Artımın astar üzü
Dövlət Statistika Komitəsi 2022-ci ilin yanvar-aprel aylarında Azərbaycanda 39,5 milyard manatlıq, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 7,2 faiz çox ümumi daxili məhsul (ÜDM) istehsal olunduğunu bəyan edib. Novator.az-ın məlumatına görə, hesabata münasibət bildirən iqtisadçı, Respublikaçı Alternativ Partiyasının funksioneri Natiq Cəfərli yazır ki, ÜDM-in 7,2 faiz artımı ilk baxışdan çox yaxşı göstəricidir: “Ancaq səbəbi araşdıranda görürsən ki, yenə əlahəzrət neft-qaza görə belə bir artım baş verib. Neftin, qazın qiyməti kəskin artıb deyə Azərbaycanın makroiqtisadi göstəriciləri də yaxşılaşıb.
İqtisadiyyatla məşğul olan alimlərin bir çoxu tək ÜDM artımını ciddi makroiqtisadi göstərici kimi qəbul etmir, əsas məsələ ölkənin yaratdığı əlavə dəyərin ədalətli bölüşdürülməsidir. Yəni ÜDM artımı vətəndaşın sosial vəziyyətinə müsbət təsir etməlidir, etmirsə, deməli, iqtisadi sistemdə və idarəetmədə ciddi problemlər var.
Bu ilin əvvəlinə Azərbaycanda orta aylıq maaş 475 dollar, Gürcüstanda 488 dollar, Ermənistanda 521 dollar olub. Mart ayının sonuna rəsmi inflyasiya Azərbaycanda 12,2 faiz, Gürcüstanda 11,8 faiz, Ermənistanda 7,4 faiz göstərilib. Azərbaycanda həm maaş azdır, həm də inflyasiya yüksəkdir. Bu o deməkdir ki, yüksək inflyasiya manatın alıcılıq qabiliyyətini sürətlə aşağı düşürür.
ÜDM-in artım tempinin ölkə vətəndaşına pozitiv təsiri minimumdur, bunun səbəbi isə iqtisadiyyatda deyil, qeyri-effektiv idarəetmə sistemində, sosial siyasətin düzgün dizayn edilməməsindədir”.
