkdir
5-ci sinif üçün ədəbiyyat dərsliyinə (müəlliflər: Afət Süleymanova, Təranə Bağırova, İlhamə Muradova) dair qeydlər Fəxri Uğurlu Bəri başdan deyim ki, dərslikdəki bölgülər mənə həm qüsurlu, həm anlaşılmaz göründü. Əvvəla, bölgülərin nəzəri-filoloji prinsiplər üzrə aparılması, əsərlərin də bu prinsip ...
Rüstəm İbrahimbəyov vəfat edib
Nasir, dramaturq, ssenarist və rejissor Rüstəm İbrahimbəyov Rusiyanın paytaxtı Moskvada vəfat edib. 1939-cu il təvəllüdlü Rüstəm İbrahimbəyov uzun illərdir Moskvada yaşayırdı. Martın 11-də prezident İlham Əliyev, birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva, baş nazir Əli Əsədov, Milli Məclisin sədri Sa...
Hansı qadın?
Azərbaycan qızlarına 8 Mart təbriki yerinə Fəxri Uğurlu Böyük rus yazıçısı Anton Çexovun “Qadası” (orijinalda “Duşeçka”) adlı bir hekayəsi var. Hekayənin qadın qəhrəmanı üç dəfə ərdə olur, hər üçündə özünü ərinə təmənnasız fəda eləyir, onların diliylə danışır. Əyalət teatrının rejissoruyla nikahlı o...
Dövlətin əli olmasa ədəbiyyatımız dünyaya çıxa bilərmi?
“Yeni Azərbaycan” qəzetinin redaksiyasında Fəxri Uğurlunun moderatorluğu ilə ədəbiyyatımızı dünyaya tanıtmağın yolları mövzusunda diskussiya aparılıb. Müzakirəyə “Şərq-Qərb” nəşriyyatının baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Nərgiz Cabbarlı, “Qanun” nəşriyyatının redaktoru yazıçı Ş...
Zamanın çağırışını dinləmək zamanı
Fəxri Uğurlu Demokratiyanın qarşısında üç ideoloji əngəl var: faşizm, fundamentalizm, kommunizm. Səksən il qabaq bunlardan ikisi meydan döyüşündə üz-üzə gəldi, bir-birini zəiflətdilər, nəticədə dünyada demokratiya, insan haqları yeni bir səviyyəyə yüksəldi. Fəqət hələ nə faşizmin, nə fundamentalizmi...
Klassik irsin üzünü köçürmək
Fəxri Uğurlu Oxuduğum bədii əsərlərin kino versiyasına baxmaq mənə həmişə maraqlı gəlib. Hərçənd heç bir film yüksək bədii keyfiyyətli əsərin yerini vermir. Ola bilsin, kino əhli bu fikirlə razılaşmaz, ancaq mən əsasında çəkildiyi əsəri təhrif eləməyən filmləri bəyənirəm. Gerçəkdən də, əgər rejissor...
Yazıçı dini liderləri Putin qarşısında susmaqda ittiham edir
Amerikanın məşhur yazıçısı Coel Rozenberq Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Ukraynanın şərqindəki separatçı rejimləri müstəqil dövlətlər kimi tanımasına reaksiya verib. Novator.az-ın məlumatına görə, Coel Rozenberq İsrailin “Yerusəlim Post” qəzetində dərc olunmuş məqaləsində bildirib: “Şərin mahiyy...
Dünyaya çıxmaq
Fəxri Uğurlu Son illər söhbətlərdə, diskussiyalarda, müsahibələrdə belə bir sualla tez-tez qarşılaşırıq: niyə bizim ədəbiyyatımız dünyaya çıxa bilmir, niyə bizim ölkəmizdə, tutalım, Markes, ya Pamuk yetişmir? Dünyaya çıxmaq. İlk təmasda qəribə səslənir, hələ adamın gözünün qabağına başı dumanda-bulu...
Atalı-analı yetimlər
Fəxri Uğurlu Son illər bu “gümüş” kəlamı tez-tez eşidirik: “Heç kim heç kimin kitabını oxumur”. Doğrudanmı belədir? Oxumurlarsa, niyə oxumurlar?.. Sovet dönəmi başa çatandan sonra ədəbiyyatımızda nisbi durğunluq yarandı, varislik prinsipi pozuldu. Bir çox mövzu aktuallığını itirdi, fəlsəfi-estetik ...
Çörəyi ver çörəkçiyə…
Latın qrafikasıyla çap olunmuş kitablarda nədən bunca nöqsana yol verilib? Fəxri Uğurlu Günlərin bir günü bir gənc həmkarımla dünya mədəniyyatı tarixinə dərin iz salmış kitablardan danışırdıq. Söhbət əsnasında məlum oldu ki, dostum Servantesin “Don Kixot” romanını yarımçıq oxuyub, daha dəqiqi, əsəri...
Gec də olsa…
Mətanət Natiq Gec də olsa… Vaxtilə atam, qardaşlarım onun haqqında hörmətlə, sevə-sevə çoxlu əhvalat danışardılar. Bacımla mən həmin əhvalatlara elə maraqla qulaq asardıq ki… Elə bilərdim o adam bizim Maştağa kəndindəndir. Qardaşım Natiqin ona xüsusi hörməti var idi. Həmişə deyərdi onun kimi ...