Üzr istəmək niyə çətindir?
Üzr istəmək yəqin ki, çoxları üçün asan deyil. Bəzi adamlar üçün isə bu olduqca çətin işdir. Niyə?
Novator.az xəbər verir ki, amerikalı alim, 30 ildən artıqdır psixoterapevt kimi çalışan Beveli Enjel Psychologytoday.com portalında dərc etdirdiyi məqaləsində bunu belə izah edir: “Üzr istəməyə çətinlik çəkən adamlar ilk növbədə üzrxahlığın doğuracağı nəticədən qorxurlar. Onlar üzr istəməyə risk kimi baxırlar və beyinlərində cavabsız suallar yaranır. Biri daha çox qorxur ki, üzr istəsə tərk olunacaq. O birisi qorxur ki, onu danışdırmayacaqlar. Kimisi qorxur ki, üzr istəsə qarşı tərəf ona acıqlanacaq, onun üstünə qışqıracaq və ya intiqam almağa çalışacaq. Səhvinin ifşa olunacağından, səriştəsiz kimi tanınacağından qorxanlar da var”.
Psixoterapevt qürur, təkəbbür hisslərini, utancaqlığı, zəif, aciz görünmək qorxusunu da üzrxahlıq qarşısında duran psixoloji maneələrdən sayır.
Beveli Enjelin fikrincə, üzr istəməyə çətinlik çəkənlər əsasən özünü başqasının yerinə qoya bilməyən, həssas olmağı bacarmayan adamlardır.
Beveli Enjel hesab edir ki, insan üzr istəməklə başqasının hisslərinin onun üçün əhəmiyyət kəsb etdiyini, öz hərəkətlərinə görə məsuliyyət daşımağa qadir olduğunu göstərir: “Üzr istədiyimiz adam artıq bizi qorxulu adam kimi qəbul etmir. Üzrxahlıq qarşı tərəfin qəzəbinin soyumasında mühüm rol oynayır”.
Psixoterapevt vurğulayır ki, incitdiyimiz, zərər vurduğumuz adamdan üzr istəməklə biz onun hisslərinə, düşüncələrinə şərik çıxdığımızı təsdiqləyirik. Üzr istəməyəndə isə onun hisslərinə, düşüncələrinə hörmətsizlik etmiş oluruq.
İlkin Nizami
