Elektorat və selektorat
Erkin Qədirli
Respublikaçı Alternativ Partiyasının üzvü, hüquqşünas
Hər bir toplumda, o cümlədən demokratiyalarda seçkilərə qatılan namizədlər və partiyalar iki gücün arasındakı nisbətdən asılı olurlar – elektorat və selektorat. Elektorat seçicilərin toplusudur, selektorat – toplumun elitaları.
Elitaların qəbul etmədiyi namizədlərin və partiyaların seçkidə uğur qazanması ya heç mümkün olmur, ya da çox çətin olur. Qədim demokratiyalardan bu yana belədir. Bununla belə, elitalar da tam istədiyi kimi davrana bilmir, onlar da elektoratın gücü ilə hesablaşmalı olur.
Oturuşmuş demokratiyalarda elektoratla selektorat arasında sağlam ünsiyyət nəticəsində siyasi oyunçuların davranışlarında rəsmi qaydalar önəmli rol oynayır, qaydanı pozmaq kimsəyə fayda vermir. Elektoratla selektoratın arasında sağlam ünsiyyətin olması üçün elitaların açıq, özəlliklə yeni üzvlərin qəbuluna hazır olması gərəkdir. Belə olanda siyasi oyunçular (partiyalar) da üzvlük siyasətlərində açıq rəqabətə yol verirlər.
Elitaların qapalı, partiyaların isə marginal olduğu toplumlarda keçirilən seçkilərdə elektoratın gücü yetərli, selektoratın seçimi isə sağlam olmur. Qanunla nizamlana bildiyinə görə seçkinin demokratikləşməsi işin asan tərəfidir. İşin ən çətin tərəfi seçimin demokratikləşməsidir.
Mənbə: Facebook.com
