İşğal zonasında “yubiley”
Azərbaycan ərazisinin bir hissəsinə nəzarət edən Dağlıq Qarabağ rejiminin yaradılmasından 30 il ötür.
1988-ci ildə ermənilər Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin Ermənistana verilməsi tələbi ilə separatçı hərəkata başlayıb, hərəkat getdikcə vüsət alaraq Ermənistanın açıq hərbi təcavüzünə çevrilib.
1991-ci il sentyabrın 2-də ermənilər Dağlıq Qarabağı “müstəqil dövlət” elan edib. Bunun ardınca işğalçı müharibə alovlanıb. 1994-cü ilin may ayında elan olunan atəşkəsə qədər Ermənistan Azərbaycanın bütün cənub-qərbini ələ keçirib.
2020-ci il sentyabrın 27-dən Azərbaycanın apardığı hərbi əməliyyatlarda və noyabrın 10-na keçən gecə əldə edilən atəşkəs razılaşması nəticəsində Cəbrayıl, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı, Ağdam, Kəlbəcər rayonları tam, Şuşa, Laçın, Xocavənd, Xocalı rayonları və keçmiş Ağdərə rayonu qismən azad olunub.
Novator.az bildirir ki, Xankəndi şəhəri, Şuşa rayonunun 1 qəsəbəsi, 36 kəndi, Xocavənd şəhəri, rayonun 1 qəsəbəsi, 45 kəndi, Xocalı şəhəri, rayonun 1 qəsəbəsi, 44 kəndi, Ağdərə şəhəri və keçmiş Ağdərə rayonunun 35 kəndi işğalda qalır.
Laçın şəhəri və rayonun 6 kəndi bölgədə atəşkəsə məsul Rusiya Ordusu bölmələrinin əlindədir.
Dağlıq Qarabağ rejimində 1991-ci ildən bəri 6 “parlament seçkisi”, 6 “prezident seçkisi”, 7 “bələdiyyə seçkiləri”, 3 “referendum” keçirilib.
Müxtəlif illərdə rejimə Leonard Petrosyan (iki dəfə), Artur Mkrtçyan, Georgi Petrosyan, Robert Köçəryan, Arkadi Qukasyan, Bako Saakyan rəhbərlik edib. Hazırda Araik Arutunyan rəhbərdir.
Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsini dinc yolla nizamlamaq mandatı ATƏT-in Minsk qrupundadır. Qrupda həmsədrlər ABŞ, Rusiya, Fransa, həmçinin Almaniya, Belarus, Finlandiya, İsveç, İtaliya, Türkiyə, Azərbaycan və Ermənistan yer alır. Hazırda Rusiyadan İqor Xovayev, Fransadan Stefan Viskonti, ABŞ-dan Endrü Skofer həmsədrlik edir.
1992-ci il martın 24-də Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Müşavirəsinin (Təşkilatının) Xarici İşlər Nazirləri Şurası Dağlıq Qarabağa dair sülh konfransının çağırılması qərarı qəbul edib. Konfransın Minskdə keçirilməsi nəzərdə tutulub. Mayın 1-də konfransın reallaşması üçün Minsk qrupu yaradılıb.
