1 qəpiklik artım nəyə başa gələcək?
İqtisadçı Rövşən Ağayev elektrik enerjisinin bahalaşması nəticəsində hər ailəyə düşən aylıq əlavə xərci hesablayıb.
Tarif Şurası iyulun 15-dən bir kilovat-saat elektrik enerjisinin topdansatış qiymətini 4,3 qəpik, pərakəndə satış qiymətini 7 qəpik müəyyən edib. Elektrik enerjisinin pərakəndə satış tarifi 6 qəpik idi.
Transparency.az-ın məlumatına görə, Rövşən Ağayev bahalaşmanın əvvəlki qiymətin 17 faizini təşkil etdiyini vurğulayaraq yazır ki, devalvasiyadan sonra iqtisadiyyatın inflyasiya həssaslığı əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlib: “Belə şəraitdə tarifləri dövlətin tənzimlədiyi məhsulların (xidmətlərin) qiymətinin artırılması baza inflyasiyasını artırmaqla ölkədə ümumi qiymət səviyyəsini yüksəldir.
Bəs 1 qəpiklik artım iqtisadiyyat və ev təsərrüfatları üçün əlavə nə qədər xərc yaradacaq? Rəsmi məlumata görə, hazırda ölkə üzrə təxminən 17 milyard kilovat-saat elektrik enerjisi istehlak edilir. Bu, köhnə tariflərlə 1,20 milyard manat, yeni tariflərlə 1,190 milyard manat edir. Yəni 1 qəpiklik artım iqtisadiyyat və ev təsərrüfatları üçün əlavə 170 milyon manat xərc yaradacaq.
Əhalinin enerji istehlakı təxminən 7 milyard kilovat-saat, iqtisadiyyatın sektorlarının istehlakı isə 9 milyard kilovat-saat təşkil edir. Artan tarifə görə xərclərin 42 milyon manatını ailələr, 128 milyon manatını isə müəssisə və təşkilatlar ödəyəcək.
Aydındır ki, müəssisə və təşkilatlar öz artan xərclərini məhsul və xidmətlərin qiymətinə əlavə etməklə əhalidən alacaq. Nəticədə əhali təkcə özü istehlak elədiyi 7 milyard kilovat-saata görə deyil, iqtisadiyyatdan aldığı məhsul və xidmətlərin yaradılmasına sərf edilən enerjiyə görə də xərcə düşəcək.
Azərbaycanda enerji alan ailə təsərrüfatının sayının 2,5 milyon olduğunu nəzərə alsaq, 1 qəpiklik artım birbaşa və dolayı yolla (inflyasiya nəticəsində) hər bir ailəyə ayda təxminən 7-8 manat zərər vuracaq. 1 qəpiklik artıma kiçik deyib keçməyin, enerji şəbəkəsinə 170 milyon manat əlavə vəsait gətirəcək”.
