Tribuna
Stokholm suvenirləri (trauer)
İBRAHİMXƏLİL “Rusca-azərbaycanca lüğət”də (“Elm” nəşriyyatı, Bakı – 1978) “suvenir” sözü dilimizdə “yadigar”, “yadigarlıq şeylər” kimi verilib. Amma “Məktəblinin alınma sözlər lüğəti” (Moskva, “Prosveşeniye” nəşriyyatı – 1990) iddia edir ki, “suvenir”i “yadigar”la birlikdə, yəni söz birləşməsi olara...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (21)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Müəllif: BİRCƏ Beləcə, yolunu-səmtini, sağını-solunu bilmədiyim, adamlarını tanımadığım bir kənddə yiyəsiz, kimsəsiz, həyansız qaldım. Kədər, qüssə başımdan elə basdı ki, belim büküldü. Tək qalmaq qor...
Solovyov, Petruşka və acı Qarabağ həqiqəti
Ondan başlayım ki, məni bu yazını yazmağa Rusiyanın ermənipərəst jurnalisti Vladimir Solovyov sövq elədi. Daha dəqiqi, onun ölkə prezidentiylə söhbətdən sonra verdiyi müsahibəsini dinləyəndə xeyli vaxtdı fikrimdən çıxmayan, neçə dəfə yazmağa qalxsam da, qaralaya bilmədiyim bir görüş təəssüratımı yaz...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (20)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Müəllif: BİRCƏ Gözümü açanda şər qarışırdı. Bibimin qayıtmadığını görüb kiçik əmim Cahangiri onun dalınca göndərmişdilər. Bibim çıxılmaz haldaydı – nə qala bilirdi, nə gedə bilirdi. Qaynanamla məsləhətlə...
Əyriqar qalxanı (silentium)
İBRAHİMXƏLİL Süsən-Sünbül tərəflərdə bunu az qala hamı bilir: qədim müharibələrin başlıca silahları qılınc və qalxan olub. Az qala hamı – əlbəttə, Süsən-Sünbül tərəflərdə – bunu da bilir ki, qalxan – zərbələrdən qorunmaq üçün əldə tutulan dairə şəkilli sipərə deyilib. …Üstəlik, indi qalxan elə...
“Ramiz Rövşənin ayağı biləni onların başı bilmir”
Jurnalist Azər Qaraçənlinin martın 18-də Novator.az saytının keçirdiyi din və terror mövzulu dəyirmi masadakı çıxışının mətni Su bizə həyat verir. Amma su bizi öldürə də bilər. Bizə yaşamağı öyrədən dini-fəlsəfi-əxlaqi təlimlər də belədi. Onlar bizi öldürə də bilir. “Öldürmək” sözünü mən...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (19)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Müəllif: BİRCƏ Çəvəl baldızım içəri girdi, məni süzdü, iri dişlərini nazik dodaqlarıyla güclə örtüb, başının işarəsiylə bibimi çölə cağırdı. Bibim sürgünə gedirmiş kimi ayaqlarını sürüyə-sürüyə onun dalınca b...
“Le Concert”, yaxud azadlıq duyğusunun səsli izahı
Vahid QAZİ Ötən əsrin 50-ci illərində maestro Niyazi Azərbaycandan baş götürüb gedibmiş. Səbəb sənət mühitində hökm sürən intriqa, qarşılıqlı nifrət, düşməncə münasibət idi. Bir müddət Leninqradda yaşayan Niyazi məşhur Marinski teatrında baş dirijor işləyir. Elə həmin dövrdə teatr onun rəhbərliyi al...
Mövlud Mövludun xatirəsinə
Sən özünü göydən atdın, Göydə quşlar hanı bəs? Sənə sağlıq deyilmişdi, O alqışlar hanı bəs? Sən özünü gecə atdın, Quşlar yatan çağ olub, Göydə yarasalar uçub, Bir də bayquşlar olub. Kor yarasa yaxın gəlməz, Bayquş görsə tutarmı heç? Uçan adam ağla gəlsə, Qalan quşlar yatarmı heç? Sən özünü yerə atdı...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (18)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Müəllif: BİRCƏ Məni bəzəyən gəlinlər bu dəfə də çiynimə tökülən saçlarımın əlində qaldılar. Sağa-sola nə qədər daradılar, yığdılar, bağladılar, yenə bir şey alınmadı. Maşınların xorla verdiyi siqnallardan oğlan ev...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (17)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Müəllif: BİRCƏ Bibim yenə yanıma qayıtdı: – İndi də gəl sabaha hazırlıq görək. Bu səfər lap odlandım: – Ay balam, nooldu, bu hazırlıq bitmədi?! Nə qədər hazırlaşmaq olar, bezmişəm daha! Telli mama səbirlə...
Sakit Məmmədovun savab və səxavət simvolları (variasiya)
İBRAHİMXƏLİL …orda ayla, illə, burda müxtəsər dillə, o necə deyərlər, qara vəzir ortalığı qarışdırmaqda olsun, sizə hardan, nədən danışım, simvollardan. Misilləmə misal üçün, hansı musiqili və rəngli minvalla ki, göyərçin sülh simvoludur, yelkən ümid simvoludur, həmin həm də ocaqgözü oxşar min...
Ənənələrin geyim məsələsində çaşbaşlığı
Niyazi MEHDİ professor Qadınları gizlətməyin məntiqi Azərbaycan gələnəkləri ilə toqquşan nəsnələrdən biri də çağdaş geyimlərdir. İndi necə geymək məsələsində xeyli uyqarlaşmışıq, yəni sivilizasyon adamı olmuşuq. Ancaq yenə də görürsən ki, bəzi geyimlərlə bağlı adamların narazılığı bu narazılığa nədə...
Elm və sənətdən qadınlara nəzər salanda
Dilarə MEHDİ professor Bir terminin açıqlanması «Problemlərin identifikasiyası» adlanan formulu bizim oxucular xeyli məzmunlu yöndən mənimsəməlidirlər. «İdentifikasiya» eyniləşdirməkdir, bizim dilimizdə isə «bir-ləşdirmək»dir. Ancaq «birləşdirmək» sözünü «identifiksiya» sözünə ekvivalent və ya sinon...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (15)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Müəllif: BİRCƏ Qəlbimi çatladan bu yaranın yeri sağalmamış Emin məni qatarda bir dəfə də döydü… Cehizimin əyər-əskiyini almaq üçün atam məni qardaşlarıma qoşub Bakıya göndərmişdi. Bir həftəyə hər nə lazımsa, hamısını al...
Təhsilin özü və nazirliyi
Şükran DƏDƏYEV psixoloq Son illərin təcrübəsi və təhlili göstərir ki, Təhsil Nazirliyi ayrı-seçkiliyi, subyektivliyi dəstəkləyən, bütün təhsil alanları, təhsil verənləri, təhsil və tədris reallıqlarını əhatə etməyən, milli-psixoloji xüsusiyyətləri nəzərə almayan, pedaqoji-psixoloji cəhətdən qənaətbə...
Sonuncu zəng
“Sonuncu zəng” jurnalist Zabil Müqabiloğlunun son yazısıdır. Zabil Müqabiloğlu bu il fevralın 26-da vəfat edib. 1977-ci ilin noyabr ayının 17-də Zəngilan rayonunun Babaylı kəndində anadan olan Zabil Müqabiloğlu Bakı Asiya Universitetinin jurnalistika fakültəsinin məzunudur. 1996-1998-ci illərdə hə...
Qafqazın qara zurnası və ağ çuxası (arazbarı)
İBRAHİMXƏLİL Sanki uzaqlardan – həm də çox uzaqlardan – qarayazılı Arif Mustafazadənin qaibanə və az-az da qeyri-müntəzir səsi gəlir: Bir ağır hava çal, qoca zurnaçı, eydir yavaş-yavaş, çal ağır-ağır… …zurnaçı cavandır, amma hətta qoca zurnaçı da ona həddi-hidayəti olan həsəd aparır. Böy...
Zabildən qalan baməzə söhbətlər…
Onun nakam taleyi haqqında yazmaq, hətta düşünmək də çox kədərlidir. Zabil çox şən, pozitiv, baməzə adam idi, şənliklərin adamıydı. Ciddi yumoru vardı. Bu gün onun yalnız təbəssüm doğuran xatirələrini qələmə alacam, qoy ruhu şad olsun. *** Bir dəfə mətbəxdə oturub yemək yeyirdik. Aşpazımız Mahizər x...
Cəhənnəmdən keçmiş mələk (14)
Avtobioqrafik roman Əvvəli: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Müəllif: BİRCƏ İyirmi yaşlı qızın içində hansı sızıltılar dolaşır, hansı yellər əsir – bunu elə o yaşda qızlar bilər. Zaman hər dərdin dərmanıdı, deyirlər. Mənə dərman olmadısa da, bir az özümü toplamağıma, dikəlməyimə kömək elə...