Minimal yaşayış xərcini necə hesablamalı?
2023-cü il üçün yaşayış minimumu 246 manat (əmək qabiliyyətli əhali üçün 261 manat, pensiyaçılar ucun 199 manat, uşaqlar üçün 220 manat) məbləğində təsdiqlənib.
Yaşayış minimumu rəsmi minimum istehlak səbətinə əsaslanır. Səbətə ərzaq məhsulları, qeyri-ərzaq malları, xidmətlər daxildir.
Novator.az-ın məlumatına görə, iqtisadçı Rövşən Ağayev yazır ki, Azərbaycanda yaşayış minimumunun dəyərinin ümumi göstərici kimi təsdiqlənməsi ilə yanaşı ərzaq, qeyri-ərzaq və xidmətlər səbətinin dəyərinin ayrıca müəyyən edilməsinə də ehtiyac var: “Məsələn, 2023-cü il üçün təsdiqlənən 246 manatlıq yaşayış minimumunun neçə faizini ərzaq təşkil edir? Bunun açıqlanmaması xoş niyyətdən xəbər vermir, yarana biləcək çoxlu sualdan qaçmağa imkan verir. Ötən il ərzaq inflyasiyası, rəsmi rəqəmlərə görə, 20 faizə yaxınlaşıb. İndi nədən bilmək olar ki, ərzaq səbətinin dəyəri bu rəqəmə uyğun indeksləşdirilib?
Yaşayış minimumunun dəyərini həm ayrıca götürülmüş fərd, həm də ailə timsalında təsdiqləmək lazımdır. Çünki ailədə fərdlər artdıqca dəyər də dəyişir… Türkiyənin rəqəmlərinə baxanda bizdə yaşayış minimumunun dəyərinin obyektiv reallığı əks etdirmədiyi görünür: 4 nəfərlik standart ailə (2 nəfər əmək qabiliyyətli, 2 nəfər uşaq) üçün minimum ərzaq səbətinin aylıq dəyəri bizim pulla 720 manat, yaşayış minimumunun ümumi dəyəri 2400 manatdır. Bizdə eyni tərkibdə 4 nəfərlik ailə üçün yaşayış minimumu 935 manat, qidanın istehlak dövriyyəsindəki 52 faizlik payını nəzərə alanda minimum ərzaq səbətinin dəyəri təxminən 500 manatdır.
Bəli, Türkiyədə kommunal xidmətlərin dəyəri və nəqliyyat xərcləri Azərbaycanla müqayisədə xeyli yüksəkdir və xidmət səbəti orta hesabla iki-üç dəfə baha ola bilər. Amma manat ifadəsində götürəndə ərzaq və geyim üzrə xərclər o qədər də fərqlənmir. Bu baxımdan ailənin yaşayış minimumunun dəyəri arasında az qala üç dəfəlik fərq real deyil və bizdəki yanlış hesablamadan qaynaqlanır”.
