Senat olayının dərsləri
Arif Hacılı
Müsavat Partiyasının başqanı
Fransa Senatının Azərbaycanı vuran 15 noyabr qətnaməsinin hüquqi əsası yoxdur, sənəd tövsiyə xarakterlidir. Amma qətnamə Azərbaycan və bölgə üçün təsirsiz sənəd, bəzilərinin iddia etdiyi kimi kağız parçası deyil.
Qətnamə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin aradan qaldırılmasına yox, kəskinləşməsinə yol açır; Rusiyaya həm Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində, həm Ermənistanda öz hərbi qüvvələrini daha uzun müddət saxlamaq üçün əlavə arqument verir; Fransanın Qarabağ nizamlanması prosesində vasitəçilik missiyasının legitimliyini heçə endirir.
Nəticə çıxarılacaq başqa məqamlar da var. 15 noyabr qətnaməsinin yekdilliklə (yalnız 1 senator əleyhinə səs verib) qəbul edilməsi göstərir ki, Avropanın ən təsirli ölkələrindən birində ictimai rəy Azərbaycanın əleyhinədir. Qarabağ problemi mahiyyətcə Krım və Donbas, Cənubi Osetiya və Abxaziya, Dnestryanı problemləri ilə eyni olsa da, Azərbaycan diplomatiyası, diaspor qurumları bu həqiqəti beynəlxalq ictimai rəyə çatdıra bilməyib, qarşı tərəfin bu sahədə manipulyasiyasının qarşısı alınmayıb.
Fransa Senatının qəbul etdiyi sənəd, ümumiyyətlə bu ölkənin Qarabağ nizamlanması prosesində tutduğu mövqe anti-Azərbaycan qüvvələrin siyasi platformasına çevrilə bilər. Belə cəhdlərin qarşısına “heç kimdən qorxmuruq, heç kəs bizi durdura bilməz” ritorikası ilə deyil, xüsusi hazırlanmış layihələrlə, peşəkar siyasətlə çıxmaq olar. Əslində çətin məsələ deyil. Ciddi üstünlüklərimiz var: tarixi ədalət, beynəlxalq hüquq və gerçək durum bizim tərəfimizdədir, yetər ki, bir az vətən sevgisi, bir az peşəkarlıq, bir az da məsuliyyət olsun…
Senat Fransa parlamentinin yuxarı palatasıdır. Qurumun noyabrın 15-də qəbul etdiyi qətnamədə Azərbaycan Ermənistana təcavüzdə, Qarabağ ermənilərinin hüquqlarını pozmaqda günahlandırılır, Fransa hökuməti Azərbaycana sanksiyalar (ölkə liderlərinin aktivlərinin müsadirəsi, Azərbaycandan neft və qaz almağa embarqo qoyulması) tətbiqinə çağırılır, Dağlıq Qarabağ rejimini müstəqil dövlət kimi tanımağın zəruri olduğu vurğulanır.
