• Rubrikalar
    • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi
.

  • Email
  • Facebook
  • RSS
  • Twitter
  • YouTube
  • Rubrikalar
    • Xəbər
    • Şərh
    • Tribuna
    • Foto
    • Video
  • Media hüququ
    • Analiz
    • Qanunvericilik
    • Hüquqi yardım
  • Media tənqidi
  • Dünyanın səsi

Məzənnə dalanı

  • 03 Sentyabr 2020
0
SHARES
FacebookTwitterPinterest

2015-ci ilin devalvasiyaları fonunda dolların məzənnəsi 0,7844 manatdan 1,5594 manata yüksəldi, 2016-cı ildə rəsmi qiymət 1,7707 manata çatdı. 2017-ci ili 1,7001 manatla yola salan dollar 2018-ci il martın 7-dən banklara 1,7 manata təklif olunur.

Dövlət Neft Fondu Mərkəzi Bankın 2020-ci ilin yanvar-avqust aylarında keçirdiyi valyuta hərraclarında 5 milyard 3,7 milyon dollar məbləğində vəsait satıb.

2016-cı ildə Dövlət Neft Fondunun analoji xərci 4,9 milyard dollar, 2017-ci ildə 3,6 milyard dollar, 2018-ci ildə 6,5 milyard dollar, 2019-cu ildə 6,6 milyard dollar göstərilib.

2021-ci ilin dövlət büdcəsinin ilkin göstəricilərini təqdim edən Maliyyə Nazirliyi bildirir ki, manatın dollara qarşı məzənnəsi 1,7 manat götürülüb.

Novator.az-ın məlumatına görə, Maliyyə Nazirliyinin açıqlamasını şərh edən iqtisadçı Natiq Cəfərli yazır ki, Azərbaycan hökuməti və Mərkəzi Bank məzənnəni siyasi sabitlik amilinə çevirib: “Yəni məzənnə iqtisadi faktor olmaqdan çıxıb. Bu rejim Dövlət Neft Fonduna əlavə yük olmaqla bərabər həm də xarici ticarətdə əlimizi zəiflədir. Qonşu ölkələr, əsasən də Türkiyə və Rusiya qeyri-neft sektorunda bizim əsas ticarət tərəfdaşımızdır. Bu ölkələrdə milli valyutalar – rubl və lirə dəyərdən düşüb. İlin əvvəlindən lirə 26 faiz, rubl 20 faizə yaxın ucuzlaşıb. Manatın yerində sayması həmin ölkələrdən idxalı stimullaşdırır, yəni Azərbaycana mal gətirilməsi daha sərfəli olur, yerli istehsal bundan ziyan görür.

Manatın məzənnəsinin sabit saxlanması həmişə uğur kimi təqdim olunur. Resurslar var və Neft Fondunun hesabına manatın məzənnəsini sabit saxlamaq mümkündür. Amma bu sərfəlidirmi?

Doğrudur, devalvasiya zamanı inflyasiya arta, idxal mallarının qiyməti qalxa bilər. Lakin bunlar bir-birini bəsləyən məsələlərdir. Azərbaycan sanki dalana dirənib: məzənnəni sabit saxladıqca yerli istehsal azalacaq və stimullaşmayacaq, məzənnə qalxdıqca da yerli bazarda qiymətlər yüksələcək, inflyasiya olacaq.

Günün birində Azərbaycan devalvasiya seçimi etmək məcburiyyətində qalacaq. Ola bilər ki, indiki vəziyyət, yəni pandemiya, karantin şəraitində manatın məzənnəsini inzibati qaydada saxlamaq labüddür. 2020-ci ilin sonunadək bu siyasəti davam etdirmək olar. Amma Azərbaycan hökuməti və Mərkəzi Bank gələn ilin büdcəsini formalaşdıranda seçim etməlidir. Ya biz doğrudan da liberal bazar iqtisadiyyatına keçəcəyik, manatın məzənnəsini iqtisadi kateqoriya kimi görəcəyik, bunu sabitlik simvolu, fəxr mənbəyi kimi təqdim etməyəcəyik, bu, yerli istehsalın stimullaşdırılmasına kömək olacaq, ya da bu gediş yerli istehsalı sıradan çıxaracaq.

Biz heç bilmirik ki, hazırda manatın real məzənnəsi neçədir. Mərkəzi Bankı bunu 1,7 manat civarında inzibati qaydada tənzimləyir. 3 ildir də belədir. Belə bir şey mümkündürmü? Mümkün deyil. Bazar iqtisadiyyatında bu məzənnə ya bir az azalmalı, ya da artmalıdır. Belə sabit saxlanması manatın məzənnəsinin iqtisadi kateqoriyadan çıxdığını göstərir ki, bu heç də liberal bazar dəyərləri ilə uyğunlaşmır.

Məntiq onu deməyə əsas verir ki, bu ilin sonunadək inzibati rejimdə manatın məzənnəsini sabit saxlamaq mümkündür. Amma gələn ilin büdcəsinin yeni məzənnə ilə hesablanması daha məntiqli olar ki, bu həm ixracatı, həm turizmi, həm də yerli istehsalı stimullaşdırsın”.

“O isə dəlisov-dəcəl bir uşaq…”

  • 03 Sentyabr 2020

Bağlanan banklar: 503,5 milyon manat ödənib

  • 03 Sentyabr 2020

Son materiallar

comments
ManşetXəbər

Fəaliyyət növləri üzrə orta maaş

comments
ManşetXəbər

Yarım ilin demoqrafik hesabatı

comments
ManşetXəbər

115 əskik

comments

Yeni Laçın yolu

Rəylər

Do not miss

comments
ManşetXəbər

Fəaliyyət növləri üzrə orta maaş

Son materiallar

comments
ManşetXəbər

Fəaliyyət növləri üzrə orta maaş

comments
ManşetXəbər

Yarım ilin demoqrafik hesabatı

comments
ManşetXəbər

115 əskik

comments

Yeni Laçın yolu

comments
ManşetXəbər

Partiyaların qanunu

comments
ManşetXəbər

Bazar nə qədər bahalaşıb?

comments
ManşetXəbər

Macar səddi yarıldı

comments
ManşetXəbər

Artım və azalma açıqlamaları

comments
ManşetXəbər

Bakıda maaş, başqa göstəricilər

comments
ManşetXəbər

Müsavatçı həbsdə qalır

comments
AktualDünyanın səsiManşetŞərh

Koronavirusun universal peyvəndi gəlir? – ABC

comments
ManşetTribunaYazarlar

Ruhu bədəndən qovmaq!

comments
AktualDünyanın səsiManşetŞərh

Saxta xəbərin geniş meydanı – “Forbes”

comments
AktualManşetXəbər

Parlament sədrinə müraciət

comments
AktualManşetŞərh

22 milyon manatlıq itkinin hesabı

comments
AktualManşetXəbər

Narahatlıq, təklif

comments
ManşetXəbər

Londonda Azərbaycana təcavüz

comments
ManşetXəbər

1,7 manatın 4 il 5 ayı

comments
ManşetXəbər

Prezidentlərin telefon söhbəti

comments
Dünyanın səsiManşetTribunaYazarlar

Rusiyadan qorxmamaq – “Vaşinqton Post”

comments
ManşetTribunaYazarlar

Vaxt qoymaq zamanı

comments
ManşetXəbər

Qarabağ yolunda durum necədir?

comments
AktualDünyanın səsiManşetXəbər

Gürcüstanın bahalıq hesabatı

comments
ManşetXəbər

Gərginlik şərhləri

comments
ManşetXəbər

Xalq hakimiyyətinə keçid təklifləri

comments
AktualDünyanın səsiManşetŞərh

Koronavirusla nə qədər yaşamaq? – “Reuters”

comments
AktualDünyanın səsiManşetXəbər

Ermənistanın inflyasiya statistikası

comments
ManşetVideoXəbər

Azərbaycan Ordusu qisas aldı

comments
ManşetTribunaYazarlar

Nəhəngi necə cilovlamalı?

comments
AktualDünyanın səsiManşetŞərh

Moskva üçün dəyənək – “Wall Street Journal”

Copyright © 2020
  • Saytın xəritəsi
  • Əlaqə
  • Müəllif hüquqları
  • Haqqımızda