Dağılmışın yerində qurulmuş dövlətlər birliyi
2016-cı ildə 25 yaşını qeyd edən Müstəqil Dövlətlər Birliyinin müxtəlif səviyyəli sammitlərində 11 ölkə təmsil olunur. Sentyabrın 16-sı Qırğızıstanın paytaxtı Bişkekdə keçirilən MDB Dövlət Başçıları Şurasının iclasına da 11 nəfər (Qırğızıstan, Qazaxıstan, Azərbaycan, Ermənistan, Belarus, Rusiya, Tacikistan prezidentləri, Moldovanın baş naziri, Türkmənistan Nazirlər Kabineti sədrinin birinci müavini, Özbəkistanın xarici işlər naziri, Ukraynanın Qırğızıstandakı səfiri) qatılıb. Əslində isə MDB-nin 9 rəsmi üzvü var…
Start
1991-ci ildə dağılan SSRİ-yə 15 respublika daxil idi: Estoniya, Latviya, Litva, Moldova, Belarus, Ukrayna, Rusiya, Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Özbəkistan, Türkmənistan.
Novator.az bildirir ki, MDB-nin əsası Rusiya, Belarus və Ukrayna dövlət başçılarının 8 dekabr 1991-ci ildə Belarusda imzaladığı sazişlə qoyulub.
21 dekabr 1991-ci ildə Almatıda keçmiş SSRİ-nin daha 8 respublikası – Moldova, Azərbaycan, Ermənistan, Qazaxıstan, Özbəkistan, Türkmənistan, Qırğızıstan, Tacikistan sazişi imzalayaraq MDB-yə qoşulublar. Həmin gün bu ölkələrin, eləcə də Rusiya, Ukrayna, Belarusun dövlət başçıları MDB-ni rəsmiləşdirən birgə bəyannamə qəbul ediblər.
Azərbaycanın qərarları
Azərbaycanın MDB-yə qoşulması barədə sazişi ölkənin birinci prezidenti Ayaz Mütəllibov imzalayıb. Amma onun dövründə və ikinci prezident Əbülfəz Elçibəyin hakimiyyəti zamanı Azərbaycan parlamenti sazişi təsdiqləməyib. Bu məsələ həllini 1993-cü ilin ikinci yarısında Heydər Əliyev hakimiyyətə gələndə tapıb.
1991-ci il dekabrın 20-də Azərbaycan Ali Sovetinin Milli Şurası ölkənin Müstəqil Dövlətlər Birliyinə qoşulmasını məqsədəuyğun saymayan qərar qəbul edib.
7 oktyabr 1992-ci ildə Milli Məclis 1991-ci il dekabrın 21-də Almatıda Azərbaycan Respublikası adından imzalanmış Müstəqil Dövlətlər Birliyi haqqında sazişi təsdiqləməyib.
20 sentyabr 1993-cü ildə Milli Məclis Azərbaycan Respublikasının Müstəqil Dövlətlər Birliyinə qoşulması barədə qərar çıxarıb.
Genişlənmə və…
1993-cü il dekabrın 9-da Gürcüstan da MDB-yə qoşulub.
22 yanvar 1993-cü ildə Minskdə MDB-nin nizamnaməsi qəbul olunub. Ukrayna və Türkmənistan indiyəcən nizamnaməni imzalamayıb. Həmin vaxtdan bu iki dövlət MDB-nin üzvləri yox, təsisçiləri və iştirakçıları sayılır. 2005-ci il avqustun 26-da Türkmənistan MDB-də assosiativ üzv qalacağını bəyan edib.
18 avqust 2008-ci ildə Gürcüstan MDB-dən çıxmaq barədə nota verib. Təşkilatın nizamnaməsinə uyğun olaraq bir il sonra – 18 avqust 2009-cu ildə Gürcüstanın MDB-dən ayrılması rəsmiləşib.
2014-cü ildə Ukrayna MDB-dən çıxmaq niyyətində olduğunu bəyan edib, amma bu yöndə hüquqi addım atmayıb.
Bu yaxınlarda isə Moldova 2017-cı il üçün MDB-yə sədrlikdən imtina edib.
