Məhkəməyədək həbsin müddətləri
Azərbaycan qanunvericiliyi həbs qətimkan tədbirinin müddətlərini necə tənzimləyir?
Novator.az bildirir ki, Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin 158-ci maddəsinə əsasən, cinayət işi üzrə məhkəməyədək icraat zamanı qətimkan tədbiri qismində həbs seçilməsi barədə qərar qəbul edərkən məhkəmə təqsirləndirilən şəxsin həbsdə saxlanma müddətini böyük ictimai təhlükə törətməyən cinayət törədilməsinə görə 2 ay həddində, az ağır cinayət törədilməsinə görə 3 ay həddində, ağır və xüsusilə ağır cinayət törədilməsinə görə 4 ay həddində müəyyən edir.
Təqsirləndirilən şəxsi həbsdə saxlama müddəti şəxsin tutulma zamanı azadlığının faktiki məhdudlaşdırıldığı vaxtdan hesablanır. Həbsdə saxlama müddətinə təqsirləndirilən şəxsin tutulduğu və həbsdə saxlandığı müddət; ev dustaqlığında saxlandığı müddət; məhkəmənin qərarı əsasında prosessual məcburiyyət tədbirlərinin tətbiqi ilə tibb müəssisəsində stasionar ekspertizanın keçirilməsi və ya müvəqqəti xəstəliyi ilə əlaqədar saxlandığı müddət; Azərbaycandan kənarda tutulduğu andan Azərbaycan ərazisində cinayət prosesini həyata keçirən orqana təhvil verilənədək olan müddət daxildir.
Şəxsin həbsdə, ev dustaqlığında və tibb müəssisəsində saxlandığı bütün müddətlər toplanmaqla həbsdə saxlanma müddətinə hesablanır. Cinayət işi üzrə icraatın aparılması zamanı (məhkəməyədək, habelə birinci və apellyasiya instansiyası məhkəmələrində aparılmış icraat daxil olmaqla) şəxsin həbsdə saxlanması müddəti məhkəmədə ona təyin olunmuş cəza müddətinə daxil edilir.
159-cu maddəyə əsasən, cinayət işi üzrə məhkəməyədək icraat zamanı təqsirləndirilən şəxsin həbsdə saxlanması müddəti işin mürəkkəbliyi ilə əlaqədar böyük ictimai təhlükə törətməyən cinayətlər üzrə 1 aydan, az ağır cinayətlər üzrə 2 aydan, ağır cinayətlər üzrə 3 aydan, xüsusilə ağır cinayətlər üzrə 4 aydan artıq olmayan müddətə uzadıla bilər.
Məhkəməyədək icraat zamanı işin müstəsna dərəcədə mürəkkəbliyi ilə əlaqədar həbsdə saxlanma müddətinin az ağır cinayətlər üzrə 2 aydan, ağır cinayətlər üzrə 3 aydan, xüsusilə ağır cinayətlər üzrə isə 5 aydan artıq olmayan müddətə uzadılması mümkündür.
Cinayət işinin məhkəməyədək icraatı zamanı təqsirləndirilən şəxsin həbsdə saxlanmasının son müddəti bir qayda olaraq bunlardan artıq ola bilməz: böyük ictimai təhlükə törətməyən cinayətlər üzrə – 3 ay; az ağır cinayətlər üzrə – 7 ay; ağır cinayətlər üzrə – 10 ay; xüsusilə ağır cinayətlər üzrə – 13 ay.
Məhkəməyədək icraat zamanı toplanmış materialların həcminin böyüklüyü və ya təqsirləndirilən şəxslərin sayının çoxluğu işin istintaqını gecikdirdiyi və başqa formada çətinlik yaratdığı müstəsna hallarda təqsirləndirilən şəxsin həbsdə saxlanmasının son müddəti az ağır və ağır cinayətlər üzrə 3 aydan, xüsusilə ağır cinayətlər üzrə 6 aydan artıq olmayan müddətə uzadıla bilər.
