Azərbaycanın BMT-dəki nümayəndəsi nə bəyanat verib?
BMT Təhlükəsizlik Şurası mayın 17-də “Beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin dəstəklənməsi kontekstində beynəlxalq hüquqa riayət edilməsi” mövzulu açıq iclas keçirib. AZƏRTAC xəbər verir ki, iclasda Azərbaycanın BMT yanında daimi nümayəndəsi Yaşar Əliyev bəyanatla çıxış edib.
Yaşar Əliyev deyib ki, sülh və təhlükəsizlik çağırışları beynəlxalq hüquq qaydalarının möhkəmlənməsini, habelə münaqişələrin aradan qaldırılması və nizamlanması üçün bütün səviyyələrdə səylərin fəallaşdırılmasını tələb edir, bunun üçün beynəlxalq hüququn hamılıqla qəbul edilmiş, dövlətlərarası münasibətləri tənzimləyən norma və prinsiplərinə ciddi riayət olunmalıdır: “Beynəlxalq hüquq münaqişələrin aradan qaldırılmasında və ya həllində təkcə nəticələr əldə edilməsini deyil, həm də bu nəticələrin müəyyən normalara müvafiq proseslərlə müşayiət olunmasını tələb edir. Bu kontekstdə elə etmək lazımdır ki, münaqişələrin qarşısının alınması və nizamlanması üzrə çərçivə və mexanizmlər vasitə kimi qanunsuz güc tətbiqi, hərbi cinayətlər, bəşəriyyət əleyhinə cinayətlər, soyqırımı aktları və etnik təmizləmələrlə bağlı şərtlərin möhkəmləndirilməsində istifadə olunmasın.
Beynəlxalq birliyin böyük əksəriyyətinin tərəflərin hər hansı təcavüzü gizli saxlamaq və möhkəmləndirmək cəhdlərinə və beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinin yanlış şərh edilməsi vasitəsilə başqa qanunsuz hərəkətlərinə qarşı ardıcıl çıxış etməsi son dərəcə əhəmiyyətlidir. Qabaqlayıcı səylər, habelə mübahisə və münaqişələrin yerindəcə sülh yolu ilə nizamlanması ilə yanaşı beynəlxalq hüququn, o cümlədən beynəlxalq humanitar hüququn və insan hüquqları sahəsində beynəlxalq normaların pozulmasına görə cəzasızlığın aradan qaldırılması üzrə tədbirlərin təmin edilməsi səmərəli çəkindirici amildir.
Bəzi silahlı münaqişə vəziyyətlərində, o cümlədən uzun sürən münaqişələrdə cəzasız qalmış səhvlər və bu səhvlərin qəbul edilməməsi səbirsizliklə gözlənən sülhə və barışığa nail olunması istiqamətində inkişafa əvvəlki kimi maneədir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının əsas orqanlarında qəbul edilmiş qətnamələrin, o cümlədən mübahisələrin sülh yolu ilə həllinə, onların qarşısının alınmasına və nizamlanmasına dair qətnamələrin həyata keçirilməsinə xüsusi diqqət yetirilməlidir. Üzv ölkələrin ərazilərinin hərbi işğal altında qalması və onların demoqrafik tərkibinin və milli xarakterinin irqi, etnik və dini xətlər üzrə dəyişdirilməsinə yönəldilən qabaqcadan düşünülmüş əməllərin Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə baxmayaraq davam etməsi yolverilməzdir və dözülməzdir.
Nəzərdən keçirilən məsələ barədə Azərbaycanın ardıcıl mövqeyi yaxşı məlumdur və bu mövqe hər şeydən əvvəl onun təcrübəsi, o cümlədən silahlı təcavüzə, etnik təmizləməyə və hərbi işğala məruz qalması ilə bağlıdır. Təhlükəsizlik Şurası özünün 822, 853, 874 və 884 nömrəli qətnamələri ilə Azərbaycana qarşı hərbi gücün tətbiqi faktını, bu əməllərin BMT nizamnaməsi ilə bir araya sığmadığını və Azərbaycanın suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün pozulduğunu etiraf edib.
Beynəlxalq hüquqa və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə müvafiq olaraq münaqişənin siyasi yolla həlli, möhkəm sülhə, təhlükəsizliyə və sabitliyə nail olunması işğalçı qüvvələrin Dağlıq Qarabağ regionundan və Azərbaycanın işğal edilmiş digər ərazilərindən dərhal, qeyd-şərtsiz və tam çıxarılmasına, Azərbaycanın suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün bərpasına, məcburi köçkün azərbaycanlıların öz doğma yurd-yuvalarına qayıtması hüququnun həyata keçirilməsinə, onların əmlak hüququnun təhlükəsizlik şəraitində və layiqli şəkildə bərpasına əsaslanmalıdır. Konkret siyasətə və bununla bağlı addımlara dair öhdəliklər kompromis kimi tətbiq edilən və ya münaqişənin nizamlanması prosesində təsir vasitəsi kimi istifadə olunan yarımçıq tədbirlərlə əsla əvəzlənə bilməz”.
